Biologie hoofdstuk 13 en 14
Hoofdstuk 13. Hormonen
Paragraaf 1. Hormoonklieren
Hormoonklieren
Er zijn verschillende hormoonklieren die hormonen maken. Via het bloed komt het hormoon bij alle
cellen van je lichaam. Cellen met passende receptoren voor de hormonen reageren: de
doelwitorganen en –weefsels.
Beïnvloeding van lichaamsprocessen
Exocriene klieren zweet- en verteringsklieren die producten maken die in het uitwendige milieu
komen.
Endocriene klieren geven producten af aan het bloed en – via het bloed – aan de weefselvloeistof.
Hormoonklieren kunnen processen in meerdere weefsels en organen tegelijk aansturen.
Centrale hormoonklier
Het zenuwstelsel is het andere regelstelsel, goede samenwerking is vereist. De coördinatie gebeurt
vooral in de hypofyse. De hypofyse prikkelt veel andere hormoonklieren en activeert organen als
botten en nieren.
De hypofyse bestaat uit een voor- en achterkwab. Uitlopers van neuronen uit de hypothalamus in de
hersenen voeren in de hypofyseachterkwab hormonen aan. De hypofysevoorkwab maakt zelf
hormonen, die andere hormoonklieren tot actie aanzetten.
Aansturing van de hypofyse
Boven de hypofyse bevindt zich de hypothalamus, deze controleert het endocriene stelsel van je
lichaam. Bepaalde neuronen uit de hypothalamus kunnen de hypofysevoorkwab activeren, 2 manieren:
- Neuronen geven releasing-hormonen (RH’s) af aan de hypofysevoorkwab. Voorbeeld: het
FSH-releasing-hormoon activeert de hypofysevoorkwab tot afgifte van FSH.
- Neuronen geven inhibiting-hormonen (IH’s) af aan de hypofysevoorkwab. Deze remmen de
productie van hormonen door de hypofyse.
- Neuronen die neurohormonen produceren en in de hypofyseachterkwab in de bloedbaan
komen (ADH en oxytocine). De hypofyse is hierbij alleen de plaats van afgifte, de productie
vindt plaats in de hypothalamus.
Vorming van eicellen
FSH activeert de eierstokken de follikels groeien en de primaire oöcyten hervatten de meiose.
Hormonen uit de follikels (oestradiol) zorgen voor een juiste verdeling van de chromosomen tijdens
de meiose. Oestradiol stimuleert de secundaire geslachtskenmerken en beïnvloed de botstructuur.
BPA en vruchtbaarheid
BPA ontregelt de werking van oestradiol, de molecuulstructuur komt namelijk redelijk overeen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Jasmijnvereecken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.