Summary
Samenvatting Literatuur week 2 - Inleiding internationaal publiekrecht (Universiteit Leiden)
- Course
- Institution
Samenvatting van de literatuur van week 2 van het vak inleiding internationaal publiekrecht.
[Show more]
Seller
Follow
sophievn
Reviews received
Content preview
Literatuur week 2Hoofdstuk 2 – Rechtssubjecten
2.1 Inleiding
Rechtssubjecten: personen of entiteiten die de bekwaamheid bezitten om deel te nemen aan het
rechtsverkeer in de internationale rechtsorde.
Rechtssubjectiviteit: duidt op de status die het mogelijk maakt dat personen deelnemen aan het
rechtsverkeer.
Internationale verplichtingen en rechten moeten, willen ze betekenis hebben, worden verbonden
met bepaalde rechtssubjecten.
2.2 Het begrip rechtssubjectiviteit
Personen kunnen worden aangeduid als internationaal rechtssubject indien ze de juridische
bekwaamheid hebben om binnen de internationale rechtsorde deel te nemen aan het rechtsverkeer.
Rechtssubjectiviteit is een status die het mogelijk maakt dat personen deelnemen aan het
rechtsverkeer.
Alleen aan de staat komt volledige rechtssubjectiviteit toe.
2.3 Criteria voor rechtssubjectiviteit
De internationale rechtsorde bepaalt zelf wie haar rechtssubjecten zijn.
Alleen uit de praktijk kan worden afgeleid wie de internationale rechtsorde als rechtssubject
beschouwd.
Als vuistregel kan worden aangenomen dat personen rechtssubjectiviteit bezitten indien zij
internationale bevoegdheden, rechten of plichten bezitten.
2.4 Staten
Staten zijn de belangrijkste subjecten in het internationaal publiekrecht.
Het belangrijkste definiërende kenmerk van staten is dat zij publiek gezag uitoefenen over een
grondgebied en de daar levende bevolking.
2.6 Internationale organisaties
Internationale organisaties zijn meestal opgericht door staten.
Ze bezitten internationale rechtspersoonlijkheid en nemen als zelfstandige entiteiten deel aan het
internationale rechtsverkeer. Ze bezitten eigen bevoegdheden, rechten en verplichtingen.
Ze functioneren echter niet geheel los van staten.
2.6 De facto-regimes
Tientallen staten hebben slechts beperkte controle over (delen van) hun grondgebied. In de
afwezigheid van effectief gezag wordt daar de dienst uitgemaakt door nietstatelijke entiteiten,
zogenoemde facto-regimes.
Facto-regimes zijn georganiseerde groepen die feitelijk gezag uitoefenen over een deel van het
grondgebied van een bestaande staat en de daar levende bevolking. Het zijn in de meeste gevallen
groeperingen die tegen de staat in opstand komen om autonomie te verkrijgen binnen de staat om
zichzelf af te scheiden en een zelfstandige staat te vormen.
Vergeleken met de staten is de juridische status van de facto-regimes zwak.
Desondanks kan de internationale rechtsorde hun juridische betekenis niet ontkennen. Staten en
internationale organisaties kunnen gedwongen zijn een beperkte rechtssubjectiviteit te erkennen om
ze te onderwerpen aan internationale verplichtingen. Als ze geen verplichtingen op zouden leggen,
dan zou de bevolking zijn verstoken van internationale juridische bescherming.
, 2.7 Bevrijdingsbewegingen
Bevrijdingsbewegingen zijn groeperingen die vechten tegen een koloniale mogendheid of een
bezettende macht.
2.8 Internationale non-gouvernementele organisaties
NGO’s zijn private organisaties die grensoverschrijdend opereren. Denk aan: Greenpeace,
International Amnesty etc.
Via mobilisatie van hun achterban en de publieke opinie, maar ook door technische expertise,
kunnen NGO’s belangrijke invloed uitoefenen op de totstandkoming en naleving van internationaal
recht.
Anders dan intergouvernementele organisaties kent de internationale rechtsorde NGO’s geen
internationale rechtssubjectiviteit en dus ook geen internationale rechten of verplichtingen toe.
NGO’s worden beheerst door het nationale recht van de staat waar zij zijn gevestigd.
2.9 Multinationale ondernemingen
Multinationale (ofwel transnationale) ondernemingen zijn ondernemingen die in meer dan één staat
economisch actief zijn.
In de laatste decennia hebben multinationale ondernemingen een status verkregen in de
internationale rechtsorde. Deze vloeit voornamelijk voort uit twee overwegingen:
1) Staten hebben er belang bij dat in hun rechtsorde geregistreerde ondernemingen in andere
staten worden beschermd tegen onteigening of andere maatregelen die de waarde van hun
investeringen zouden bedreigen.
2) Multinationale ondernemingen onttrekken zich door de verspreiding van macht en kapitaal
in vergaande mate aan nationaal recht.
2.10 Natuurlijke personen
In de Nederlandse rechtsorde zijn natuurlijke personen van rechtswege rechtssubject en genieten zij
burgerlijke rechten.
In de internationale rechtsorde missen natuurlijke personen deze voorgegeven juridische positie.
Internationaal recht bepaalt tegenwoordig dat individuen bepaalde individuele rechten hebben,
zonder afhankelijk te zijn van de nationale rechtsorde. In een beperkt aantal gevallen hebben
individuen de procedurele mogelijkheid hun rechten op internationaal niveau af te dwingen.
2.11 Overige subjecten
Naast de hiervoor genoemde subjecten hebben verschillende andere subjecten een beperkte status
in de internationale rechtsorde. Hiertoe behoren bijvoorbeeld: volkeren, minderheden en inheemse
volkeren. Een ander voorbeeld is het Rode Kruis.
Hoofdstuk 3 – Staten
3.1 Inleiding
Staten zijn de oorspronkelijke en nog steeds belangrijkste rechtssubjecten in de internationale
rechtsorde.
3.2 De soevereiniteit van de staat
Soevereiniteit: verwijst naar het exclusieve gezag dat een staat toekomt ten aanzien van zijn
grondgebied en de daar levende bevolking. Soevereiniteit betekent dat dat een staat formeel
onafhankelijk is van andere staten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sophievn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now