D1: Introductie verkeersveiligheid en ruimtelijke ordening
Leerdoelen:
- schetsen hoe de verkeersveiligheid zich heeft ontwikkeld in de afgelopen decennia;
- uitleggen hoe verkeersonveiligheid gemeten wordt;
- uitleggen op welke wijze en in welke mate (basis- en aanvullende) risicofactoren de
verkeersveiligheid kunnen beïnvloeden;
- uitleggen hoe de begrippen massa, snelheid en fysieke kwetsbaarheid zich tot elkaar
verhouden en wat de betekenis hiervan is op de verkeersveiligheid;
Meten van verkeersveiligheid
Soorten verkeersongevallen
1 Verkeersongeval
- Verkeer op openbare weg
- Schade aan objecten/letsel aan personen
- Ten minste 1 rijdend voertuig betrokken
2 Eenzijdig verkeersongeval
- Geen andere verkeersdeelnemers en geen objecten betrokken
3 Enkelvoudig verkeersongeval
- Geen andere verkeersdeelnemers
- Soms objecten of dieren betrokken
4 Letselongeval
- 1 of meer personen letsel
Werkelijk aantal ernstig verkeersgewonden/doden
- Werkelijke omvang is niet exact vast te leggen
- Werkelijke aantallen worden bepaald d.m.v. registraties uit 2 bronnen (BRON >
bestand geregistreerde ongevallen Nederland, LBZ > landelijke basisregistratie
ziekenhuiszorg)
Bepaling risico
- Risico op een ongeval, een verkeersdode of ernstig verkeersgewonde
- Risico = aantal slachtoffers (verkeersdoden en ernstig gewonden) in relatie tot de
afgelegde afstand
- Het totale aantal verkeersslachtoffers in een bepaalde periode delen door de totale
mobiliteit op de Nederlandse wegen in dezelfde periode
- Kijken naar slachtoffers omdat dat voorkomen moet worden
- Mobiliteitsgegevens niet altijd betrouwbaar en volledig
- Specifiek kan er gekeken worden naar verschillende vervoerswijzen, leeftijden en
wegtypen
, - Andere methode om te meten = mortaliteit > het aantal verkeersdoden per inwoner
of morbiditeit > het aantal ernstig verkeersgewonden per aantal inwoners
Mobiliteit in Nederland
Mobiliteit = 'beweeglijkheid', maar in verkeerskundig onderzoek wordt met mobiliteit het
aantal verplaatsingen of de afgelegde afstand in het verkeer (dat wil zeggen op de openbare
weg) bedoeld
Factoren toename mobiliteit
1 Demografie > hoe meer mensen er zijn, hoe groter de mobiliteit zal zijn. Daarnaast spelen
ook de veranderende leeftijdsopbouw en huishoudsamenstelling een rol in de
mobiliteitsontwikkeling, alsmede veranderende leefstijlen
2 Sociale cultuur > als gevolg van bijvoorbeeld de individualisering in de maatschappij en de
emancipatie van vrouwen (en hun daardoor toegenomen arbeidsparticipatie) is de mobiliteit
toegenomen
3 Economie > groeiende welvaart kan samenhangen met toenemend voertuigbezit en
mobiliteit
4 Ruimtelijke ordening > de verdeling van bijvoorbeeld woon- en werklocaties over het land
beïnvloeden de mobiliteit
,Ontwikkeling mobiliteit
- Verschillende vervoerswijzen > auto het meest dominant (blijft groeien)
- Verschillende leeftijdsgroepen > boven de 40 jaar meer mobiliteit (vergrijzing)
Beperkingen mobiliteitsgegevens
1 Trendbreuken door verandering in de meetmethodes
2 Wisselende steekproefomvang
3 Niet alle mobiliteit binnen Nederland wordt waargenomen
4 Beroepsvervoer en buitenlanders die in Nederland rijden ontbreken
, Snelheid en risico
Te snel rijden
- Overschrijden snelheidslimiet
- Onaangepaste snelheid (hoger dan op dat moment veilig gezien de omstandigheden)
Relatie snelheid en risico
- Risico = kans x effect
- Hogere snelheid > langere remweg, kortere reactietijd, hardere botsing
- Kans en ernst wordt vergroot
Risicofactoren van snelheid
1 Hogere snelheid
- Meer slachtoffers wanneer de omstandigheden gelijk blijven
2 Snelheids- en massaverschil
- Wegen met grotere snelheids- en massaverschillen onveiliger
3 Fysieke kwetsbaarheid (van verkeersdeelnemers)
- Hoe hoger de snelheid, hoe lager de overlevingskans
- 60+ kwetsbaarder
Veilige limieten
- Verschillende snelheidslimieten voor verschillende gebieden en wegen
- Hangt af van de verkeersveiligheid, bereikbaarheid, doorstroming en milieu
Redenen te hard rijden
1 Aanpassing (aan het andere verkeer)
2 Haast
3 Leuk
4 Ongemerkt
5 Verveling
Redenen houden aan limiet
1 Veiligheid
2 Verplichting
3 Bekeuring
4 Geen haast
5 Brandstofkosten
6 Milieu
Manieren om snelheid te beïnvloeden
1 Bepalen van een veilige snelheidslimiet
2 Zorgen voor een geloofwaardig limiet
3 Goede informatie over het snelheidslimiet
4 Plaats zo nodig passende snelheidsremmers > drempels, rotondes
5 Gericht politietoezicht > preventie en afschrikking
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller madeliefh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.