Summary
Strafprocesrecht - samenvatting
- Course
- Institution
Duidelijke samenvatting die bestaat uit het boek + notities vanuit de les.
[Show more]
Seller
Follow
felinedeschampheleire
Reviews received
Content preview
STRAFPROCESRECHTZie blad uit cursus met de verschillende fases + teksten op TOLEDO + EXAMEN: vragen over het wetboek!!
HOOFDSTUK 1: INLEIDING
1) DEFINITIE EN SITUERING VAN HET STRAFPROCESRECHT
Strafrecht omvat 2 grote groepen:
- Strafrecht in de enge zin van het woord
o Strafrecht in de enige zin van het woord – materiaal strafrecht (bv. slagen en verwondingen, …)
Welke handeling/onthouding maakt een misdrijf uit?
Welke straf wordt hiervoor opgelegd? (dat de wet voorziet)
Welke omstandigheden kunnen een invloed hebben op de toepassing van de
straffen en maatregelen?
STRAFWETBOEK
Voorbeeld: Volgens art. 461 Sw. Is diefstal het bedrieglijk wegnemen van
een zaak die jou niet toebehoort; het wordt gestraft met (art. 463 Sw.) een
gevangenisstraf van een maand tot zes maanden en met een geldboete van
zesentwintig frank tot vijfhonderd frank. Door omstandigheden zoals braak,
inklimming, valse sleutels, geweld enz. kunnen de straffen zwaarder
worden.
- Strafprocesrecht
o Strafprocesrecht – formele strafrecht
De manier waarop de overheid het strafrecht correct moet toepassen
De theorie van het strafrecht wordt omgezet in actie in het strafprocesrecht.
WETBOEK VAN STRAFVORDERING
Voorbeeld: Het Wetboek van Strafvordering bepaalt op welke manier deze
diefstal vastgesteld en gemeld kan worden aan de overheid; hoe ze verder
onderzocht kan worden (opsporingsonderzoek of gerechtelijk onderzoek),
welke onderzoeksmethoden gebruikt kunnen worden en welke niet, wie
bevoegd is, op welke manier deze feiten voor de rechtbank kunnen
gebracht worden, hoe ze berecht worden en wie een eventuele straf
uitvoert.
Het strafprocesrecht behelst het geheel van rechtsregels die gevolgd moeten
worden in verband met:
De vaststelling of een misdrijf werd gepleegd;
Door wie het werd gepleegd;
Op welke manier men de schuldige de door de wet voorgeschreven straffen
en maatregelen kan opleggen;
De werking en bevoegdheden van de instellingen en organen die hiermee
belast zijn.
Men kan het strafprocesrecht indelen in vies fasen:
Het onderzoek;
De vordering;
De berechting;
De strafuitvoering
De doelstelling van het strafprocesrecht is dubbel ( efficiëntie & waarborgen):
1
, Het strafprocesrecht moet efficiënt zijn, zodat zoveel mogelijk schuldigen
gevat en berecht kunnen worden. De maatschappij heeft immers recht op
bescherming, die de overheid dus zo efficiënt mogelijk moet organiseren.
Men kan aan de openbare instellingen en organen geen ongelimiteerde
macht toekennen. Men moet zoveel mogelijk vermijden dat onschuldige
mensen vervolgd of gestraft worden. Er moeten dus een aantal waarborgen
in het strafprocesrecht ingebouwd worden, om het individu te beschermen
tegen onrechtvaardig ingrijpen door de overheid.
o Waarborgen gegeven aan de burger.
o Iemand is altijd onschuldig tot de schuld bewezen is.
2) ACCUSATOIRE EN INQUISITOIRE RECHTSPLEGING
We hebben meer en meer een gemengd systeem, maar in theorie is dit:
- Accusatoir (bv. assisenproces)
o Mondeling
o Openbaar
o Tegensprekelijk
Denken we aan de oude Griekse en Romeinse tijd, waar het slachtoffer iemand in het publiek beschuldigde. De
beschuldigde kon zich verdedigen tegenover de volledige gemeenschap en de rechter had eigenlijk de rol van
een scheidsrechter en kwam niet actief tussen in het geding. De nadruk lag hier op de bescherming van het
individu: de aanklager en de aangeklaagde staan op gelijke voet.
- Inquisitoir (bv. vroeger op de brandstapel gegooid worden als men iets slecht deed)
o Schriftelijk
o Geheim
De partijen hebben geen inzage, weten niet wat er gebeurt = het verschil tussen het
voeren van het gesprek
o Niet-tegensprekelijk
Denken we hierbij aan de Spaanse inquisitie, waar mensen op vage beschuldigingen opgepakt werden en
gemarteld en gefolterd werden tot ze bekenden. Deze bekentenis werd opgetekend, en op grond daarvan
werden mensen veroordeeld.
Strafprocesrecht – gemengd systeem (= mengt deze twee soorten)
Het is inquisitoir in het stadium van het onderzoek en accusatoir in het stadium van de berechting.
o Voorbeeld: de verdachte kan tijdens het onderzoek (inquisitoir) geen inzage krijgen van het
strafdossier dat tegen hem opgesteld wordt, behalve wanneer hij voor de rechtbank
(onderzoeksgerecht of vonnisgerecht) moet verschijnen (berechting: accusatoir).
o Bijvoorbeeld: de zitting is openbaar, maar het proces is geheim
Gerechtelijk onderzoek: onder leiding van onderzoeksrechter
In een gerechtelijk onderzoek kan de persoon tegen wie een onderzoek
wordt gericht, inzage vragen van het dossier enz. om het te bekijken.
(Door Marc Dutroux is er een hele verandering gebeurd in het
strafprocesrecht, zodat de burger veel meer rechten krijgt om bv. dossiers
te bekijken enz.)
Opsporingsonderzoek: onder leiding van het parket
2
,CICERO voorkwam Romeinse gerechtelijke moord (voorbeeld uit het Romeinse Rijk):
- Wie profiteert van het misdrijf? Wie heeft er een motief? Wordt nog steeds gebruikt in alle
politiezaken.
- Dat is een tekst van 81 voor Christus en het heeft veel elementen in zich om aan te tonen dat het in de
processen van nu ook nog altijd belangrijk is en van toepassing is.
- Kracht van het woord: dat het belangrijk is dat een advocaat zich goed kan verwoorden
- Ook de druk door de maatschappij
o Bijvoorbeeld: Er wandelt een man en hij ziet een jongen van 7 jaar buiten staan in zijn T-Shirt
dat buiten staat de kloppen aan het raam van de school. De man filmt dat en zet dat op
sociale media en dan is er een bom ontploft. Weet die man die dat opgenomen heeft, weet
hij wat de reden daarvan was? Die zegt dat dat kindje een kwartier op straat stond te wenen,
was dat effectief een kwartier?
De druk van de maatschappij en hoe nieuws gecreëerd wordt, dat kan heel veel
doen. Men moet het meer objectief gaan bekijken.
3) VOORNAAMSTE BRONNEN VAN HET STRAFPROCESRECHT
De voornaamste bron van het strafprocesrecht is het Wetboek van Strafvordering.
HOOFDSTUK 2: VORDERINGEN DIE UIT EEN MISDRIJF ONTSTAAN
- Strafvordering
o = Uit een misdrijf ontstaat in de regel de strafvordering. Dat wil zeggen dat doordat het
misdrijf gepleegd werd, het Openbaar Ministerie een vordering kan instellen in naam van de
maatschappij om de pleger van dit misdrijf te sanctioneren door middel van een straf of een
maatregel.
Bijvoorbeeld: als iemand een diefstal pleegt, kan het Openbaar Ministerie in naam
van de maatschappij een vordering instellen voor de rechtbank om deze persoon te
straffen voor de feiten.
- Burgerlijke vordering
Bijvoorbeeld: De benadeelde van deze diefstal kan de strafvordering niet instellen,
maar wel een burgerlijke vordering om de schade te vergoeden die hij door de
diefstal geleden heeft (teruggave van de gestolen goederen en vergoeding van de
schade). Deze burgerlijke vordering kan enkel door het slachtoffer ingesteld worden
en niet door het Openbaar Ministerie.
o Het gevolg van een misdrijf is dikwijls ook dat er schade toegebracht werd. Dit geeft
aanleiding tot een burgerlijke vordering door de benadeelde of het slachtoffer.
o De burgerlijke vordering wordt niet ingesteld door het Openbaar Miniserie, maar door
degene die effectief benadeeld werd.
o De benadeelde stelt een burgerlijke vordering in om zijn schade vergoed te zien, of tot
teruggave van wat hem ontnomen is.
Niet elk misdrijf heeft schade tot gevolg: een misdrijf kan bestaan zonder dat er schade is (bv. dronken een
voertuig besturen, verboden wapendracht, valsheid in geschriften zonder dat die gebruikt werden enz.). Dit
misdrijf geeft dan enkel aanleiding tot strafvordering.
3
, 1) DE STRAFVORDERING
1.1) DE UITOEFENING VAN DE STRAFVORDERING
1.1.1) HET OPENBAAR MINISTERIE = HET OM
Volgens art. 28quater, tweede lid Sv. oefent de procureur des Konings de strafvordering uit op de wijze die de
wet bepaalt.
EN
Omzendbrief van het college van Procureurs generaal bij de Hoven van beroep – 31 dec. 2021 – Afhandeling
strafonderzoeken zonder proces
1.1.1.1) WIE IS HET OPENBAAR MINISTERIE?
Het Openbaar Ministerie is de rechterlijke macht
Een en ondeelbaar:
Procureur
1e substituut Procureur
Substituut Procureur
Het Openbaar Ministerie (bij volgende voorbeelden is er een Openbaar Ministerie aanwezig):
Parket - bij rechtbank van eerste aanleg:
Procureur des Konings en zijn substituten
o Aantal van deze substituten zijn eerste substituut
Er kunnen daarnaast nog toegevoegde substituten zijn
En naargelang hun specialisatie: fiscale, economische en
strafuitvoeringssubstituten
Bij arbeidsrechtbank:
Arbeidsauditoraat met de arbeidsauditeur en de substituten arbeidsauditeurs (die de vorderingen
doen voor de strafrechtbanken in sociale zaken)
o Bijvoorbeeld: zwartwerk, het niet respecteren van rij-uren waar dat chauffeurs foefelen met
de cd, …
Bij Hof van Beroep (Parket Generaal):
Parket generaal bij het hof van beroep, de advocaten-generaal en substituten procureur-generaal
o Voorbeeld: eerste aanleg is Brugge en hof van beroep is Gent
Bij het Hof van Cassatie:
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller felinedeschampheleire. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.19. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49497 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now