Dit is een complete samenvatting van het vak Kiezen en Beslissen (Nudge) gegeven op de Fontys Hogeschool voor HRM & Psychologie: Toegepaste Psychologie. Dit is voor de hoofdfase van de voltijd studie en er is gebruik gemaakt van het boek Nudge van Thaler & Sunstein en de gegeven hoor- en werkcolleg...
Kiezen en beslissen
Week 1
Er is een verschil tussen econs en humans.
Econs komt vanuit de economie en deze streven naar nutsmaximalisatie. Ze kiezen rationeel en
objectief het meest aantrekkelijke alternatief uit het hele aanbod. Daarbij gaat eigen belang voor de
belangen van anderen (egoïstisch van aard).
Echter ondergaat human ook invloed van psychologische factoren zoals (risico-)waarneming,
attitudes, emoties, leerprocessen en sociale beïnvloeding. Hier wordt gesteld dat de homo
economicus niet bestaat en psychologisch inzicht helpt om gedrag realistischer te verklaren en te
voorspellen.
Om als econ door te kunnen gaan hoeft iemand geen perfecte voorspellingen te kunnen doen, maar
moeten ze wel onbevooroordeelde voorspellingen kunnen doen. Humans maken daarentegen
voorspelbare fouten, zoals de planningsmisvatting: de systematische neiging tot irreëel optimisme
over de hoeveelheid tijd die het kost om een project te volbrengen. De mens neigt naar de status-
quo of de standaardoptie. Dit is de status quo bias, denk bijvoorbeeld aan de standaardringtone die
de meeste mensen gebruiken. Dit komt o.a. door gemakzucht.
Relevante begrippen in het econs versus humans-verhaal zijn:
- Free riding versus public goods
o Free rider = econ is egoïstisch en profiteert van de bijdragen van anderen
o Provision of public goods = human wil bijdragen aan de gemeenschap zonder er iets
voor terug te vragen
- Economische waarde versus nut
o Econs definiëren waarde als het bedrag dat een object zou opbrengen als het onder
optimale omstandigheden zou worden verkocht
o Humans definiëren waarde in termen van nut (utiliteit), hierbij is de persoonlijke
waarde en betekenis relevant
- Welvaart versus subjectief welzijn
o Welvaart (economisch) = de mate waarin behoeften met beschikbare middelen
kunnen worden bevredigd. Dit is materieel
o Welzijn (psychologisch) = subjectief en staat buiten de economie. Welzijn is een
gevoel van welbevinden
Hoe ga je om met ‘slechte’ beslissingen? Dat is de vraag, en het antwoord is libertair paternalisme.
Libertair betekent vrijheid om te kiezen/vrij zijn om te doen wat je wilt. Paternalisme stelt dat vrije
keuzes niet altijd de beste keuzes zijn, het zit ‘m hier in dat het legitiem is te proberen het gedrag van
mensen te beïnvloeden zodat ze langer, gezonder en beter leven. Libertair paternalisme is dus het
sturen van gedrag door de keuzecontext te beïnvloeden, het gaat hier niet om het gedrag aan te
passen, maar door de keuzecontext enigszins aan te passen. Dit komt in de vorm van nudge =
stootje, duwtje in de goede richting. Het kan gebruikt worden bij:
- Afwegingen tussen korte en lange termijn. Bijvoorbeeld de verleiding van chocolade
weerstaan als je af wilt vallen
- Ingewikkelde keuzes: als mensen niet de vaardigheden of motivatie hebben om een keuze te
maken. Denk bijvoorbeeld aan een verzekering waarbij lang niet iedereen expert is
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller NoilsBox. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.76. You're not tied to anything after your purchase.
