Summary
Samenvatting THEORIE WETENSCHAPFILOSOFIE
- Course
- Institution
Samenvatting van de wetenschapsfilosofie binnen de het het vak logica en wetenschapsfilosofie. Dus geen SV over de bewijzen, enkel over de verschillen stromingen.
[Show more]
1 review
By: taverniersbram • 6 year ago
Seller
Followtomrynders
Reviews received
Content preview
Examen 4spGedeelte logica:
2 oefeningen: bewijs & tableau in PL (elk 3p)
2 theorievragen (4p)
3 zinnen formaliseren in (omzetten in de taal van) PL1 (3p)
Gedeelte wetenschapsfilosfie:
toepassing normatief (3p)
2 theorievragen (elk 2p)
Hoofdstuk 4: Normatieve benaderingen van de wetenschappelijke methode
Dit hoofdstuk belicht de filosofische discussie omtrent wat de criteria zijn om de
wetenschappelijkheid van beweringen te toetsen.
- De verificatieleer beschouwt een bewering slechts als wetenschappelijk indien op directe
empirische wijze de waarheid of valsheid ervan kan worden vastgesteld.
- De confirmatieleer dient een dergelijke bewering slechts verifieerbare gevolgen te hebben. Als
de bewering zelf dus niet verifieerbaar is, volstaat het dat zij logische gevolgen heeft die dat wel
zijn.
- Bootstrapping is een gesofisticeerde, relatieve vorm van de confirmatieleer.
- De falsificatieleer zegt dat een uitspraak pas als wetenschappelijk kan gelden indien ze op een
duidelijk gestipuleerde manier kan weerlegd worden.
Wetenschappelijke arbeid bestaat er nu in om op systematische manier(1) deze ervaringen te
verzamelen en te ordenen en (2) er vervolgens regelmatigheden in bloot te leggen die in
uitspraken met een universeel karakter, wetten genaamd, kunnen worden uitgedrukt.
_________________________
In de wetenschapsfilosofie zijn er 2 types van wetenschappelijk redeneren. Deductie & Inductie.
(174, 175)
Deductieve redenering(of inferentie) heeft het kenmerk dat indien de premissen of
uitgangspunten waar zijn, dan ook de conclusie dat moet zijn. (principe van waarheidsbehoud)
Inductieve redenering heeft als kenmerk dat we op basis van bepaalde observaties conclusies
trekken met betrekking tot (nog) niet onderzochte objecten of gebeurtenissen.
In wat volgt zullen er diverse visies op een zeer specifiek aspect van de geïntroduceerde
problematiek van de relatie tussen theorie en werkelijkheid belichten.
VERIFICATIELEER (175-182)
(1) Direct verifieerbare waarnemingsrapporten
(2) Zinnen met behulp van streng logische middelen samengesteld uit zinnen van het type 1
VB: “Het water op het vuur kookt” => voldoet aan (1) maar er wordt geen enkele verklaring
gegeven.
“Water dat tot 100°C wordt verhit, zal koken.” => wel verklaring maar duidelijk geen uitspraak
die onder (1) valt.
, => DUS moet de proef op logische wijze gecontroleerd worden, waaruit zij is opgebouwd. Dit heeft
een positief resultaat. Maar deze strenge methode is niet toepasbaar op meer ingewikkelde
uitspraken want dan zou dit gigantische proporties aannemen.
HELAAS op vrij eenvoudige wijze kan worden aangetoond dat al snel enkele fundamentele
problemen met (het in de praktijk brengen van) deze opvatting opduiken.
Probleem 1: Universele uitspraken
Een wetenschappelijke wet verzekert ons dat bepaalde objecten in bepaalde omstandigheden
steeds bepaalde eigenschappen zullen vertonen.
Een concreet voorbeeld hiervan in de wet van de éénparige beweging. Dit geldt voor élke massa.
Dus hoe kunnen we nu ooit een universele uitspraak, geldig voor alle objecten in het
onderzoeksdomein, verantwoorden, indien we de eis van verificatie hoog houden?
=> TOTAAL ONMOGELIJK : men kan immers niet elke massa of kom water ter wereld aan de
opgelegde test onderwerpen.
Probleem 2: Tijdsgebonden uitspraken
Een wetenschappelijke wet geldt niet slechts overal maar ook altijd.
“Op 11 november 1918 kwam een einde aan WOI” => NIET VERIFIEERBAAR.
Wat voorbij is en zich niet zal/laten herhalen, in niet voor verificatie vatbaar.
Dus bv fossielen of geschreven bronnen leveren geen basis voor verificatie van de feiten waar zij
voor spreken.
Probleem 3: Dispositionele uitspraken
Het begrip “dispositie” moet worden begrepen als aard of karakter, en dit in de zeer concrete
betekenis van “aanleg” of “neiging” van een onderzoeksobject.
“Suiker is oplosbaar in koffie” (voorwaardelijke uitspraak)
Bemerk dat zolang een dergelijke actie niet is uitgevoerd, de waarheid van de dispositionele
uitspraken dus “in het midden” moet blijven.
De bewering uit het vb blijft dus in dat geval in principe op dezelfde status staan als pakweg de
bewering “suiker is ontplofbaar in koffie”
Probleem 4: Theoretisch geladen uitspraken
Het kan niet ontkend worden dat het direct steunen op zintuigelijke waarneming een potentieel
uiterst betrouwbaar fundament aan wetenschappelijke kennis geeft.
De logisch positivisten droomden ervan om te tonen dat op de logica na alle niet-observationele,
theoretische taal in principe uit de wetenschap kan worden geweerd. Het centrale idee hierachter
is dat onze kennis uiteindelijk ook slechts op het deel van de wereld dat door ons kan worden
ervaren betrekking heeft.
Helaas ging het positivistische feest niet door. Het probleem ligt precies bij de onmogelijkheid om
de vertaalslag van theorie naar empirie te voleindigen. O.a. door het werk van filosoof Quines
(geïnspireerd door Duhem). Hier worden de centrale stellingen van het logisch positivisme
(reduceren van wet. taal) is diskrediet gebracht en vervangen door betekenisholisme. Noch
bestaat er een zuiver theoretische taal, nog bestaan er puur observationele uitspraken, en zoals
vermeld heeft positivisme beide nodig.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tomrynders. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71498 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now