Summary
Samenvatting doelgroepen 1
- Course
- Institution
periode 3 aan de hand van de cursus geen powerpoints of lessen!
[Show more]
1 review
By: annvrancken • 9 months ago
Seller
Follow
AnoniemOke
Reviews received
Content preview
Doelgroepen 11 PERSONEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING PAGINA 14
Gebruikte afkortingen:
- VB: verstandelijke beperking
- DVB: diep verstandelijke beperking
- EVB: ernstig verstandelijke beperking
- LVB: licht verstandelijke beperking
- EMB: ernstig meervoudige beperking
- ASS: autismespectrumstoornis
- LB: lichamelijke beperking
- NAH: niet aangeboren hersenletsel
- AAIDD: De American Association on Intellectual and Developmental Disabilities
1.1 VOORBEELD LEZEN
Miguel:
- = verhaal over een jongen genaamd Miguel
- THUISSITUATIE: sociaal-arm gezin
o Meerdere broers en zussen
o Ouders hadden onvoldoende opvoedingscapaciteiten
▪ Geen begrenzing en structurering voor de kinderen
▪ Miguel leerde zijn eigen plan te trekken in de maatschappij
- SCHOOLSITUATIE: buitengewoon onderwijs
o 14 à 15 jaar werd hij schoolmoe
o Vaak spijbelen
- SOCIALE OMGANG: jongerenbende
o Hoe voelde zich hier volledig thuis
o Hoe voelde zich beter en kon zich beter ontplooien bij vrienden dan thuis
o Winkeldiefstallen
▪ Met geweld
• Miguel werd opgepakt samen met andere jongeren
• Verscheen voor de jeugdrechter: in Vlaanderen is er een ‘interneringswet’
die zegt dat mensen met een verstandelijke of een psychiatrische
problematiek voor een bepaalde misdrijven niet verantwoordelijk kunnen
gesteld worden omdat ze ontoerekeningsvatbaar zijn → recht op een
behandeling ipv straf
o Rechter moet beslissen of er wellicht spraken is van een
verstandelijke beperking en is het voldoende om zich enkel te
baseren op het feit dat hij naar het buitengewoon onderwijs gaat?
- Miguel was meer op straat dan thuis of op school
o Ouders hadden niet voldoende capaciteit om daar op een gepaste manier op te reageren
Pagina 1 van 73
,Doelgroepen 1
1.2 TERMINOLOGIE
VERSTANDELIJKE BEPERKING ALS EEN BEPERKT IQ (VROEGER)
- Mensen met VB werden vroeger idioten of debielen genoemd
o Verteld ons meer over de toenmalige beeldvorming
- Intelligentietest: (=iq-test)
o Ontwikkeld door Binet en Simon begin vorige eeuw
o = beschrijving van de normale en afwijkende intelligentiequotiënt
▪ Mensen met vb hebben een beperkte intelligentiequotiënt (= ‘afwijkend’)
- Stoornisdenken:
o = een verstandelijke beperking was het gevolg van een tekort dat geheel in de persoon zelf
ligt
o Een verstandelijke beperking is uit te drukken in cijfers
- Etiketteren van personen
o = vb werd gezien als een persoonskenmerk dat de persoon volledig typeert
o → etikettering was het gevolg van dat ‘persoonskenmerk’
- Afwijking
o = mensen met vb werden gezien als een afwijking
o Gevolg: afzonderen van de maatschappij en onderwijs
▪ Ontstaan van instituten en buitengewoon onderwijs
VERSTANDELIJKE BEPERKING ALS EEN SOCIAAL PROBLEEM? (EIND VORIGE EEUW)
- Pardigmaverschuiving: zowel de beeldvorming over, als de benadering van personen met VB
veranderde
o Idee ontstond: vanuit de gedachtegang dat mensen met een VB niet goed konden
ontwikkelen in instituten > Hinder door de context waar hij in leeft
- Interactie omgeving:
o De ernst van de verstandelijke beperking wordt duidelijk in interactie met de omgeving
- Sociaal-ecologische visie: (stoornisdenken → pardigmaverschuiving → Sociaal-ecologische visie)
o = een VB ontstaat niet als persoonskenmerk
o Maar volgens de wisselwerking tussen kenmerken van de persoon en de verwachtingen en
inspanning van de omgeving waarin de persoon leeft
o Nieuwe terminologie: personen met een VB of personen met een verstandelijke handicap
HUIDIGE OMSCHRIJVING VAN ‘VERSTANDELIJKE BEPERKING’ (NU)
- Definitie voor VB opgesteld door AAIDD
o American Association on Intellectuel and Developmental Disabilities
o BEGRIP AAIDD: Amerikaanse organisatie die de huidige internationale definitie over
personen met een verstandelijke beperking heeft geformuleerd en zo mee het beeld over
deze personen wilt bepalen.
- Doel: doelgroep mensen met VB respectvol en hedendaags omschrijven
- BEGRIP VB: Een verstandelijke beperking wordt gekenmerkt door belangrijke beperkingen in zowel
het verstandelijk functioneren als in adaptief gedrag. Deze beperkingen beginnen vóór de leeftijd
van 22 jaar.
Ontleding definitie:
Leidt tot een conditie, een toestand:
- Leidt tot een bepaald resultaat van interactie tussen functioneren van persoon en ondersteuning
en verwachting van maatschappij
Pagina 2 van 73
,Doelgroepen 1
Gekenmerkt door beperkte intellectuele vaardigheden:
- Problemen in het dagelijks functioneren
- Voorbeeld: handelingen, beslissingen, denkprocessen
Adaptieve vaardigheden:
- Mogelijkheden die iemand heeft om te beantwoorden aan de eisen van de omgeving, om zich aan
te passen aan de omgeving
- Komt tot uiting:
o Wanneer een persoon zich moet aanpassen aan veranderde omstandigheden
o Wanneer een persoon tijdsdruk ervaart
- Komt minder tot uiting:
o Wanneer een persoon routinematige vaardigheden toont
- Bestaat uit 3 categorieën:
o Conceptueel: taal, lezen, schrijven, geldbegrip, zelfbepaling
▪ Vaardigheden om zelf vorm te geven aan je eigen legen
o Sociaal: interpersoonlijk contact, verantwoordelijkheidsbesef, inschatten van én weerstand
beiden aan negatieve beïnvloeding
▪ Communicatie met andere mensen
▪ Begrijpen van andere mensen en de eigen emoties
o Praktisch: activiteiten van het dagdagelijkse leven, werkvaardigheden, schoolvaardigheden
Moet voor de leeftijd van 22 jaar duidelijk worden:
- VB is een ontwikkelingsstoornis
- Dit ontstaat voor, tijdens of kort na geboorte > opgemerkt begin lagere school
- Toch kiest men voor de grens van 22 jaar
- Dit om uitzonderlijke gevallen mee op te nemen
o Verstandelijke beperking eerder veroorzaakt
o Verstandelijke beperking later veroorzaakt (door alcohol, accident)
➔ VB is niet zomaar een stoornis maar een samenspel van factoren waarvan intelligentie er één is
GEVOLGEN VAN DE NIEUWE DEFINITIE VOOR TERMINOLOGIE
- AAIDD kiest voor disability (= handicap of beperking)
o Mismatch tussen mogelijkheden van persoon en verwachtingen van maatschappij centraal
stellen
- ‘people first’-benadering
o We spreken van !!Personen!! Met een beperking of handicap
o We spreken van !!Personen!! Met een verstandelijk beperking of handicap
o → het gaat in de eerste instantie over de persoon zelf
o Met verschillende identiteiten
o Één van de identiteiten is een verstandelijke beperking
GEVOLGEN VAN DEZE DEFINITIE IN HET WERKVELD
1.1.1.1 DE DIAGNOSE MAG NIET MEER AFHANGEN VAN IQ-SCORE
Classificerende diagnostiek:
- = nodig om te bepalen of een specifieke persoon weldegelijk een VB heeft
o Noodzakelijk om te beslissen of hij in aanmerking komt voor hulp en ondersteuning
o Voorbeeld: doorverwijzing clb naar bo, krijgen van ondersteuning bij VAPH, beslissing van
toerekeningsvatbaarheid in de justitiële zorg
Pagina 3 van 73
, Doelgroepen 1
Intelligentietest:
- Vroeger vond men intelligentietest afnemen evident om te zien of je VB hebt
- Nu: extra criterium: de adaptieve vaardigheden
o Nog steeds grensscore van 70 op IQ test
o Adaptieve vaardigheden zijn meer bepalend om iemand zorg toe te kennen
o Dit in samenhang met het IQ van een personen
o IQ-scores worden niet meer gebruikt om personen in te delen
▪ Diepe, ernstige, matige of lichte VB
Kritiek op de IQ-scores:
- Cultuur
o Weinig/ niet afgestemd op culturele verschillen van individuen
o Normering van de test zijn niet afgestemd om de cultuur van de persoon die de test
afneemt
- Statistisch cijfer:
o Mensen zijn dynamisch
o Tijdens het afnemen van een IQ-test kan de persoon niet aantonen hoe die kan
ontwikkelen in de juiste omstandigheden
- Onbetrouwbaar
o De intelligentiemeting van personen met zwakke intellectuele mogelijkheden zijn niet goed
uitvoerbaar
- Context is erg bepalend
o Begrijpen van taal, de plaats en moment waarop test wordt afgenomen kan resultaat
beïnvloeden
- Zwakbegaafden
o Mensen die een IQ hebben tussen de 70 en 85
o Ze hebben GEEN verstandelijke beperking
o → buitengesloten van verschillende ondersteuningsvormen
o Deze mensen kunnen ernstige adaptieve problemen hebben
1.1.1.2 BELANG VAN ADAPTIEVE VAARDIGHEDEN IN DE DIAGNOSE
- Adaptieve vaardigheden kunnen getest worden:
o Vragenlijsten
o Observatieschalen
▪ VABS: vineland adaptive behaviour scales
▪ SRZ: sociale redzaamheidsschaal zwakzinnigen
1.1.1.3 MULTIDIMENSIONALE KIJK OP ELKE PERSOON MET VB
Handelingsgerichte diagnostiek:
- BEGRIP: is het proces waarbij de ondersteuningsvraag van een persoon in kaart wordt gebracht om
daarna ook de juiste ondersteuning te kunnen bieden
o Grondige beeldvorming maken
o Ondersteuning afstemmen op de beeldvorming
Pagina 4 van 73
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AnoniemOke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.66. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50064 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now