Samenvatting inleiding tot het economisch recht 1ste bach handelsingenieur
4 views 0 purchase
Course
Inleiding tot het economisch recht (D0H12A)
Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Gedetailleerde samenvatting van het vak 'Inleiding tot het economisch recht' voor 1ste bachelor handelsingenieurs. Deze samenvatting vervangt vooral de powerpoints , en is in combinatie met de codex een goede manier om dit vak te verwerken.
Het begrip recht
De door een overheid georganiseerde ordening van uiterlijk menselijk gedrag
Naleving kan afgedwongen worden met sancties
- Objectief recht: geheel van regels dat uiterlijk gedrag van mensen regelt in een
maatschappij, afgedwongen door de overheid
- Subjectief recht: door (objectief) recht beschermde aanspraken op andermans
gedrag. “Het is mijn recht om…”
- Positief recht: op bepaald tijdstip op bepaalde plaats
- Gemeen recht: de ene rechtsnorm is een uitdrukking van een andere algemene regel
- Bijzonder recht: deze uitdrukking geldt in een welbepaald bijzonder geval
- Formeel recht: regelt procedure afdwinging rechtsregels via gerechtelijke weg
- Materieel recht: de eigenlijke gedragsvoorschriften
1) Aanvullend recht:
o Aanvullen lacunes in afspraken tussen partijen
o Afstand steeds mogelijk
o Geen sancties
2) Dwingend recht:
o Bescherming private belangen
o Afstand mogelijk nadat recht verworven is
o Relatieve nietigheid: enkel beschermende partij kan dit inroepen
3) Dwingend recht van openbare orde
o Bescherming algemeen belang
o Afstand niet mogelijk
o Absolute nietigheid: kan door elke belanghebbende worden ingeroepen
De rechtstaat
Wetgevende macht = koning, kamer van volksvertegenwoordigers, senaat
1
, Bronnen van het recht
1) De wet:
o Materiële wet: elke algemene rechtsregel met onpersoonlijk karakter
inhoudelijk criterium
o Formele wet: elke beslissing van een wetgevende macht
organiek criterium
2) Gewoonterecht:
= gevestigde gebruiken, beschouwd als bindende rechtsregels, bindende kracht vloeit
uit de traditie
3) Algemene rechtsbeginselen:
= omschreven fundamentele normen, bindend, basisprincipes van onze rechtsorde,
bv. verbod op rechtsmisbruik
4) De rechtspraak:
= geheel van uitspraken van rechtscolleges
5) De rechtsleer:
= geheel van wetenschappelijke teksten over het recht, kan wetgever inspireren
- Hiërarchie van rechtsbronnen (boven naar beneden):
o Internationaal recht
o Supranationaal recht
o Nationaal recht
Grondwet
Formele wetten
Federaal
Deelstaten
Koninklijke, regerings- en ministeriële besluiten
Federaal
Deelstaten
Gewoonterecht en algemene rechtsbeginselen
Rechtspraak en rechtsleer
Oorsprong van wetgeving
1) Federale wetgeving
o Grondwet
= geheel van rechtsregels met bijzonder gezag, in plechtige tekst gebundeld
o Formele wetten
= beslissingen van wetgevende macht
Wetsvoorstel
= initiatief kamer/senaat voor nieuwe wet
Wetsontwerp
= initiatief koning nieuwe wet
o Koninklijk besluit:
= koning stelt algemene maatregel of individuele overheidshandeling
Algemene maatregel:
= materiële wet
Individuele overheidshandeling
2
, = beschikkend besluit, geen materiële wet
Decreten: hiërarchisch zelfde niveau als gewone wetten, door federale overheid
2) Supranationale wetgeving
o Supranationaal = besluitvorming binnen Europese gemeenschap
o Staten dragen hun soevereiniteit over aan organisatie boven lidstaten
<-> intergouvermentele wijze: beperkte soevereiniteit
Kenmerken EU:
o Onafhankelijke instellingen
= onafhankelijk van lidstaten
o Autonome besluitvorming
o Eigen rechtsorde
= arresten Hof van Justitie en EU zijn bindend
o Verdragen EU doen rechten en verplichtingen burgers lidstaten ontstaan
- Soorten Europese regelgeving
o Primair unierecht
= 2 verdragen: VEU en VWEU: hoogste rechtskracht
o Secundair/afgeleid unierecht
= regelgeving aangenomen door Europese instellingen
Verordening
= legt afdwingbare rechtsregels vast, abstract en algemeen,
rechtstreeks van toepassing in alle lidstaten
Richtlijn
Verbindend voor elke lidstaat waarvoor zij bestemd is
Instanties kiezen zelf hoe ze resultaat willen bereiken
Compromis
Hoe gedetailleerder regeling, hoe kleiner beweegruimte
Na implementatietermijn: soms rechtstreekse werking
Besluit
Verbindend voor wie uitdrukkelijk gericht
Aanbevelingen en adviezen
Niet bindend
- Belangrijkste Europese instellingen
o Europees parlement
Aannemen van Europese wetgeving
Veel macht in vorm van vetorecht
o Raad van de Europese Unie
Ook aannemen van wetten en beleidsbeslissingen
Vertegenwoordiger elke van elke lidstaat
o Europese raad
Presidenten/ministers lidstaten
2 keer per half jaar
Bepalen Europees beleid
o Europese commissie
1 vertegenwoordiger per Europese lidstaat
Initiatiefrecht nieuwe Europese regelgeving
3
, Ziet toe op naleving Unierecht door lidstaten
o Hof van Justitie
EU-recht in elke lidstaat op zelfde manier uitgelegd en toegepast
Geen uitspraak over geschillen met uitkomst afhankelijk van Unierecht
Structuur van de rechterlijke macht
- Materiële bevoegdheid rechtbank
= elke rechtbank is bevoegd voor geschillen in bepaald domein
- Territoriale bevoegdheid
= elke rechtbank is bevoegd voor bepaald grondgebied
- Niveaus:
o Kanton
Laagste niveau
o Arrondissement
Meestal met grenzen van provincie, soms apart voor steden
o Provincie
o Hoven van beroep
5 in totaal
o Hof van Cassatie
Heel Belgisch grondgebied
- Principe van dubbele aanleg
= bescherming burgers tegen vergissingen, kunnen hun hoger beroep instellen
- Rechtbanken/hoven en hun bevoegdheden
1) Vredegerecht
o 1 vredegerecht per kanton
o Kleine geschillen: bedrag < 5000 euro
o Hoger beroep mogelijk bij rechtbank eerste aanleg, tenzij bedrag < 2000 euro
2) Rechtbank van eerste aanleg
o Burgerlijke rechtbank
1 of 3 beroepsmagistraten
Burgerlijke geschillen met waarde vordering > 5000 euro
o Correctionele rechtbank
o Familie- en jeugdrechtbank
o Strafuitvoeringsrechtbank
3) Ondernemingsrechtbank
o Niveau hoven van beroep
o Bevoegd voor alle economische geschillen
4) Hof van beroep
o Kamers voor burgerlijke zaken
Hogere beroepen tegen vonnissen rechtbank eerste aanleg en
ondernemingsrechtbank
Bedrag > 2500 euro
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cedriclepage. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.06. You're not tied to anything after your purchase.
