Summary
Ethiek en recht - Samenvatting
- Course
- Institution
Een samenvatting, vnl. op basis van de leerdoelen. Ik probeerde de kern te bundelen. Dit is een goede basis voor tijdens het leren
[Show more]
Seller
Follow
Student2302
Reviews received
Content preview
ETHIEK & RECHTHOOFDSTUK 1 Ethiek en recht: een inleiding
Kern (fundamentele) ethiek
Reflectie over wat goed handelen is
Probeert een antwoord te formuleren op
o Hoe we goed kunnen leven ((zelf)reflectie) &
o Hoe een maatschappij zo rechtvaardig mogelijk kan ingericht worden
Belang van ethisch dialoog (in gesprek met anderen)
Weten dat Socrates wordt gezien als de grondlegger van de Westerse ethiek + kern van zijn leer
kunnen uitleggen
Ethische vragen bv. Hoe kan de maatschappij zo rechtvaardig mogelijk worden ingericht?
Socrates = grondlegger van de Westerse ethiek
Zijn stelling: ‘Ethiek wordt bedreven waar mensen bij elkaar zijn’ → in dialoog met mensen
Hij verzette zich tegen de gangbare idee dat iedere gemeenschap zelf uitmaakt wat goed is
Regels/afspraken die gebruikelijk zijn wil niet automatisch zeggen dat ze ook goed zijn
Moedigde aan om zelf na te denken en niet domweg op het oordeel van anderen af te gaan
Ethisch denken is tweezijdig:
o Mogelijkheden binnen de morele ervaringen van een individu
o Wordt beter gerealiseerd in gesprek met anderen (ethische dialoog)
Systematische bezinning op verantwoordelijk handelen → belangrijk binnen hulpverlening!
Begrijpen en in eigen woorden kunnen uitleggen wat een norm en een waarde is (+ voorbeelden
kunnen geven) en kunnen toepassen in een casus. Denk na over welke waarden belangrijk zijn
voor jou. In een toepassing wordt aan de hand van een lijst met waarden nagegaan wat belangrijk
is voor jou en waarom. Bij ethische dilemma’s botsende waarden kunnen herkennen
Normen Hebben enerzijds een functie om richting te geven aan toekomstig handelen
& anderzijds een functie voor de beoordeling van handelen dat reeds heeft
plaatsgevonden
Het zijn concrete richtlijnen voor het handelen die worden opgesteld om
bepaalde waarden te kunnen bereiken
Waarden De idealen die nastrevenswaardig zijn
Het zijn (binnen de ethiek) betekenissen die iets heeft in zedelijk, geestelijk of
esthetisch opzicht, of door persoonlijke betrekking
Norm Waarde
Ik rook niet in het bijzijn van mijn kinderen Gezondheid, liefde
In een rij wachten tot je aan de beurt bent Respect, geduld
Je bedriegt je partner niet Trouw
… …
1
, VERGELIJKING Norm Waarde
Verschillen Hiermee kunnen oordelen worden Niet af te dwingen, ze roepen wel tot iets
uitgesproken over gangbare op en inspireren tot bepaald handelen
handelingspraktijken
Kunnen afgedwongen worden → recht
Veelal negatief geformuleerd, begrenzen ons Veelal positief geformuleerd, geven aan
handelen, geven eerder verbod dan gebod dat iets belangrijk en nastrevenswaardig is
aan
In principe volledig haalbaar Nooit ten volle haalbaar
Kan je in kaart brengen Kan je niet over rapporteren/verslag over
uitbrengen
Concreet geformuleerd Abstract, vaag
Afhankelijk van een specifieke tijd en cultuur Permanent karakter
Gelijkenis Normen worden bepaald vanuit waarden → ‘waarden & normen’
Het morele gezichtspunt: de 3 kenmerken van het morele gezichtspunt kunnen opsommen en in
eigen woorden kunnen uitleggen
1) Universaliseerbaarheid
De handelende persoon moet bereid zijn te willen dat iedereen in soortgelijke situaties zou
handelen als hij zich voorgenomen heeft te doen
Richt de blik op de mogelijke gevolgen van het handelen
Beroep op verantwoordelijkheidsgevoel van de betrokkene
2) Prescriptiviteit → formeel kenmerk ‘Dat kan je niet maken’, ‘Je bent verplicht om…’
Geven een richtlijn voor het handelen, sturen handelen in een bepaalde richting
Nog niet aangegeven wat precies moet gedaan worden of wat juist niet (dat/…)
3) Bereidheid doorbreken eigenbelang → materieel kenmerk: reden voor het handelen
De bereidheid om het standpunt van eigenbelang te verlaten en daadwerkelijk met de
belangen van anderen rekening te houden (afstand nemen van het eigen perspectief)
Geluk en welzijn van ‘iedereen’
Waarden die voor alle mensen in het algemeen van belang zijn
De verschillen en samenhang tussen ethiek en recht kunnen opsommen
Recht: ontstaan-bestaansreden
“ubi societas, ibi ius” = waar een maatschappij is, daar is recht
Geeft orde aan een samenleving
Recht: uitdrukking van heersende normen en waarden
Recht 1) Geheel van rechtsregels bv. wetboeken, de Belgische grondwet
2) Bevoegdheid om iets te doen, te bezitten of aanspraak te maken op bv. rechten
van de patiënt
3) Rechtvaardigheid van rechtsregels bv. in het verleden: zwakke positie van patiënt
Gelijkenissen Verschillen
Vaak dezelfde onderwerpen Ethiek: idealistisch
Recht: pragmatisch (praktijk & theorie verbinden, realiseerbaar)
Ethische discussies kunnen Ethiek: niet afdwingbaar
resulteren in nieuwe wetten Recht: afdwingbaar
Wisselwerking Politieke meerderheid aanvaardt wet → niet altijd een
weerspiegeling van normen en waarden van meerderheid bevolking
2
, HOOFDSTUK 2 Juridische waarborgen voor deskundige zorg
Hervorming wetgeving gezondheidszorg: de beginselen voor de hervorming zijn opgenomen in de
cursus en de begeleidende presentatie (= bijkomende leerstof). Deze materie wordt verder
uitgediept in het keuze OPO ‘zelfstandig ondernemer’
Weten wat de wet op uitvoering van de gezondheidsberoepen is + evolutie in tijd kunnen schetsen
1. WET OP DE UITVOERING VAN DE GEZONDHEIDSBEROEPEN
November KB 78 van 10 november 1967 Verschillende keren aangepast aan
1967 betreffende de uitoefening van de de tijd, via wetswijzigingen
gezondheidsberoepen Via wetswijzigingen
Legt vast wie wat mag doen in de
gezondheidszorg
2014 KB 78 van 10 november 1967 2 nieuwe beroepsgroepen:
betreffende de uitoefening van de psychologen en orthopedagogen
gezondheidsberoepen
Mei 2015 Gecoördineerde wet van 10 mei WUG piramide
2015 betreffende de uitoefening van
de gezondheidsberoepen (WUG)
Tussendoor Nog enkele wijzigingen
September Krijtlijnen gezet door ministerie van Reorganisatie van de zorg
2016 Sociale Zaken en Volksgezondheid in (toenemende vergrijzing & chronisch
2016 voor hervorming wetgeving zieken)
gezondheidszorg
2022 1. Kaderwet uitoefening Hervorming WUG (opgesplitst in 2
gezondheidszorgberoepen wetten)
2. Wet inzake kwaliteit van de Doel sokkelwet: eenvormige
uitoefening van de kwaliteitsregels voor alle
gezondheidszorg/ sokkelwet/ beroepsbeoefenaars
kwaliteitswet (wetsontwerp
goedgekeurd op 14/05/2019, in ! Momenteel herziening:
werking op 1 juli 2022) zie advies van 06/05/2022 !
3. Gecoördineerde wet van 10 mei
2015
2. EXTRA: SPECIFIEKE REGELGEVING VOOR DIËTISTEN
K.B. van 19 februari 1997 betreffende de beroepstitel en de kwalificatievereisten voor de uitoefening
van het beroep van diëtist en houdende vaststelling van de lijst van de technische prestaties en van
de lijst van handelingen waarmee de diëtist door een arts kan worden belast
K.B. van 2 juli 2009 tot vaststelling van de lijst van de paramedische beroepen
Kunnen antwoorden op de vraag: Om welke redenen reorganiseert men de zorg?
Regelgeving was moeilijk verzoenbaar met de principes van de patiëntautonomie en van een
geïntegreerd zorgmodel.
Reorganisatie is nodig om kosten beheersbaar te houden (cfr. toenemende vergrijzing en het stijgend
aantal chronisch zieken)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Student2302. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.99. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now