Doodsleer
Chronologisch overzicht van lijkverschijnselen (postmortale veranderingen)
Vroegtijdige lijkverschijnselen
Lijkvlekken
Bloed zakt naar beneden onder invloed van zwaartekracht
Verkleuring van laagstgelegen lichaamszones
Rode bloedkleurstof (hemoglobine in rode bloedcellen) zet zich vast in weefsels met
hypostatische verkleuringen tot gevolg (gefixeerde lijkvlekken)
Steunpunten blijven onverkleurd (blanke drukplekken)
Verplaatsbaarheid van lijkvlekken
PMI < 6u : volledig verplaatsbaar
PMI 6 – 12u : onvolledig verplaatsbaar
PMI > 12u : geen verplaatsing
Lijkstijfheid
Postmortale initiële spierverslapping (principe van spierverslapper ATP)
Bij overlijden valt zenuwstelsel uit maximale spierverslapping (veel ATP)
Postmortale spierverstijving
Lijkstijfheid na 3-tal uur
Voorraad ATP neemt af spieren verstijven
Kadaverspasme of cataleptische lijkstijfheid
Lijkstijfheid stelt zich onmiddellijk in bij overlijden (vaak beperkt tot 1 spiergroep)
Lijkafkoeling
Huidtemperatuur neemt gewoonlijk snel af door warmtestraling
Eerste 2 tot 3 uur : kerntemperatuur vrij constant (plateaufase)
Afkoeling van 1 à 2 °C per uur (exponentiële afkoelingsfase)
Warmteafgifte vertraagt (eind vertragingsfase)
Kerntemperatuur bereikt omgevingstemperatuur na 36 tot 48 uur
Afkoelingssnelheid is evenredig aan temperatuurgradiënt
Verschil tussen lichaamstemperatuur & omgevingstemperatuur
Andere veranderingen
Supravitaliteit
Beginfase van desintegratieproces : actieve cellulaire stofwisselingsprocessen
(metabolisme) tussen somatische & cellulaire dood
Supravitale verschijnselen
Mechanische prikkelbaarheid van skeletspieren
Elektrische prikkelbaarheid van skeletspieren
Postmortale pupilreacties
Uitdroging
Aan ogen : tache noires of Sommerse vlekken
Aan mond
Pseudogroei van haren & nagels : huidkrimping vanwege vochtverlies uit huid
Verlies van urine, stoelgang, zaadvocht
, Gevolgen van spierverslapping & lijkstijfheid
Terugvloeien van maaginhoud
Bloedstolling
Bloed dat in grote bloedvaten & hartholten blijft staan stolt
Postmortale bloedklonter in hart / grote bloedvaten verlangd stervensproces
(agonie)
Bij ontbinding zullen bloedstolsels terug oplossen
Vochtuitstorting in lichaamsholten
Met toenemend PMI zal bloederig vocht uitsijpelen in natuurlijke lichaamsholten
Laattijdige lijkverschijnselen (proces van lijkontbinding) (SCHEMA P82)
Autolyse (zelf-oplossing)
Scheikundig proces dat leidt tot zelfafbraak van cellen
Verteringseiwitten verteren (breken af) eigen cellen & weefsels
Proces van cellulaire afbraak : verlies aan cellulair detail
Sneller verloop bij hoge temperaturen, afgeremd bij lage temperaturen
Rotting (putrefactie)
Ongeremde groei & activiteit van bacteriën met afgestorven autolytische cellen als
voedselsubstraat
Liquefactie (verweking & oplossing) van weefsels
Rottingsvocht
Rottingsgas (ontbindingsgeur / lijkengeur)
Weefselverkleuring
Skelettering
Meest weerstandige componenten blijven het langst bewaard
In vrije natuur : 1 maand tot 1 jaar
Bij begraving (in kist in graf) : 3 tot 8 jaar
Fasen van ontbindingsproces
Ontbindingsfasen naar Micozzi (20 – 22 °C)
Verkleuring (3 dagen)
Opzwelling (4 – 7 dagen)
Verweking (1 – 4 weken)
Skelettering (maanden – jaren)
Problematiek
Moeilijk onderzoek door gewijzigde toestand door ontbinding
Post mortem artefacten
Moeilijkheden bij identificatie, rasbepaling & uitwendige verwondingen
Lichaamsgewicht vermindert
Bloed stolt & droogt op
Rottingsvocht (vetontbinding)
Opgravingen (exhumaties)
Plaats delict op archeologische wijze benaderen
Bio-environmental evidence
Identiteit van graf & graftoestand
, Vroegtijdige lijkverschijnselen
Zie Vraag 1
Ontbinding van lijk (laattijdige lijkverschijnselen)
Zie vraag 1
Wettelijke bepalingen omtrent vaststelling & aangifte van overlijden
BW & Wet op begraafplaatsen & lijkbezorging
Aangifte van overlijden door getuige bij ambtenaar van burgerlijke stand (78 BW)
Geen straf voor niet-aangeven van overlijden
Wel straf voor teraardebestelling zonder gemeentelijke toestemming (315 Sw.)
Zonder aangifte, geen begraving
Wettelijke regeling van teraardebestelling & crematie
Teraardebestelling (lijkbezorging) zonder gemeentelijke toestemming is strafbaar (315 Sw.)
Niet-aangeven van overlijden is niet strafbaar
Crematie (lijkverbranding) : Decreet 2004 op begraafplaatsen & lijkbezorging
Toestemming tot crematie wordt verleend nadat Procureur aan ambtenaar heeft laten
weten dat hij er zich niet tegen verzet
Toestemming ambtenaar nadat Procureur instemt
Aanvraag tot crematie aan ambtenaar samen met overlijdensattest & crematieattest
Bevestiging natuurlijk overlijden
Ten vroegste 24 uur na aanvraag
Ambtenaar burgerlijke stand, arts & Procureur des Konings bij vaststelling/aangifte overlijden
(SCHEMA P115)
Ambtenaar burgerlijke stand
Akte van overlijden
Toelating tot teraardebestelling na bevestiging van aangegeven overlijden ten vroegste
24 uur na overlijden (77 BW)
Geen toelating bij verdacht of gewelddadig overlijden (81 BW)
Toelating tot begraving of crematie (lijkverbranding) : voorwaarden
Invulling strook D van model III C
Bij vermoeden van verdachte of gewelddadige dood Procureur des Konings verwittigen
Arts
Overlijdensattest invullen & afgeven aan ambtenaar burgerlijke stand
Model III C : aangifte van overlijden van persoon ouder dan 1 jaar
Strook C : anoniem deel beroepsgeheim
Strook A : identiteitsgegevens van overledene & tijdstip van overlijden
Gerechtelijke-geneeskundig bezwaar tegen begrafenis of crematie ?
Ja : overlijden door uitwendige oorzaak
Niet-natuurlijk & onduidelijk of onverklaard overlijden
Strook B : datum & plaats van overlijden, geslacht van overledene
Model III D : aangifte van overlijden van kind jonger dan 1 jaar of van doodgeboorte
Crematiearts moet gewelddadig of verdacht overlijden uitsluiten & verslag aan
ambtenaar burgerlijke stand opstellen
Procureur des Konings
Onderzoek bij verdachte of gewelddadige dood (81 BW)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller moreenc. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.63. You're not tied to anything after your purchase.