Ethiek voor juristen
HC 1
Antwoorden op beroepsethische vragen:
- Beroepscodes met kernwaarden/regels/richtlijnen
- Stimuleren reflectie in de beroepsgroep
o intervisie rechters – onderling reflecteren op ethiek
o cursussen advocatuur
o aandacht voor ethiek in de opleiding
probleem dat zich voordoet als je aan ethiek gaat doen met juristen
- Recht en ethiek ‘schuren langs elkaar heen’
o Allebei normatief (hoe moet je je gedragen) en het onderwerp is goed/kwaad
- Daarom is eerst helderheid over de onderlinge relatie vereist.
- Recht en ethiek zijn principieel verschillend, maar in de praktijk van het werk van de
jurist liggen ze in elkaar verstrengeld
Onderscheid ethiek en recht
- Daschner – is dreigen met folteren gerechtvaardigd als er een jongetje ergens ligt
dood te gaan? – Volgens juridische regels niet, maar ethisch misschien wel.
- Topman Nijhuis van schiphol – had arbeidsrechtelijk recht op een mega bonus, maar
moreel gezien was hier veel over te doen.
Principiële verschillen recht – ethiek
- Recht beroept zich op regels die worden toegepast (weliswaar soms open normen),
Ethiek beroept zich op waarden/normen/intuïties (innerlijke beleving)
- Het recht gaat uit van formele autoriteit met macht, die wetten vastlegt en naleving
afdwingt door sancties, Ethiek kent geen formele autoriteit, hoogstens ‘gezag’,
‘invloed omgeving’, ‘goede voorbeeld geven’ (zoals Paus, Ghandi etc.)
- Recht kan ordening in samenleving afdwingen door middel van voor iedereen
heldere criteria, ethiek kan dit niet.
- Ethiek kan mensen intern motiveren, (rechts)regels kunnen dit veel moeilijker. Een
samenleving met een perfect rechtsstelsel is niet perfect, want mensen moeten zich
er ook aan houden. Het recht kan geen goed gedrag garanderen. Voorbeelden:
o Integriteitsbeleid bij ambtenaren is de laatste jaren ontwikkeld, maar dit zorgt
niet dat alle ambtenaren opeens integer handelen.
o De eed/de belofte is een ethische daad, geen juridische. Juridisch moet je de
eed afleggen, maar de eed zelf is een ‘persoonlijk commitment’
Recht en ethiek ‘komen elkaar tegen’
Recht is gestolde moraal
- Ethische waarden/normen van de samenleving zijn de basis voor het recht
o Als de waarden en normen veranderen, moeten ook de regels veranderd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller BelleVulto. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.19. You're not tied to anything after your purchase.