Summary
Samenvatting begrippen Wijsbegeerte
- Course
- Institution
- Book
Een samenvatting van alle te kennen begrippen voor de lessen van Prof. Johan Braeckman.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
thibotemmerman
Content preview
Samenvatting begrippenAbnegatie:
- Eigen geloof verloochenen uit vrees voor excommunicatie en onderwerpen
aan heersende geloof
- Nadeel van openbaringsgodsdiensten (gedogmatiseerde vorm), staan
zoektocht naar betrouwbare kennis in de weg door verbod op afwijkende
inzichten.
Abstractieprocédé (naar Aristoteles):
- Kennis via ervaring: Kennis van vormen gaat door herhaaldelijke
observaties van onvolmaakte vormen begrip creëren in onze geest
- Duidt op inbreng empirie, observeren
- platonische constructieprocédé
Afzondering van de wereld:
- Mate waarin handelingen en gebruiken afwijken van eigen omgeving of
verleden afzondering familie, vrienden, …
- Kenmerk van een sektarische beweging, evt. veroorzaakt door
brainwashing
Anarchisme:
- Mens is fundamenteel goed, maar staatsapparaat maakt hem slecht
- Staat is enkel nodig door ongelijkheid tussen mensen klassen- en
eigendomsverschillen uitroeien en staat afschaffen
- Proudhon = mutualist
- Bakoenin = collectivist
- Krotopkin = utopist
Anti-positivisme:
- Reactie op gedachten Comte, aanvaardt niet dat je werkelijkheid door één
enkele wetenschappelijke methode kan kennen.
- Dilthey = verschillende soorten wetenschap
- Vitalisme = onderscheid wetenschap en metafysica
Antropologie:
- Menswetenschap
- Feuerbach: eigenlijke kern van de godsdienst
- Mens ziet zich als hoogste voorwerp voor verering
, - Filosofie moet zich bezighouden met sterfelijke mens en niet met de
abstracte mens.
- Godsdienst = indirect zelfbewustzijn mens, geprojecteerd op een God
A-rationeel:
- Niet-rationele leerstellingen die niet voor rationele of wetenschappelijke
argumentatie vatbaar zijn, maar evenmin strijdig zijn met dergelijke
gegevens.
- Openstaan voor a-rationele = kwestie van appreciatie
- Vb. opvattingen moderne theologen
Arbeidswaardetheorie:
- Karl Marx
- Goed heeft waarde als het menselijke behoeften bevredigt.
- Ruilwaarde, alle goederen zijn producten van menselijke arbeid
- Maatstaf voor waarde = noodzakelijke arbeidstijd (productievoorwaarden)
- Productiviteit stijgt AT korter waarde daalt
Archeologie:
- Ervaringswetenschap (cultuurwetenschap)
- Producten van menselijke creativiteit als onderwerp (overblijfselen)
- Voorbeeld door invloeden uit natuurwetenschap hoe men slechts moeilijke
scheidingslijnen kan trekken tussen wetenschappen
Archimedische werkwijze: Neiging van wiskundigen om wiskundige werkwijze toe
te passen op fysische problemen die zich daartoe lenen.
Atomisme:
- Antieke Griekse filosofie (Leucippus en Democritus)
- Revolutionair door erkennen lege ruimte, waarin ondeelbare deeltjes,
atomoi, zweven die botsen waardoor objecten ontstaan.
onveranderlijkheid en verandering inpassen in wereldbeeld
- Voor mens: onsterfelijkheid onmogelijk, daar ook ziel uit atomoi bestaat
Attributen:
- Zienswijzen waarop substantie zich uitdrukt binnen visie Spinoza
- Twee types: het denken en het uitgebreide (materiële wereld)
- Concrete dingen die we zien = modi van respectievelijke attribuut
- Attributen = manieren waarop God de modi kenbaar maakt
,Aufklärung:
- 18e eeuw, grote groepen intellectuelen
- Mens kan door rede (wetenschap en techniek) tot bevrijding komen
- Geloof in vooruitgang
- Natuurlijke moraal op basis van feiten
- Vrijheid = centrale waarde + belang aan opvoeding
Behoud van energie:
- Ontdekt door Carnot, uitgewerkt door Joule
- Getuigt van het bestaan van een grootheid die arbeid levert en in een
afgesloten ruimte altijd even groot blijft.
- Sterke basis van materialistisch monisme (onsterfelijke ziel kan niet meer
worden aangeduid als drijfveer voor mens)
Bezweringen:
- Formules voor magische doeleinden, vaak samen met riten en handelingen
- Dient voor reiniging van bezoedelingen, opgelopen bij contact met taboe
- Rationeel = quatsch; believers: afwerende, productie of destructieve functie
Bijzondere metafysica:
- Onderdeel van metafysica (onderzoekt beginselen van voornaamste
soorten) samen met ontologie
- Onderdelen:
Rationele kosmologie: structuur van de wereld
Rationele psychologie of wijsgerige antropologie: mens
Rationele theologie of theodicee: God (nog zelden beoefend)
Bio-ethiek:
- Toegepaste ethische interdisciplinaire activiteit
- Inzicht krijgen in maatschappelijke gevolgen van recente biomedische
ontwikkelingen
- Ontstaan vanaf jaren ’50 door wetenschappelijke en technische innovatie +
mentaliteitsverandering over dood en anticonceptie
- Eis naar coherente aanpak open dialoog tussen wetenschappers en
filosofen
Categorische imperatief:
- Immanuel Kant
, - Zedelijke wet die gevolg moet worden via praktische rede, niet op basis van
een doel (zoals bij hypothetische imperatief) maar op basis van een vrije
beslissing
- Algemeen geldig en vormt een autonome, bindende wet
- Karakteristiek voor elke mens
- Door Kants geloof in ethisch handelen, moet men deze imperatief volgen
- “alsof door uw wil deze leidraad een algemene wet zou worden”
menselijke waardigheid behouden
Causaliteit
- Verwijst naar veronderstelling dat gebeurtenissen plaatsvinden als gevolg
van andere gebeurtenissen. causaal verband
- Veel behandeld thema: kunnen we dit verband vaststellen met onze eigen
ervaringen en is er een mogelijkheid tot betrouwbare kennis?
Charismatische leider
- Kenmerk sektarische beweging
- Macht concentreren in handen van iemand die een status boven anderen
machtsmisbruik
Christelijke boodschap of evangelie
- Bepaalt dat Jezus de voorspelde Messias is, die kan zorgen voor vergiffenis
van zonden en eeuwige leven door geloof in zijn handelingen.
- Boodschap geherinterpreteerd door Paulus tot benadrukking verrijzenis
schisma met joodse christenen
Christelijke leer
- Verschilt van boodschap door polijsting van diverse invloeden (vooral
Griekse)
- Creatie drie-eenheid en tendens om eeuwig leven te zien als
onsterfelijkheid ziel
- Dogmatiseringstendens
- Griekse filosofie x geloof = filosofisch-theologisch systeem
Closed mind
- Geslotenheid en starheid in psychologie
- Snelle uitvoering, maar nood aan bewustwordingsproces om situaties goed
te kunnen inschatten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller thibotemmerman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.61. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79271 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now