Summary
Samenvatting Alle stof samengevat
- Course
- Institution
Samenvatting van het boek, de hoorcolleges en de college aantekeningen. Met een 7,5 dit vak gehaald
[Show more]
Seller
Follow
lottebruinsma31
Content preview
RTO samenvatting.Week 1. Rechtsbescherming tegen de overheid
Overheidsbestuur:
1. Bestuursorganisatie.
2. Activiteit, de functie van besturen.
Besturen is niet alleen het nemen van beslissingen waarbij belangen van burgers rechtstreeks
betrokken zijn (microniveau), maar betreft ook het door de overheid besturen van samenleving als
geheel (macroniveau).
Bestuur ziet op het van overheidswege van het algemeen belang. Bestuursrecht zie top het juridisch
aspect daarvan.
Algemeen belang:
Er moet een dringende reden zijn voor overheidsingrijpen (anders aan samenleving overlaten). Het
gaat over sociale grondrechten. Overheid mag ook oog hebben voor particulier belang als dit wordt
afgewogen tegen algemeen belang.
Democratische rechtstaat:
Normatief is het uitgangspunt. Overheid mag uitsluitend handelen ter verwerkelijking van het recht,
op basis van het recht en in overeenstemming met het recht.
Centrale beginselen democratische rechtsstaat -> vrijheid, rechtszekerheid en rechtsgelijkheid.
Beginselen van democratische rechtsstaat normeren handelen van de overheid NIET van de burger.
Ondanks overleg kan de overheid haar wil doorzetten. Daarom geen wederkerige rechtsbetrekking.
Een wederkerige rechtsbetrekking wil zeggen dat de burger medeverantwoordelijkheid draagt voor
de juistheid van besluiten.
Rechtsbescherming door:
Bestuursorgaan zelf = bezwaar/ Door ander bestuursorgaan = administratief beroep/ Door
onafhankelijke rechter = rechtspraak.
Functies bestuursrecht:
1. Legitimerende functie -> voorziet de juridische grondslag door creëren van bestuursorganen,
toekennen bevoegdheden en regelen van besluitvormingsprocessen.
2. Instrumentele functie -> betreft de rol die het recht speelt ten behoeve van het
overheidsbeleid.
3. Waarborgfunctie -> rechtspositie van de burger tegenover de overheid.
Niet van elkaar te onderscheiden want ze worden gelijktijdig uitgeoefend.
Vraag: wie garandeert die normen?
Antwoord: de bestuursrechter.
Normering bestuur handelen:
- Via Awb
- Via ABBB’s
- Gevoelig onderwerp i.v.m. machtenscheiding.
,Burgerlijke rechter:
Als de eis betrekking heeft op gestelde schendig van burgerlijk recht of schuldvordering, 112 Gw.
1. Handelen is geen besluit, 1:3 lid 1 Awb.
2. Wel besluit, maar niet appellabel, 8:3 en 6:3 Awb.
3. Wel appellabel, maar eiser geen belanghebbende.
Wetten in formele zin:
Een regeling die tot stand gebracht wordt door regering en Staten-Generaal tezamen via de
grondwettelijke wetgevingsprocedure. De rechter mag een wet in formele zin niet toetsen aan
fundamentele rechtsbeginselen volgens Harmonisatiewet.
Wetten in materiele zin:
Opgesteld door daartoe bevoegd orgaan. Bevatten algemene voorschriften en werken extern. Een
AVV bevat regels van algemene strekking, met abstracte werking die bevoegd tot stand zijn
gekomen.
Bestuurlijke discretie (oftewel beslissingsruimte):
De wetgever geeft het bestuur een bepaalde bevoegdheid en het bestuur mag die bevoegdheid
invullen naar eigen inzicht. De wetgever stelt de grenzen, maar het bestuur heeft een bepaalde
ruimte (wel met grenzen!). Twee varianten:
- Beoordelingsruimte = vage termen invullen.
- Beleidsruimte = ‘kan’ bepaling.
Rechterlijke toetsing:
- Marginale toetsing (of terughoudende toets): toetsen op de buitengrenzen; heeft het
bestuur in alle redelijkheid het besluit genomen; toetsing op belangenafweging. Hierbij was
er sprake van veel beslissingsruimte van het bestuursorgaan.
- Volle toetsing (of indringende toets): de rechter doet hier de belangenafweging wel
opnieuw. Er was hier dan sprake van weinig beslissingsruimte. De rechter oordeelt hier op
juistheid van de beslissing. Waarom stelt de bestuursrechter zich terughoudend op bij veel
beslissingsruimte?
Vier beginselen van de rechtstaat:
1. Legaliteitsbeginsel
2. Machtsverdeling
3. Grondrechten
4. Rechterlijke controle
Noem de volgende dingen als je een tentamenvraag krijgt over machtenscheiding:
- Opvatting strike machtenscheiding lijkt achterhaald
- Regering voert niet alleen maar draagt ook bij aan het maken van wetten
- Rechter maakt soms recht
- Bestuur regelgeving zonder vertegenwoordigde organen
- Er is meer een ‘balance of powers’ dan ‘separation of powers’
- Er zijn meerdere wetgevers: internationaal, EU en nationaal (meerlaagde rechtsorde,
waarop kiezer niet allemaal direct invloed heeft)
- Geen volledige eensgezindheid over wanneer rechter te ver gaat
Bestuursrechtelijke rechtsbescherming:
- In Nederland is het recht op toegang tot de bestuursrechter niet letterlijk vastgelegd
o Bestaan bestuursrecht blijkt wel uit 112 lid 2 Gw en 115 Gw.
, o Wetgever heeft ruimte om bestuursrechtspraak vorm te geven via 73 Gw
o Het recht wordt afgeleid uit verdragen en Unierecht, zoals 6 EVRM en 47 Handvest
- Recht op toegang tot de (bestuurs)rechter wel verankerd via 6 EVRM
- Recht op toegang tot de rechter in toekomst waarschijnlijk wel in de Gw
- Toegang bestuursrechter alleen via besluit 8:1 Awb (of gelijkstelling met besluit)
Toetsingsverbod:
- 120 GW: de rechter treedt niet in de beoordeling van de grondwettigheid van wetten.
- Harmonisatiewetarrest: rechter mag wetten in formele zin niet toetsen aan de GW, het
statuut en algemene rechtsbeginselen.
- Langere regelgeving mag wel getoetst worden aan fundamentele beginselen.
Argument voor toetsingsverbod:
- Evenwicht tussen drie staatsmachten verstoord -> rechter gaat op de stoel van de wetgever
zetten. Rechter heeft het laatste woord door de WIFZ onverbindend te verklaren.
- Democratische legitimiteit -> de formele wetgever is democratisch gelegitimeerd, rechter
niet.
- Minder vertrouwen in de wetgever -> rechtszekerheid.
Argumenten tegen ruim toetsingsverbod:
- Toetsing aan verdragen is al mogelijk
- Toetsen AVVs aan grondwet al mogelijk
- Toetsen AVVs aan rechtsbeginselen is al mogelijk (HR Landbouwvliegers)
Recht op toegang bestuursrechter:
- Bestaan bestuursrecht blijkt uit 112 lid 2 en 115 Gw.
- Wetgever heeft ruimte om bestuursrechtspraak vorm te geven, 73 Gw.
- Recht wordt afgeleid uit verdragen en Unierecht, 6 EVRM en 47 Handvest.
- Toegang bestuursrechter alleen via besluit, 8:1 Awb.
Waar zit bestuursrechter? Deel in rechterlijke macht en deels daarbuiten
- 2 WRO: rechtbanken, gerechtshoven en HR.
- Niet rechterlijke macht: CRvB, CBb en ABRvS.
Gedachte is dat bestuur gelegitimeerd is met:
1. Door de wetgever toegekende bevoegdheid vooraf
2. Politieke controle en verantwoording achteraf
De beslissingsruimte die aan het bestuur wordt toegerekend is een politieke speelruimte voor de
invulling waarvan het bestuur het best is gepositioneerd. Rechter mag hier niet aankomen.
Terughoudende (marginale) toetsing van de uitoefening van bestuursbevoegdheden.
Belangrijk beginsel hierbij is het verbod op willekeur. Bij afweging van de in aanmerking komende
belangen in redelijkheid niet tot een vordering heeft kunnen komen en dus afweging van die
belangen geacht moet worden niet te hebben plaatsgehad.
Let op! Je kunt niet direct in beroep bij bestuursrechter tegen een besluit inhoudende een AVV of
beleidsregel, 8:3 Awb.
Let op! Wijziging/intrekking van een AVV gebeurt ook d.m.v. een besluit, hiertegen kun je dus ook
niet direct in beroep bij de bestuursrechter.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lottebruinsma31. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.13. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73918 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now