Summary
SAMENVATTING RECHTSSOCIOLOGIE
- Course
- Institution
Samenvatting Rechtssociologie
[Show more]
Seller
Follow
moreenc
Content preview
RECHTSSOCIOLOGIE SAMENVATTINGSociologisch speelveld. Essentie
Op ontdekkingstocht door een bekend gebied ? Over eigen aard van
samenleving
Sociologie = ‘samenlevingskunde’ of ‘studie van maatschappij’
Sieyès (18e – 19e E) : term ‘sociologie’ = volkssoevereiniteit
Leer die een rechtvaardige & revolutionaire inrichting van samenleving voorschreef
1789 : sociologie als normatieve benadering van samenleving
Comte : heruitvinding van term ‘sociologie’ = beschrijvende empirische wetenschap van
samenleving
Taak van sociologen om samenleving op objectieve & empirische wijze te doorgronden
Sociale verbanden, kenmerken, wetmatigheden
Beeld van titel
Het speelveld, de spelregels, het spel & de spelers → Het sociologisch speelveld. De essentie
Fundamenteel sociologische verhouding tussen samenleving (speelveld), sociale spelregels
(wetten & gedragsregels), maatschappelijke spelers (mensen, organisaties, instituties) & spel
Samenlevingsspel : spelregels, posities, rollen, hogere of lagere status, communiceren &
interageren, formele & informele leiders, ruimte rond speelveld
Positie van socioloog (tribune) : neutrale waarnemers bekijken alles met nodige distantie
Sociale werkelijkheid : minder duidelijk afgebakend
Dagelijkse leven door sociologische lens
Sociologische lens vereist
Professioneel instrument dat het mogelijk maakt om beeld te vormen van structuur van
zichtbare sociale werkelijkheid
Betekenis geven aan waarnemingen van samenleving
Sociologische verbeelding (social imagination) (Mills)
Vermogen om te begrijpen dat iemands individuele ervaringen in verband staan met
maatschappelijke krachten & ruimere historische context
3 Componenten van sociologische verbeelding
Geschiedenis
Biografie
Sociale structuur
Vermogen om van perspectief te veranderen door afstand te nemen van actuele toestand &
alternatief standpunt in te nemen
Sociologische kennis overstijgt schijnbare vanzelfsprekendheden van dagelijkse leven zodat
nieuw perspectief mogelijk wordt
Ervaring van dagelijkse werkelijkheid moet in haar ruimere historische & sociale context
worden geplaatst
Vermogen om ander perspectief aan te nemen
,Selectieve waarneming
Vaststelling dat routineus denken & handelen zo diep zijn ingebed in dagelijkse leven dat zij enige
geldige waarheid schijnen uit te maken
Onze waarneming wordt selectief
Aantal kenmerken die selectiviteit van alledaagse waarneming verklaren
Fysische & sociale beperkingen
Belangen
Kennis & informatie
Voorkeuren & afkeer : socialisatieproces
Referentiekaders
Vanuit onze eerdere ervaringen bouwen we stapsgewijs een raamwerk op dat onze latere
waarnemingen zal beïnvloeden
‘Sociale bril’ : bepaalde lens waardoor je verschillende kijk krijgt op zelfde werkelijkheid
Kenmerken van referentiekaders (of sociale bril)
Referentiekader vormt geheel : iedereen heeft maar 1 sociale bril
Referentiekader is stabiel, maar niet onveranderlijk
In samenleving bestaan zoveel referentiekaders als er individuen zijn
Gedeelde referentiekaders ontstaan wanneer grote groepen individuen in ongeveer dezelfde
omstandigheden opgroeien of werken → sterk gelijkende referentiekaders
Zakelijke werkelijkheid ↔ beleefde werkelijkheid
Gepercipieerde werkelijkheid stuurt handelen even sterk als zakelijke werkelijkheid
Mechanisme van zichzelf waarmakende voorspelling : self-fulfilling prophecy
(pygmalioneffect)
Stereotypes
Sociologische verbeelding vraagt dat we onze sociale bril afzetten
Referentiekader legt onze sociologische verbeelding aan banden
Sociale bril maakt waarneming selectief & voedt vooroordelen & stereotypes
Sociologie streeft naar onbevooroordeelde, neutrale beeldvorming van maatschappelijk
realiteit & vereist dat we zoveel mogelijk afstand nemen van ingesleten routines in dagelijkse
leven
Sociologische verbeelding stelt ons in staat om verder te kijken dan selectieve waarneming
die hoort bij common sense
Over sport
Niet 1 universele sociologische verbeelding
Verschillende sociologen zullen sociale werkelijkheid op verschillende wijze benaderen &
verklaren
Geen monopolie
Beperkt houdbaar
Stap verder
Common sense
Sociologie (sociaal-wetenschappelijke kennis)
Echtscheiding is verbonden met wijze waarop samenleving is ingericht
, Arbeid
Latentedeprivatiemodel (Jahoda)
Bepaalde arbeid vervult naast manifeste functie (inkomen & materiële voordelen) ook aantal
latente functies
5 Latente functies
Structureert tijd
Sociale contacten & sociale ervaringen
Verbindt individu met doeleinden die persoonlijke preferenties overstijgen
Status & identiteit
Dwingt tot activiteit, biedt kansen & dwingt tot ontwikkelen & uitdrukken van
competenties & vaardigheden
Eerste definitie van sociologie
Aantal elementen gemeen aan definities
Sociaal handelen
Sociale interacties & relaties
Sociale omgeving die sociaal handelen beïnvloedt
Voorspelbaarheid van handelen
Mensen als sociaal product
Diverse samenlevingsverbanden
Samenleving
Sociologie is de wetenschap
Die de maatschappelijke patronen & structuren bestudeert, in hun ontstaan, bestaan &
veranderen
En tevens het sociaal handelen van mensen, in interactie met deze patronen & structuren
Maatschappelijke patronen & structuren
Gedragspatronen (positioneel) ↔ patronen van opvattingen (symbolisch)
Positionele structuren : meteen zichtbaar via interactie- & communicatiepatronen
Symbolische structuren (of cultuurpatronen) : opvattingen
Waarden & normen, doelstellingen & verwachtingen
Sociaal handelen van mensen
Patronen (of structuren) staan in voortdurende wisselwerking met sociaal handelen
Handelen is enkel sociaal handelen voor zover het rechtstreeks of onrechtstreeks wordt
beïnvloed door handelen van anderen
Sociologen proberen sociaal handelen te beschrijven, analyseren, verklaren & voorspellen
Veronderstelt sociologische verbeelding
Samenleving is veld van tegengestelde krachten
Actieve tegengestelde krachten
Centrifugaal (middelpuntvliedend) : sociale uitsluiting
Sociale handelingen die sociale weefsel uit elkaar rukken
Centripetaal (middelpuntzoekend) : sociale cohesie
Houden samenleving bijeen
Tegengestelde krachten
Individu ↔ samenleving (nature ↔ nurture)
Mogelijkheden ↔ beperkingen
Solidariteit (cohesie, samenwerking) ↔ strijd (conflict)
Gelijkheid ↔ ongelijkheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller moreenc. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
60281 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now