Summary
Samenvatting IRW afdeling 1
- Course
- Institution
Inleiding tot de Rechtswetenschap, prof Tilleman Bernard Samenvatting / schema's belangrijke onderdelen eerste leerboek afdeling 1 uit hoorcolleges en werkcolleges
[Show more]
Seller
Follow
student78
Content preview
Objectief recht – le droit objectifRecht als maatschappelijk fenomeen. Geheel van algemene* (on)geschreven regels voor
uiterlijke gedragingen (gedragsregels, niet gedachten) van in maatschappelijk verband levende
mensen (geen dieren dierenrechten zijn wetten voor mensen) Art. 3.39 BW, waarvan respect
wordt afgedwongen door de overheid.
Doel: mensen in hun onderling verkeer te ordenen en beschermen
*voor discriminatie te voorkomen, ‘vrouwe lustitia is blind’
Vb. Eline mag niet doden, maar niemand mag dat
Ook relatief: heeft betrekking tot bepaalde soort gevallen
Niet voldoende om favoritisering to voorkomen formulering & gelijkheidsbeginsel
Subjectief recht – le droit subjectif
Recht bekeken vanuit het individu. Aanspraak id een persoon aan rechtsnorm ontleent, hetzij
om een zaak te gebruiken, hetzij om van een ander individu een prestatie te vereisten.
- Subjectief rechten = door objectief recht beschermde aanspraak op andermans gedrag
Vb. iemand eigendomsrecht
- Objectief recht = regelt en beschermt subjectieve rechten
Vb. eigendomsrecht
Rechtssubject – le sujet de droits
Drager van juridische rechten en plichten.
, Buitencontractuele aansprakelijkheid / Onrechtmatige daad
Art. 1382-1383 oud BW
Iedere daad van een mens (ineen andere dan contractuele context) die een ander schade
veroorzaakt is verplicht tot schadeloosstelling (=iemand zo goed mogelijk plaatsen in de
hypothetische toestand, mocht de onrechtmatige daad nooit hebben plaatsgevonden)
1. Fout – la faute
Objectieve component
o Overtreding van de algemene zorgvuldigheidsnorm ‘bonus pater familias’ (culpa levis
abstracto) ; iemand met een ernstig verantwoordelijkheidsgevoel, een voorzichtig en
redelijk persoon (art.1383 BW)
inspanningsverbintenis (middelen)
o overtreding specifieke norm (bv: slagen en verwondingen)
resultaatsverbintenis
Subjectieve component:
Kijken of de persoon zelf aansprakelijk kan zijn, minderjarigheid en geestgestoordheid spelen rol.
‘in staat zijn om bewust te handelen’
o Schuldbekwaam
Leeftijd (onderscheidingsvermogen) 6/7j
Geesteszieken (uitz. Art. 1386 bis oud BW)
o Toerekenbaarheid: vreemde oorzaak
2. Schade – le préjudice: zonder schade is er geen fout. Kan morele en lichamelijke schade zijn
a. Integrale schadeloosstelling van (im)materiële schade: geheel van
herstelmaatregelen die voornamelijk als doel hebben de benadeelde in een
hypothetische toestand te plaatsen, waarin hij verkeerd zou hebben moest de
onrechtmatigheid zich nooit hebben voorgedaan
b. Geschonden belang dat leidt tot een in geld waardeerbaar verlies
Schending van subjectief recht noch noodzakelijk, noch voldoende
Beroepsactief persoon zwaardere economische schade tov gehandicapt persoon
3. Oorzakelijk verband – le lien de causalité: Dominante causaliteitsleer = de equivalentieleer
Zou de schade zich hebben voorgedaan, zoals in concreto heeft voorgedaan?
Equivalentietheorie: conditione sine qua non (=zou het ongeval zich hebben voorgedaan, zonder dat
dit feit gebeurd zou zijn?)
Pantoffel-eierschedel arrest; er wordt geen rekening gehouden met eventuele toestand van het
slachtoffer
Theorie adequate oorzaak: waarschijnlijkheidstest (=hoe waarschijnlijk is het dat deze gevolgen
voortvloeien uit de daden)
Andere leer = adequatieleer, wordt minder gevolgd hier in België. Leer van de efficiënte oorzaak
Enkel die antecedenten die niet weggedacht kunnen worden, wegfilteren van inadequate oorzaken.
Rechter kijkt als getuige naar de zaak
, Rechtsregels: rechtsplichten en verbintenissen
Imperatieve regels, houden een verplichting of een verbod in
Gebod = verplicht gedrag, verbod = ongewenst gedrag
Imperatieve regels = vertellen wat anders kan, niet anders mag
Permissieve regels houden indirect verbod in
Recht of vrijheid voor A = gebod aan B om dat te respecteren
Vb. Cf. Art 544 BW = iemands recht op eigendom is een anders verbod voor het stelen van dat
eigendom
Beperken zich nooit tot feitelijke vaststellingen
Altijd imperatief, het is van dat het moet
Cf. Art. 159 Gw. verbiedt rechters onrechtmatige administratieve beslissingen toe te passen
Regels die helpen andere rechtsregels te formuleren
Attributieve regels = gedragsregels voor de overheid, kennen bevoegheden toe
Rechtsplichten: worden geen subjectief recht voor anderen gevreerd, o.b.v. normen
Verbintenissen: juridisch afdwingbare veplichtingen
Deductieve methode
Gebruikt bij concrete toepassing rechtsregels Vertrekkend vanuit algemene (rechts)regels, waaruit
men gevolgen afleidt voor concrete gevallen
Gebonden bevoegdheid – la compétence liée
Overheid geniet geen enkele vrijheid, de wet bepaalt inhoud/voorwerp van de beslissing zodra
gestelde voorwaarden vervuld zijn. (Vb. vergelijkend examen)
Geen ruimte voor beoordelingsvrijheid / beleidsvrijheid
Wet bepaalt vorm en inhoud van een beslissing
Burgers wel subjectief recht: verpllicht oevrheid op een manier te handelen (objectieve
rechtsplicht, waardoor een subjectief recht ontstaat
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller student78. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now