Samenvatting Openbare Financiën 2, De prijs van gelijkheid, Bas Jacobs
12 views 2 purchases
Course
Openbare Financiën 2 (333025B6)
Institution
Tilburg University (UVT)
Book
De prijs van gelijkheid
Samenvatting Openbare Financiën 2, De prijs van gelijkheid, Bas Jacobs. De hoofdstukken uit het boek die geleerd moesten worden voor collegejaar zijn samengevat. De samenvatting bevat dus niet alle hoofdstukken, maar wel de relevante.
H2 De welvaartseconomie......................................................................................................2
H3 Het mysterie van het dood gewicht en de prijs van gelijkheid...........................................5
H4 Doelmatig delen................................................................................................................ 7
H5 Hoe progressief moet de inkomstenbelasting zijn?.........................................................10
H7 Moet kapitaalinkomen worden belast?............................................................................15
H8 Indirecte en milieubelastingen.........................................................................................18
H9 Leefvormneutrale belastingen?.......................................................................................21
1
,H2 De welvaartseconomie
Aanname in de welvaartseconomie:
Mensen maximaliseren
De homo economicus is niet een op geld beluste egoïst maar streeft naar welvaart in ruime
zin.
Bedrijven tellen niet mee voor de bepaling van maatschappelijke welvaart, alleen mensen.
De overheid telt ook niet mee.
Dat mensen iets maximeren betekent niet dat ze altijd rationeel zijn.
Sociale welvaartsgewichten
Sociale welvaartsgewichten geven aan hoeveel de maatschappelijke welvaart toeneemt als
een bepaald individu er een euro inkomen bij krijgt.
- Hiermee kunnen we welvaartseffecten monetariseren.
Het monetariseren van welvaartseffecten is omstreden:
Orthodoxe economen zeggen dat het onmogelijk is om welvaart in euro’s uit te drukken.
Nutsfuncties zouden niet kardinaal (er rolt een getal uit), maar ordinaal zijn (het geeft
voorkeursordening weer).
Wat ook lastig is, is dat de economie niet uit één persoon bestaat. Mensen verschillen in
voorkeuren, verdientalent, etc.
Maar hoe meet je dit dus voor verschillende mensen?
- Het enige wat je dan nog kan zeggen is dat de welvaart toeneemt als één persoon
erop vooruitgaat, zonder welvaart van anderen te schaden (pareto).
Je kunt de welvaartsgewichten voor verschillende inkomensgroepen uitrekenen aan de hand
van de herverdelingsvoorkeuren van de overheid.
Als de overheid het huidige belasting- en uitkeringsstelsel optimaal heeft gekozen, kunnen
we precies uitrekenen hoeveel de maatschappelijke welvaart stijgt als we iemand uit een
bepaalde inkomensgroep een euro meer inkomen geven.
- Dit is een toepassing van gebleken voorkeuren (revealed preference).
Hicks-Kaldor-criterium: beleid is wenselijk zolang de welvaartstoename van de winnaars
minimaal zo groot is als de welvaartsafname van de verliezers.
2
, Maatschappelijke welvaart
Meestal is de maatschappelijke welvaart een gewogen som van alle nutten van alle mensen
in de economie.
De maatschappelijke welvaart kan worden beschreven met een sociale welvaartsfunctie.
Deze telet de welvaart van alle individuen op een of andere manier bij elkaar op.
Utilitaristische sociale welvaartsfunctie: de individuele welvaart van alle mensen weegt even
zwaar.
Rawlsiaanse interpretatie sociale welvaartsfunctie: alleen de welvaart van die persoon die
het slechtst af is telt mee.
Optimale herverdeling is allerminst noodzakelijk om normatieve welvaartseconomie te doen.
Normatieve welvaartsanalyse: hoe moet beleid worden vormgegeven bij gegeven
maatschappelijke voorkeuren.
De welvaartseconomie heeft 2 stellingen afgeleid:
1. Over de doelmatigheid van de markt
2. De mogelijkheid om zonder maatschappelijke kosten te kunnen herverdelen
Eerste stelling welvaartseconomie
1e stelling:
In algemeen evenwicht, waarin alle markten voor alle goederen, diensten en
productiefactoren ruimen, is de marktuitkomst Pareto-efficiënt.
In er worden grote veronderstellingen gemaakt om tot de conclusie te komen dat de markt
doelmatig is:
1. Volkomen mededinging
2. Informatieasymmetrie
3. Geen transactiekosten
4. Geen externe effecten
5. Marktcompleetheid
1. Een markt faalt bij monopolievorming:
- De prijzen worden gemanipuleerd door de monopolist zodanig dat de private kosten
worden opgedreven tot boven de maatschappelijke kosten.
2. Een markt faalt ook als de ene marktpartij veel meer weet dan de ander.
- Bv het is riskant om een tweedehands auto te kopen.
- Werkgevers weten op voorhand niet hoe goed werknemers zijn.
- Verzekeringsmarkten.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eb22. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.35. You're not tied to anything after your purchase.
