Volledige en overzichtelijke samenvatting van het vak burgerlijk procesrecht, derde bachelorjaar rechtsgeleerdheid aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
Hoorcollege 9 – Executie en Beslag I............................................................................................................. 50
Hoorcollege 10 – Executie en Beslag II.......................................................................................................... 55
Hoorcollege 11 en 12 – Hoger beroep........................................................................................................... 62
Grievenstelsel.....................................................................................................................................................66
1
,Hoorcollege 1 – Inleiding
Programma ‘KEI’: Kwaliteit en Innovatie o.a. KEI-wetgeving en KEI-digitalisering
- Introductie van een digitale civiele procedure (Wet van 13 juli 2016: art. 30a-30q Rv-
KEI en 111-113 Rv- KEI)
- Slechts gedeeltelijk uitgevoerd bij rechtbanken Gelderland en Midden-NL.
- Per 1 oktober 2019 is bij alle rechtbanken en hoven weer een papieren procedure.
Dus, digitaliseringsprocedure mislukt.
Belang van dit vak
- Goed procederen kan het verschil maken tussen recht hebben en recht krijgen
- Biedt middelen om bevoegdheden o.g.v. het materiele recht te verwezenlijken.
- ‘Dienende functie’: dient ertoe om vermogensrecht geldend te kunnen maken.
- Beoogt evenwicht te vinden tussen de belangen van de eiser en verweerder (‘fair
trial’; EVRM).
Kernbronnen van het burgerlijk procesrecht
A. Grondwet: m.n. art. 1 (gelijkheid), art. 17 (recht op rechter die de wet toekent), art. 18
(rechtsbijstand) en artt. 112-122 (rechtspraak).
B. Internationaal verdragsrecht: hele belangrijke bepaling is art. 6 EVRM. Hier staan een
aantal kernbeginselen in die we regelmatig terugzien, namelijk:
- Een ieder heeft recht op een eerlijke en openbare behandeling van zijn zaak;
- Binnen een redelijke termijn;
- Door een onafhankelijke en onpartijdige rechterlijke instantie;
- Vonnis moet in het openbaar worden uitgesproken.
Overige nationale wetgeving:
- WvRv bevat (o.a.) regeling voor:
a) Procedure (leidend tot rechterlijke beslissing) (Boek 1)
b) Tenuitvoerlegging (executie) van die beslissing (vonnis of beschikking) (Boek 2)
c) Rechtspleging van onderscheiden aard (Boek 3)
d) Arbitrage (Boek 4)
In dit vak ligt de nadruk op de eerste twee boeken.
- Daarnaast uit BW van belang:
o Titel 3.10 BW: verhaalsrecht op goederen (i.v.m. executie)
o Titel 3.11 BW: rechtsvorderingen, o.m. reële executie en verjaring.
- Wet RO: van belang voor afbakening taken rechterlijke instanties:
o Rechtbank (eerste aanleg, ook kantonrechter)
o Gerechtshof (hoger beroep)
o Hoge Raad (cassatie)
C. Jurisprudentie
D. Gewoonte: moet sprake zijn van ‘usus’ (gebruik) en ‘opinio neccessitatis’ (men moet
overtuigd zijn dat je jezelf overeenkomstig het gebruik dient te gedragen)
E. Collectieve rechtersregeling (CRR)
F. Literatuur
2
,Procesrecht in beweging
Er speelt veel op dit gebied en er verandert ook veel, denk aan:
a) Pilots bij diverse gerechten (bv. KEI). Nu wordt dit kleinschaliger gebruikt om dingen
uit te proberen. Het is de bedoeling om het procederen eenvoudiger en
toegankelijker te maken. Hier wordt dus geëxperimenteerd met andere manieren
van geschilbeslechting. Het is goed dat dit gebeurt, maar het kan alleen op vrijwillige
basis. Partijen die erbij betrokken zijn moeten ermee instemmen o.g.v. art. 96 Rv
b) Experimentenwet
c) Internationale en Europese ontwikkelingen
Burgerlijk procesrecht ziet zowel toe op de…
- Contentieuze jurisdictie (uitspraken in geschillen tussen partijen:
vorderingsprocedure, maar kan ook o.b.v. verzoekprocedure)
- Voluntaire jurisdictie (strekt zich niet tot bepalingen van rechtsbetrekkingen die in
geschil zijn)
Vijf functies burgerlijk procesrecht
1. Rechtsverschaffingsfunctie
2. Bedreigingsfunctie
3. Politionele functie (voorkomen van eigenrichting)
4. Rechtsontwikkeling
- Burgerlijke processen stellen rechters in staat om niet wettelijk geregelde
rechtsproblemen op te lossen door jurisprudentiële regelgeving, invullen open
normen en verhelderen onduidelijkheden.
5. Rechtseenheid (bevordert rechtszekerheid)
Grenzen aan het procederen
De gang naar de onpartijdige, onafhankelijke overheidsrechter is heel belangrijk. Toegang tot
de overheidsrechter is immers een grondrecht. Het is verdragsrechtelijk en in nationale
wetten verankerd (zie m.n. art. 6 EVRM, resp. art. 17 Gw, 13 AB, 26 Rv).
Maar dit is een ultimum remedium en niet altijd de beste optie.
Je kunt voor van alles naar de rechter, als je jezelf maar stelt en zegt dat je in je burgerlijk
recht bent aangetast. Aantal kenmerken:
- Rechter beslist/hakt knopen door;
- O.g.v. juridische merites;
- Rechter kijkt i.h.a. naar het verleden
- Geen invloed partijen op de persoon van de rechter
Nadelen aan overheidsrechtspraak:
- Procedure is (vaak) openbaar, kostbaar, langdurig en kan escalerend werken.
Er zijn meerdere wegen:
- Project Maatschappelijk Effectieve Rechtspraak (MER)
- ‘Alternative Dispute Resolution’ of ‘Anders Dan rechtspraak’ (ADR):
1. Arbitrage (art. 1020-1076 Rv) = particuliere rechtspraak, eindigt in een vonnis.
Voordelen:
o Specifieke deskundigheid (bv. bouw)
3
, o Invloed op keuze arbiter
o Snellere rechtsgang (maar hoeft niet altijd zo te zijn)
o Geen verplichte procesvertegenwoordiging
o Geen openbaarheid
2. Bindend advies (geen wettelijke basis)
o Eindigt niet in een vonnis, maar in een vaststellingsovk (7:900 BW)
o Lijkt op arbitrage, maar verschil is dat je een vonnis kunt executeren en
vaststellingsovk niet. Je moet dan eerst naar de rechter om het om te zetten
in een vonnis.
o Laagdrempelige, goedkope manier die vooral voor veel consumentenzaken
wordt gebruikt, bv. rijdende rechter.
3. Mediation (vrijwillige basis) = vorm van conflictoplossing waarin partijen zelf tot
een oplossing komen m.b.v. een onafhankelijke, onpartijdige derde die alleen het
proces van communicatie tussen partijen begeleidt.
o Eindigt als er een compromis is (vaak) in een vaststellingsovk (7:900 BW)
Andere grenzen aan het procederen zijn:
- Geen belang, geen actie (art. 3:303 BW): zuiver emotioneel belang is niet voldoende
- Misbruik van bevoegdheid (art. 3:13 jo 3:15 BW)
Hoofdrolspelers en hun bevoegdheden
Grondvorm civiele (vorderings)procedure driehoeksverhouding:
A. Partijen
- Eiser en gedaagde kunnen zowel rechtspersoon als natuurlijk persoon zijn, maar ook
samenwerkingsverbanden (art. 51 Rv: hier staat hoe dan een dagvaarding moet
worden betekend).
o Formele procespartij = degene die namens de ander de nodige beslissingen in
de procedure neemt;
o Materiële procespartij = degene die jegens pij in de procedure gebonden en
gerechtigd wordt.
Kan in loop van de procedure veranderen als gevolg van:
1) Verandering persoonlijke staat partij (minderjarige wordt meerderjarig);
2) Rechtsopvolging onder algemene titel (bv. erfopvolging);
3) Rechtsopvolging onder bijzondere titel (bv. cessie vordering in geschil).
- Subjectieve cumulatie = zowel aan de kant van eiser als verweerder kunnen
meerdere partijen optreden. Zij kunnen tezamen optrekken en een vordering
indienen. Ook kunnen meerdere personen gedagvaard worden in eenzelfde zaak,
zoals bv. OD en risicoaansprakelijkheid (art. 6:170 BW).
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maudvanhaaren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.86. You're not tied to anything after your purchase.