Summary
Samenvatting H5 mens
- Course
- Institution
Samenvatting H5 mens. Gaat onder andere over de anatomie en fysiologie van de mens.
[Show more]
Seller
Follow
2001ellis
Content preview
Samenvatting H5: De mensOrganisatieniveaus:
1. Molecuul
2. Celorganel
3. Cel
4. Weefsel
5. Orgaan
6. Orgaanstelsel
7. Organisme
8. Populatie
9. Levensgemeenschap
10. Ecosysteem
11. Biosfeer
De orgaanstelsel van de mens:
- Beenderenstelsel
- Spijsverteringstelsel
- Ademhalingsstelsel
- Bloedvatenstelsel
- Spierstelsel
- Zenuwstelsel
- Hormoonstelsel
- Lymfevatenstelsel
- Uitscheidingsstelsel
- Voortplantingsstelsel
- Huid
Het skelet
Het skelet (geraamte) is een orgaanstelsel dat bij de mens ruim 200 botten bevat.
Functie van het skelet:
- Aanhechting van spieren
- Geven van stevigheid
- Geven van vorm
- Geven van bescherming
- In beenmerg worden bloedcellen en bloedplaatjes geproduceerd
Kraakbeen en been zijn steunweefsels. Kraakbeen is buigzamer dan been,
waaruit botten bestaan. Kraakbeen en been bestaan uit cellen met tussencelstof.
De tussencelstof bij been bevat lijmstof en kalkzouten.
Verschillende type beenderen:
- Pijpbeenderen -> lange en holle botten. In de koppen van een pijpbeen
bevinden zich kleine holten met rood beenmerg. In de rest van het bot
bevindt zich in het bot de mergholte met geel beenmerg (daarin is vet
opgeslagen).
, - Platte beenderen -> zit rood beenmerg
Het geraamte (skelet) bestaat uit:
- Schedel
- De romp -> wervelkolom, ribben en borstbeen.
- Ledematen -> armen en benen
- Gordels -> schoudergordel en bekkengordel
Het wervelkolom heeft een dubbele S – vorm. Dit zorgt voor opvangen van
schokken. De tussenwervelschijven van kraakbeen werken als schokbrekers.
Een aantal botten zijn met elkaar vergroeid en zijn daardoor onbeweeglijk.
Naadverbinding -> naden
Fontanel -> na de geboorte zit er in het schedeldak nog een opening en groeit later
dicht
Tussen sommige botten bevindt zich kraakbeen, waardoor beweging mogelijk is.
Gewricht -> verbinding van 2 botten, die ten opzicht van elkaar bewegen. De
uiteinden van de botten passen in elkaar. Aan het uiteinde bevindt zich kraakbeen
(voorkomt slijtage).
Gewrichtskapsel -> houdt botten bij elkaar.
Gewrichtsmeer -> laat het gewricht soepel bewegen.
3 type gewrichten:
1. Rolgewricht (spaakbeen en ellepijp)
2. Kogelgewricht (schouder en heup)
3. Scharniergewricht (elleboog en knie)
Spieren
Spieren maken beweging mogelijk.
Spier -> heeft het vermogen om zich te verkorten, waarbij hij korter en dikker wordt.
Een spier is met een pees verbonden met een bot. De krachten van spieren
brengen ze over op de botten.
Spieren krijgen kleine impulsen, via zenuwcellen van het zenuwstelsel. Door deze
impulsen trekt een spier samen.
Antagonisten -> twee spieren werken samen, doordat ze een tegengestelde
werking hebben. Bv. Als je je onderarm opheft, gebruik je je armbuigspier (biceps).
De antagonist is de armtrekspier (triceps).
Bloed
Samenstelling bloed:
55% -> bloedplasma (bloed zonder bloedcellen)
, 45% -> rode bloedcellen, bloedplaatjes en witte bloedcellen.
Bloedplasma bestaat voor 90 % uit water en 10 % uit opgeloste stoffen.
Serum -> bloedplasma zonder fibrinogeen (oplosbaar bloedeiwit)
Functie bloedplasma:
- Voedingsstoffen
- Kleine hoeveelheden zuurstof
- Afvalstoffen (zoals CO2)
- Hormonen en antistoffen
- Verspreiden van warme vanuit plaatsen waar veel warmte ontwikkeld wordt,
naar plaatsen waar het minder warm is.
Rode bloedcellen (5 miljoen / mm3) (afgeronde schijfjes met aan beide zijden een
deuk erin)
Functie:
- Vervoer van zuurstof vanuit de longen naar de rest van het lichaam
- Geen kern
- Bevat zuurstof
- Bevat hemoglobine (zorgt dat zuurstof makkelijk opgenomen kan worden)
Hemoglobine bevat ook ijzer.
Bloedarmoede -> te kort aan ijzer in rode bloedcellen, snel vermoeid.
Rode bloedcellen functioneren maximaal 4 maanden. Ze worden gevormd in rood
beenmerg (rode binnenste van platte botten en de kop van pijpbotten).
Witte bloedcellen (7000 / mm3)
Functie:
- Verdedigen het lichaam tegen ziekteverwekkers, bacteriën en virussen
- Ruimen celresten op
- Maken antistoffen tegen lichaamsvreemde stoffen
- Kunnen van vorm veranderen en komen daardoor in veel plaatsen van het
lichaam voor
- Hebben een kern
Witte bloedcellen worden geproduceerd in rood beenmerg en lymfeklieren.
Dode eiwitten + bacteriën -> etter, pus
Leukemie -> vorm van kanker waarbij meer witte bloedcellen worden gemaakt dan
normaal. De gevormde cellen werken niet goed, De witte bloedcellen verhindert de
aanmaak van andere bloedcellen.
Bloedplaatsjes (300.000 / mm3)
Celfragmenten zonder celkernen, stervormig. Bloedplaatjes worden gevormd in
rood beenmerg. Spelen een rol bij stollen van het bloed
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 2001ellis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.48. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now