Summary
geschiedenis tijdvak 7 en 8 ka's en samenvatting.
- Course
- Level
geschiedenis tijdvak 7 en 8. kenmerkende aspecten, samenvatting en andere belangrijke dingen. examenstof 6 vwo.
[Show more]
Seller
Follow
brittwagenaar
Content preview
Tijdvak 7:Paragraaf 1: de verlichting
Ka= rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle terreinen van de
samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen.
In 1776, Adam Smith: filosoof die schrijft over economie:
1. Mensen streven altijd eigen voordeel na.
2. Dat is natuurlijk en rationeel gedrag (= rationalisme) en hoeft niet nadelig te zijn
3. Het zorgt zelfs voor welvaart voor iedereen door middel van de wet van vraag en
aanbod.
4. Overheid moet zich niet bemoeien met handel en nijverheid want dat verstoort het
mechanisme van vraag en aanbod= laisser faire.
5. Het idee van Smith is: rationeel denken en vrijheid leidt tot een betere wereld. Dit is
typerend voor de verlichting.
Van wetenschappelijke revolutie ( 17e eeuw ) naar de verlichting (18e eeuw):
- In de 18e eeuw word alles, niet alleen natuur, onderwerp van kritisch onderzoek:
godsdienst, politiek, sociale verhoudingen en de economie.
- Rationalisme leidt tot vooruitgang, kennis en rede zijn superieur aan traditie en
geloof.
- Duitse filosoof Immanuel kant: vrijheid is een voorwaarde van de vooruitgang.
Volgens hem was er te weinig vooruitgang.
Van Engeland en Nederland naar Parijs:
- De verlichting begon in Engeland en Nederland: er was veel vrijheid en er konden
boeken gedrukt worden. In de 18e eeuw werd Parijs een centrum.
- In de westerse wereld van frans de voertaal en Parijs de intellectuele hoofdstad.
- Vanaf 1751 maakten d’Alembert en Diderot de encyclopedie. Het doel was: kennis
van de hele wereld doorgeven. Het bleef niet alleen bij feitelijke informatie maar het
ging ook over kritische artikelen over de kerk, politiek en over de maatschappij.
Kritiek op het geloof (Voltaire):
- De Franse schrijver Voltaire was voorvechter van de gewetensvrijheid. En streed
tegen bekrompenheid, bijgeloof en intolerantie. Volgens hem was de katholieke kerk
de oorzaak van alles.
- Voltaire keert zich tegen het idee dat god zich voortdurend met de wereld bemoeit.
Dat is tegen de rede van wetten van de natuur.
- Voltaire geen atheïst maar een diëtist = god heeft aarde wel gemaakt, maar hij greep
niet meer in.
- Op aarde verloopt alles via vaste en logische natuurwetten. Door onderzoek
(empirisme) + redeneren konden ze daar inzicht in krijgen.
, Nieuwe politieke ideeën:
- John Locke: koningen en de regeringen hebben hun macht niet ontvangen van god,
maar van de burgers.
- Taak van de overheid was om de natuurlijke rechten van de burgers te beschermen=
mensenrechten: recht op leven, vrijheid en bezit.
- Overheid moet zich ook aan de wetten houden. Zij de burgers niet meer tevreden dan
kunnen zij de vorst of de regering vervangen.
Trias politica (Montesquieu):
- Hij verafschuwde de Franse koningen= despotisme.
- Alle macht was in handen van een man dat leidt tot machtsmisbruik en
onderdrukking.
- Hij stelde voor de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht te scheiden=
driemachtenleer (trias politica).
- Hij was geen democraat maar een voorstander van de mengeling van monarchie,
aristocratie en democratie.
Driemachtenleer:
- Parlement stelt de wetten vast.
- De regering voert het uit.
- Onafhankelijke rechters controleren naleving van die wetten.
Volkssoevereiniteit (J.J Rousseau):
- De regering moest volgens J.J ‘de algemene wil’ uitvoeren. Die wil was niet hetzelfde
als de wil van de meerderheid.
- De mensen sluiten een ‘sociaal contract’ met elkaar waarbij ze hun soevereiniteit
overdragen aan een volksvergadering.
- De besluiten van de volksvergadering waren de uitdrukkingen van de algemene wil.
Sociale verhoudingen (J.J Rousseau):
- Mens is van nature goed.
- Met name door eigendommen gingen dingen zoals vrijheid en gelijkheid verloren
- Het gaf ruimte voor slechte eigenschappen zoals hebzucht
- Maar door sociale en politieke hervormingen en opvoeding kon er veel worden
verbeterd.
- Kenmerk van de verlichting: het idee dat de samenleving verbeterd kan worden en
dus ‘maakbaar’ was.
Paragraaf 7.2: het ancien regime
Ka= het voortbestaan van het ancien regime met pogingen om het vorstelijk bestuur op
eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (= verlicht absolutisme )
- In de 18e eeuw blijft Frankrijk een standenmaatschappij met een absoluut
koningschap.
- In andere landen (bijvoorbeeld in Pruisen) zijn er hervormingen door verlichte
vorsten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brittwagenaar. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.27. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80364 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now