,Inhoudsopgave
1. Inleiding..............................................................................................................................................3
2. Theoretisch kader...............................................................................................................................4
2.1 Barrièremodel...............................................................................................................................4
2.2 Kritiek op het barrièremodel........................................................................................................5
2.3 Redenering keuze theorie.............................................................................................................5
3. Herkenning van de problemen...........................................................................................................6
3.1 De problemen die ontstaan zijn door de afschaffing van de basisbeurs.......................................6
3.2 Van probleem naar publieke agenda............................................................................................7
3.3 Van publieke agenda naar politieke agenda.................................................................................7
3.2 Deelconclusie................................................................................................................................7
4. Afweging van belangen.......................................................................................................................8
4.1 Wensen en eisen..........................................................................................................................8
4.2 Deelconclusie................................................................................................................................9
5. Totstandkoming besluit....................................................................................................................10
5.1 Herinvoering plannen.................................................................................................................10
5.2 Totstandkoming wet...................................................................................................................10
5.2 Deelconclusie..............................................................................................................................12
6. Conclusie..........................................................................................................................................13
7. Literatuurlijst....................................................................................................................................14
2
, Ik ben de maker van dit onderzoek en zal dit ook altijd blijven. Gebruik daarom ook niet mijn
informatie uit mijn onderzoek, maar gebruik het alleen als voorbeeld.
1. Inleiding
Politiek gesteggel over studiebeurzen is niks nieuws. Al sinds de invoering van de basisbeurs in 1986
zijn de toegankelijkheid van het hoger onderwijs, overheidssteun voor studerende jongeren en
onderwijskansen voor arm en rijk onderwerp van politieke discussie (de Joode, 2018). Een belangrijke
verandering in betrekking tot deze politiek discussie trad op in 2014. De VVD en PVDA riepen de
hulp in van de oppositiepartijen en met steun van D66 en Groenlinks kwam er een einde aan de
basisbeurs en een begin aan het leenstelsel. Studenten kunnen een rentedragende lening afsluiten als
studiefinanciering (Landelijke Studentenvakbond, z.d.). Het doel van deze verandering was het
investeren van het vrijgekomen budget in de kwaliteit van het onderwijs (Regeerakkoord, 2012).
In het publieke debat staat vanaf de invoering van het leenstelsel vragen centraal betreffende de
toegankelijkheid van studeren in het leenstelsel en de effecten hiervan op stress en studievoortgang
(van Den berg & van Gaalen, 2021). Het uiteindelijke vervolg hierop is een wetsvoorstel van de
Tweede Kamer op 15 februari 2023 die pleit voor de herinvoering van de basisbeurs met ingang van
het studiejaar 2023/2024 (Tweede Kamer, 2023). Maar hoe kan het nu, dat de basisbeurs terugkomt na
de relatief recente verandering naar sociaal leenstelsel?
Het doel van dit onderzoek is om een verklaring te vinden waarom de basisbeurs wordt heringevoerd,
ondanks de de vervanging van het leenstelsel in 2015. Dit wordt gedaan aan de hand van het
analyseren van de agendavorming van het beleidsvormingsproces die heeft geleid tot de
totstandkoming van de herinvoering van de basisbeurs. Hoogerwerf (1993) omschrijft agendavorming
als het zorgen dat een probleem de aandacht krijgt van publiek en/of beleidsbepalers. In de literatuur
over agendavorming worden vier benaderingen onderscheiden: de barrière, de stromen-, de
institutionele en de retorische benadering (de Vries & van Dam, 1998, pp. 93-116).
In dit onderzoek wordt mede door middel van het barrièremodel van Bachrach en Baratz (1970)
achterhaald waarom de herinvoering van de basisbeurs weer op de politieke agenda kwam. Dit model
vormt de basis van dit onderzoek. De barrièrebenadering maakt de verschillende obstakels zichtbaar
die een beleidsontwerp moet zien te overwinnen om te komen tot beleidsuitvoering. De
barrièrebenadering bestaat uit de volgende barrières: herkenning van de problemen, afweging,
besluitvorming en uitvoering. In dit onderzoek worden alleen de eerste drie barrières beschreven,
aangezien het bij aanvang van dit onderzoek nog door de Eerste kamer moest worden goedgekeurd.
Daarom is de vierde barrière ‘’uitvoering’ nog niet van toepassing. Dit model wordt nader uitgelegd in
het volgende hoofdstuk, inclusief verantwoording voor de keuze van dit model. De doelstelling van dit
onderzoek is om een verklaring te vinden waarom de basisbeurs heringevoerd werd. Aangezien het
doel is om een verklaring te vinden voor de herinvoering van de basisbeurs, is de hoofdvraag een
verklarende vraag. De vraagstelling is als volgt:
Hoofdvraag: Hoe is de herinvoering van de basisbeurs tot stand gekomen?
1. Hoe is het probleem van de basisbeurs erkend en herkend?
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tobygorgosz. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.51. You're not tied to anything after your purchase.
