Hoofdstuk 1 - Samenvatting Newton 4 VWO (vanaf examen mei 2025)
22 keer bekeken 1 keer verkocht
Vak
Natuurkunde
Niveau
VWO / Gymnasium
Boek
Newton 4 VWO natuurkunde voor de bovenbouw
Zit jij in 4, 5 of 6 vwo? Volg jij het vak natuurkunde met 'Newton' als methode? Dan is deze samenvatting speciaal voor jou. De samenvatting bevat een uitgebreide uitleg van de paragrafen 1 t/m 5. Ook zijn er formules toegevoegd. Vind je deze samenvatting fijn? Van elk hoofdstuk staan/komen samenva...
1 Elektriciteit
1.1 – Introductie
Een stroomkring moet gesloten zijn om een aangesloten elektrisch apparaat te laten
werken.
Elektrische lading
Er bestaan 2 soorten ladingen;
- Positieve lading
- Negatieve lading
2 voorwerpen met dezelfde soort lading stoten elkaar af.
2 voorwerpen met verschillende soorten lading trekken elkaar aan.
Bij neutrale voorwerpen is de positieve lading even groot als de negatieve lading.
Als voorwerpen wel zijn geladen, oefenen ze kracht op elkaar uit.
Die kracht kun je voelen.
Voorbeeld, een ballon die statisch geladen is, kan aan de muur blijven kleven.
Elektrische stroom
Geleiders -> materialen die elektrische stroom doorlaten.
In een metalen geleider kunnen alleen negatief geladen elektronen bewegen.
De positieve lading zit vast in de kernen van atomen en de atomen zitten aan
elkaar vast.
Isolatoren -> laten geen stroom door.
In een gesloten stroomkring loopt elektrische stroom van de pluspool naar de minpool
van de spanningsbron.
De stroom wordt in beweging gehouden door de spanningsbron.
Die bij de pluspool elektronen aantrekt en bij de minpool elektronen wegduwt.
Een spanningsbron is bijvoorbeeld een batterij, een accu, een dynamo of een stopcontact.
Stroommeter (ampèremeter) -> meet de grootte van de elektrische stroom.
De stroom moet door de meter heen, dus je schakelt hem in serie.
De eenheid van stroomsterkte is ampère (A).
Spanningsmeter (voltmeter) -> meet de spanning over een elektrisch apparaat.
Deze moet parallel worden geschakeld aan het apparaat waarover je de spanning
wilt meten.
De eenheid van spanning is volt (V).
1.2 – Energie en vermogen
Energie en vermogen
Het elektrische vermogen van een apparaat (in W) is de hoeveelheid elektrische energie
die het apparaat per seconde verbruikt (in J/s).
Met als eenheid watt (W) (1 W = 1 J/s).
, Hoeveel elektrische energie een apparaat verbruikt hangt af van het vermogen en de tijd
dat het apparaat gebruikt wordt.
Met als eenheid Joule.
Kilowattuur -> de grotere eenheid van Joule.
1 kilowattuur = 3,6 miljoen joule (1 kWh = 3,6 MJ / 3,6 x 10 6)
Het energieverbruik berekenen
Het verband tussen energie en vermogen is:
- E=Pxt
E -> de energie in Joule (J).
P het vermogen in Watt (in W of J/s).
t de tijd in seconde (s).
Je kunt het vermogen ook in kilowatt invullen en de tijd in uur (kWh).
Rendement
Elektrische apparaten zetten elektrische energie om in andere vormen van energie.
Waaronder altijd ook warmte.
Rendement -> is het percentage van de ingaande energie dat wordt omgezet in nuttige
energie.
Rekenen met rendement
Enuttig -> de elektrische energie die apparaten verbruiken.
Ein/totaal -> de elektrische energie die geproduceerd wordt (beide in J of kWh).
η -> het rendement
Deze formule kan ook worden gebruikt om het ingaande en nuttige vermogen te
berekenen (beide in W).
1.3 – Spanning en stroomsterkte
Wat beweegt er als er stroom loopt?
Elektrische stroom bestaat uit bewegende geladen deeltjes.
In een metaal bewegen alleen vrije elektronen.
Dat zijn elektronen die niet zijn gebonden aan een atoom en daardoor vrij kunnen
bewegen door het metaal.
De atomen zelf kunnen niet bewegen in een vaste stof.
Ook sommige vloeistoffen geleiden stroom, zoals zout water.
In zo’n vloeistof zijn er positieve en negatieve geladen ionen.
In een vloeistof bestaat de elektrische stroom dus niet uit elektronen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isalammers3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $4.29. Je zit daarna nergens aan vast.
