Summary
Samenvatting boek Actuele Criminologie
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van het gehele boek Actuele Criminologie.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: anneschuring • 6 year ago
Seller
Follow
kirsstennnn
Reviews received
Content preview
Inleiding Criminologie Actuele Criminologie – van Dijk, Huisman, NieuwbeertaHoofdstuk 1 – Criminologie: een terreinverkenning................................................................................................................ 2
1.1 De opdracht van de criminologie .................................................................................................................................. 2
1.2 Wat is criminologie?....................................................................................................................................................... 3
1.3 De geschiedenis van de criminologie ........................................................................................................................... 4
1.4 Aandachtsgebieden binnen de criminologie ................................................................................................................ 8
Hoofdstuk 2 – Beschrijvende criminologie ............................................................................................................................ 10
2.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 10
2.2 Politiecijfers .................................................................................................................................................................. 10
2.3 Onderzoeken naar verborgen criminaliteit................................................................................................................. 12
2.4 Discussie ...................................................................................................................................................................... 15
Hoofdstuk 3 – Het strafrechtelijke systeem in actie ............................................................................................................. 15
3.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 15
3.2 De actoren in het strafrechtelijk systeem .................................................................................................................. 16
3.3 Selectiviteit in de strafrechtspleging .......................................................................................................................... 18
3.4 Strafrechtelijk beleid.................................................................................................................................................... 22
Hoofdstuk 4 – Verklaringen voor criminaliteit: ...................................................................................................................... 22
4.1 De gedragsvormen die in dit kader door psychologen worden bestudeerd ............................................................ 23
4.2 Biologische factoren .................................................................................................................................................... 25
4.3 Persoonlijkheid en antisociaal gedrag........................................................................................................................ 28
4.4 Leerpsychologie ........................................................................................................................................................... 32
4.5 Ontwikkelingspsychologische noties .......................................................................................................................... 35
Hoofdstuk 5 – Het Economisch en Sociologisch Perspectief ............................................................................................... 36
5.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 36
5.2 Het economische perspectief ..................................................................................................................................... 36
5.3 Het sociologisch perspectief ....................................................................................................................................... 38
Hoofdstuk 6 – Criminaliteitspreventie.................................................................................................................................... 43
6.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 43
6.2 Beproefde preventiestrategieën ................................................................................................................................. 44
6.3 Een tweedimensionale typologie ................................................................................................................................ 44
6.4 Dadergerichte preventie .............................................................................................................................................. 45
6.5 Situationele preventie.................................................................................................................................................. 46
6.6 Slachtoffergerichte preventie ...................................................................................................................................... 48
6.7 Discussie ...................................................................................................................................................................... 49
6.8 Criminaliteitspreventie in Nederland .......................................................................................................................... 50
Hoofdstuk 7 – Straffen en Criminaliteit ................................................................................................................................. 50
7.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 50
7.2 Doelstellingen van straffen en strafrechttheorieën ................................................................................................... 51
7.3 Soorten straffen ........................................................................................................................................................... 53
7.4 Criminologische theorieën en straffen ....................................................................................................................... 56
7.5 Onderzoek naar effectiviteit van straffen ................................................................................................................... 56
Hoofdstuk 8 – Victimologie ..................................................................................................................................................... 59
8.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 59
8.2 Risicokenmerken van slachtofferschap ..................................................................................................................... 60
8.3 De materiële en immateriële gevolgen van criminaliteit .......................................................................................... 62
8.4 De reacties op slachtofferschap ................................................................................................................................. 63
8.5 Discussie ...................................................................................................................................................................... 66
Hoofdstuk 9 – Zware criminaliteit .......................................................................................................................................... 66
9.1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 66
9.2 Levensmisdrijven ......................................................................................................................................................... 67
9.3 Internationale misdrijven............................................................................................................................................. 68
9.4 Terrorisme .................................................................................................................................................................... 70
9.5 Georganiseerde misdaad ............................................................................................................................................ 71
9.6 Witteboordencriminaliteit ............................................................................................................................................ 74
,Hoofdstuk 1 – Criminologie: een terreinverkenning
1.1 De opdracht van de criminologie
Onveiligheid wordt gezien als een maatschappelijk probleem. Veel Nederlanders zijn
voorstander van de harde aanpak. Meer zorg voor slachtoffers. iedereen is emotioneel
betrokken bij het onderwerp ‘misdaad en straf’. Jaarlijks één op de vijf Nederlanders
slachtoffer van veelvoorkomende criminaliteit. Meeste Nederlanders voorstander van
maatregelen ter preventie van criminaliteit in de sfeer van opvoeding en onderwijs.
Identificatie met het slachtoffer
- Kan angstgevoelens oproepen, vooral wanneer men overlappende kenmerken
heeft met het slachtoffer
- Ook gevoelens van afschuw en woede, boosheid en morele verontwaardiging
zorgen voor een roep naar vergelding
o Dader moet een forse straf krijgen
- Franse socioloog Durkheim: Criminaliteit vervult een positieve sociale functie door
het oproepen van negatieve emoties
o Delen van morele verontwaardiging zorgt voor het creëren van een
gemeenschap
1. Normatieve grenzen worden aangegeven
2. Gezamenlijke afwijzing van dader vergroot de saamhorigheid
- Eigenrichting: Burgers die zelf straffen gaan uitdelen
- Zondebok: Wanneer er binnen een bevolkingsgroep frustraties leven en deze
agressie geprojecteerd wordt op de pleger van het misdrijf die de schuld krijgen
van alle bestaande problemen
- Misdrijven fungeren als de katalysator van uitbarstingen van collectieve agressie
jegens de groep waartoe de dader wordt gerekend
2
,Identificatie met de dader
- Succesvolle criminele bevredigen hun driften en hartstochten, zonder zich te
bekommeren om de consequenties voor zichzelf of anderen
o Fascinatie berust deels op heldenverering
- Het geweten staat het niet toe dat je je bewust in positieve zin identificeert met
een misdadiger
o Identificeren met dader -- > Schuldgevoel -- > Dader moet gestraft
o Om eigen criminele impulsen te corrigeren
- Kan gevoelens van mededogen oproepen
- Mensen die zichzelf tekortgedaan voelen door de maatschappij, zien de door de
politie gearresteerde daders soms als slachtoffers van onrechtvaardige
maatschappelijke omstandigheden
o Dader is de underdog
o Politie en justitie worden dan gezien als vertegenwoordigers van de
onderdrukkende totalitaire staat
- Politie is dan de zondebok
Het Koele Oog
Misdrijven roepen dus verschillende tegengestelde gevoelens op. Misdaadjournalisten
proberen deze gemengde gevoelens zo effectief mogelijk te bespelen.
Criminaliteit behoort tot het favoriete onderwerp van mediagebruikers doordat men zich
op verschillende manieren kan identificeren.
Iedereen ziet iets anders in ernstige misdrijven. Iedereen kan zijn eigen, bewuste en
onbewuste frustraties erop projecteren. Er zijn vaak ook andere factoren die hier invloed
op hebben. Om te voorkomen dat officiële reacties op crimineel gedrag door emoties
worden beheerst, is in alle democratieën de berechting van misdadigers geheel of
gedeeltelijk in handen gelegd van onafhankelijke, professionele rechters.
In Nederland is gekozen voor een exclusief professionele strafrechtspleging.
- Geen juryrechtspraak en geen lekenrechters
De criminologie probeert over emotionele kwesties zoveel mogelijk zakelijke informatie
te verzamelen en deze systematisch te ordenen. Daarom is zij het onmisbare koele oog
van de strafrechtspleging.
Voorbeeld: De meest voorkomende vormen van vermogenscriminaliteit zoals woninginbraak, autodiefstal en
fietsendiefstal is in Nederland sinds 2000 fors gedaald. De 71% van de Nederlanders die in 2010 het
omgekeerde meende, is dus criminologisch slecht geïnformeerd.
Een criminoloog is iemand die zich beroepshalve toelegt op de bestudering van misdaad
en straf maar daarbij het hoofd koel probeert te houden. Streeft bij oordeelsvorming naar
objectiviteit. Pas wanneer alle relevante feiten en argumenten in beschouwing zijn
genomen, komt de criminoloog aan zijn oordeel.
1.2 Wat is criminologie?
Criminologie als praktijkgerichte wetenschap
Definitie: De wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de aard en
achtergronden van menselijke gedragingen die door de wetgever strafbaar zijn gesteld
en van de wijze waarop de overheid en de overige maatschappij daarop reageert.
3
, Wetenschappelijk object (criminaliteit) wordt bepaald door de inhoud van de strafwet.
Criminoloog bestudeert gedrag dat door de wetgever strafbaar is gesteld.
Criminologie wordt gezien als praktijkgerichte wetenschap
- “De criminologie dient voor alles om de mensheid de weg te wijzen hoe zij de
misdaad met goed gevolg bestrijdt en vooral voorkomt”
Onderwerp: misdaad en de beheersing daarvan
What’s in a name?
Gedragingen worden aangeduid met delinquentie, criminaliteit of crimineel gedrag.
Men vindt de term misdaad en misdadiger te hard en veroordelend klinken.
Tegenwoordig weer meer het oude, zoals jeugdcriminaliteit.
De relativiteit van het begrip criminaliteit
Het strafrecht is voortdurend in beweging.
- Criminalisering: invoering van nieuwe wettelijke bepalingen waarop strafsancties
zijn gesteld
- Decriminalisering: het schrappen van bestaande strafbepalingen
Er bestaan grote verschillen in wetgeving tussen landen. De consequentie hiervan is dat
het wetenschappelijke object van de criminoloog tot op zekere hoogte zowel tijds- als
plaatsgebonden is. Het studieobject van de criminologie is voortdurend aan verandering
onderhevig. Door de relativiteit van het criminaliteitsbegrip moet zowel bij historische als
internationaal-vergelijkende criminologische onderzoeken de nodige voorzichtigheid
worden betracht.
1.3 De geschiedenis van de criminologie
Criminologie bestaat ongeveer 150 jaar. Geschiedenis van het denken over misdaad en
straf bestond al eerder.
Van de klassieke oudheid tot de Middeleeuwen
Code Hammurabi: oudste geschrift over misdaad en straf
- Draconische straffen op: diefstal, heling, moord en geweldpleging
- Dader moet schade vergoeden aan slachtoffer
- Dader niet gevonden -- > gemeente moet schade vergoeden
-
Romeinse recht: huidige recht in veel Westerse landen
- Was beperkt tot misdrijven tegen de staat of openbare orde (zoals landverraad)
- Bij diefstal of mishandeling geen interventie van de overheid maar een regeling
geboden voor conflictoplossing en schadevergoeding (herstelrecht)
- Verder ontwikkeld na uiteenvallen van het Romeinse Rijk
In de Middeleeuwen en daarna werd crimineel gedrag niet gezien als een conflict tussen
burgers maar als manifestatie van het ‘kwade’ en de zondige mens die in ons allen zit.
Het strafproces ging van een accusatoir naar een inquisitoir proces.
- Accusatoir: misdrijven worden beschouwd als particuliere aangelegenheden
waarvan de oplossing door overheidsbemiddeling tot stand komt
- Inquisitoir: misdrijven gezien als schendingen van het vorstelijke vredesgebod
waartegen de overheid met inzet van alle middelen dient op te treden
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kirsstennnn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.87. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now