Literatuur week 6
Hoofdstuk 9 – Openbaarheid en inspraak
9.1 Inleiding
Het legaliteitsbeginsel waarborgt dat overheidsbesluiten een democratische basis hebben ook
inspraak en openbaarheid zijn twee belangrijke beginselen in het bestuursrecht:
- Inspraak een georganiseerde mogelijkheid voor beleidsbeïnvloeding door burgers,
organisaties en andere niet-bestuurders.
- Openbaarheid het recht op toegang tot bij de overheid berustende informatie.
9.2 Inspraak
In een democratische rechtsstaat worden burgers betrokken bij het beleid van de overheid.
Denk aan de uniforme openbare voorbereidingsprocedure.
9.3 Openbaarheid
Openbaarheid van besluiten van algemene strekking
Het is belangrijk dat wettelijke regels openbaar zijn. Pas dan weten burgers en het bestuur hoe ze zich
moeten gedragen en hoe ieders rechten en plichten liggen.
Hoe algemeen verbindende voorschriften worden bekendgemaakt art. 3:1 lid 1 sub b Awb.
Openbaarheid van vergaderingen
In een democratische samenleving zijn de vergaderingen van vertegenwoordigende organen
openbaar. Maar, de meeste beslissingen door het bestuur worden achter gesloten deuren genomen.
Openbaarheid van bestuur is dus niet voldoende gegarandeerd door openbare vergaderingen er is
meer nodig.
Openbaarheid van informatie
Woo = Wet open overheid.
Openbaarmakingsplicht
De wet maakt onderscheid tussen:
- Actieve openbaarmakingsplicht het bestuursorgaan of een andere organisatie verschaft
informatie uit eigen beweging.
- Passieve openbaarmakingsplicht informatie wordt verstrekt op verzoek. Het initiatief komt
van de burger.
Is een document eenmaal openbaar gemaakt (passief of actief) dan blijft het openbaar en is het voor
iedereen toegankelijk.
Uitzonderingsgronden
De wenselijkheid van openbaarheid kent ook haar grenzen.
- Absolute uitzonderingsgronden de verlangde informatie moet worden geweigerd. Geen
beleidsruimte voor het bestuursorgaan.
- Relatieve uitzonderingsgronden de verlangde informatie kan worden geweigerd.
Bestuursorgaan moet een belangenafweging maken.
Rechtsbescherming
Zowel een beslissing tot actieve openbaarmaking van informatie, als een weigering van een
bestuursorgaan om informatie te geven, vormt een besluit in de zin van art. 1:3 Awb.
Bezwaar- en beroepsmogelijkheden van de Awb staan open.
, Hoofdstuk 15 – Bestuursrechtspraak
15.2 Algemene bestuursrechtspraak
Algemene bestuursrechtspraak = de rechtsgang die burgers volgen, als er niets afwijkends is geregeld.
Eerste stap art. 8:1 Awb.
Tweede stap het hoger beroep, art. 8:105 Awb.
Alleen een belanghebbende (art. 1:2 Awb) kan volgens art. 8:1 Awb beroep instellen.
Relatieve bevoegdheid van rechtbank art. 8:7 Awb.
De relatieve bevoegdheid wordt bepaald door óf de zetel van het bestuursorgaan (art. 8:7 lid 1 Awb)
óf de woonplaats van de indiener van het beroepschrift (lid 2).
15.3 Hoger beroep, in algemene en bijzondere bestuursrechtspraak
Voor de behandeling van het hoger beroep kennen we drie colleges:
- De ABRvS (als algemene hogerberoepsrechter in het bestuursrecht)
- De CRvB (als hogerberoepsrechter in vooral socialezekerheids- en ambtenarenzaken)
- CBb (op het terrein van het economisch bestuursrecht)
- Belastingkamer van de Hoge Raad
15.4 Bijzondere bestuursrechtspraak in eerste en enige aanleg
Er bestaat bijzondere bestuursrechtspraak in eerste en enige aanleg. Partijen gaan met hun geschil
direct naar één van de appelcolleges.
Bijzondere bestuursrechtspraak bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State
In een aantal gevallen wordt tegen een besluit rechtstreeks beroep op de Afdeling opengesteld.
Aan de procedure bij de Afdeling gaat wel een bestuurlijke voorfase vooraf. Vaak is de bestuurlijke
voorfase de uniforme openbare voorbereidingsprocedure.
Hoofdstuk 16 – Het bestuursprocesrecht
16.1 Inleiding
Het algemene bestuursprocesrecht bestaat uit twee delen:
1) Algemeen betreft regels die zowel in de bestuurlijke voorprocedure als in de fase van
beroep bij de rechter van toepassing zijn.
2) Betreft regels die alleen van toepassing zijn op de fase van beroep en hoger beroep bij de
bestuursrechter.
16.2 Behandeling van beroep
Het beroep bij de rechter vangt aan doordat de eiser een beroepschrift indient bij het gerecht.
Binnen het gerecht gaat eerst de griffie met het beroepschrift aan de gang.
Griffie = secretariaat van het gerecht en verzorgt de administratie rondom de procedures.
Als alles in orde is, wordt in het kader van het vooronderzoek het dossier opgebouwd.
Vooronderzoek
Het vooronderzoek vindt voorafgaand aan de zitting plaats.
Alle informatie die het bestuursorgaan bij de besluitvorming en in bezwaar heeft verzameld, moet het
naar het gerecht sturen.
In de praktijk nadat het procesdossier is samengesteld wordt de zaak meteen ‘op zitting gezet’.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sophievn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.