Summary
Samenvatting Professioneel communiceren met ouders
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van het boek Professioneel communiceren met ouders van Tonnis Bolks. Alle hoofdstukken uit het boek zijn samengevat.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
5 reviews
By: LotteEline • 2 year ago
By: nbosgraaf1 • 3 year ago
By: liannepostma • 4 year ago
By: mariekeminten • 5 year ago
By: 18kim • 5 year ago
Seller
Follow
bodilkok
Reviews received
Content preview
Sociale wetenschappen. Professioneel communiceren met ouders.HOOFDSTUK 1: SCHOOL EN OUDERS
School en ouders werken allebei met kinderen en hebben een gemeenschappelijk belang: het creëren van
optimale omstandigheden voor de ontwikkeling en het leren van kinderen.
1.1 Twee opvoedingsmilieus
Ouders en leerkrachten hebben verschillende taken. Ouders hebben als eerste taak het opvoeden van hun
kinderen. Dit gebeurt in het gezin het eerste opvoedingsmilieu van het kind.
De school is het tweede opvoedingsmilieu.
Van de leerkracht wordt verwacht het kind op verschillende gebieden zoveel mogelijk te leren (in
pedagogische context).
Doelen van ouders met opvoeden (volgens Herweijer, Vogels, Andriessen, 2013):
1. Conformisme = aanpassing aan de sociale omgeving (respect hebben).
2. Autonomie = individuele persoonlijkheidsontwikkeling (zelf oordelen, eigen verantwoording)
3. Sociale gevoel = sociale persoonlijkheidsontwikkeling (rekening houden met anderen,
behulpzaam, verdraagzaam zijn)
4. Prestatiegericht = de houding en het gedrag rondom leren (goede schoolresultaten halen, ijverig
en ambitieus zijn)
5. Assertiviteit = houding ten opzichte van zichzelf en anderen (voor zichzelf opkomen, doelen
nastreven).
-Ouders zien als gezinstaken: het bijbrengen van goede manieren, het aanleren van gezonde
eetgewoonten, het geven van seksuele voorlichting, naschoolse opvang, aandacht voor
levensbeschouwing en vorming tot evenwichtige mensen (dit zijn vooral sociale en persoonlijke
vormingstaken).
-Gezamenlijke verantwoordelijkheid ouders en leerkracht belangstelling voor cultuur, belangstelling
voor milieu, respect voor andere culturen, belangstelling voor politiek, het helpen van kinderen met
psychische problemen en het leren rekening houden met anderen (maatschappelijke vormingstaken en
hulp bij individuele problemen).
1.2 Pedagogische opdracht van de school
Pedagogische opdracht de school is medeopvoeder (levert bijdrage aan de algemene ontwikkeling van
de kinderen en aan de specifieke ontwikkeling van waarden en normen. De school werkt aan
persoonlijkheidsontwikkeling).
Tegenwoordig moeten scholen zich meer richten op hun kerntaken. Binnen opbrengstgericht tellen de
resultaten. Ouders worden ingezet bij het ondersteunen van het onderwijs aan hun kinderen.
1.3 Rollen van ouders
Ouders kunnen worden onderscheiden naar de rollen die ze hebben (volgens de Vries,2008):
1. Leverancier ouders kiezen voor een bepaalde school en melden kinderen daar aan
2. Klant of consument ouders nemen de diensten van de school af. De klant is koning! Dit
betekent als leerkracht trouw zijn in je werk, meeleven en beschikbaar zijn.
3. Bestuurder hij heeft als opdrachtgever mede vorm aan de school.
In het boek worden ouders in de eerste plaats gezien als partners. Als partners van de leerkrachten mogen
ouders meeleven, meehelpen, meedenken en meebeslissen als het gaat om de ontwikkeling van het kind.
Nieuwenbroek (2000) onderscheidt drie hiërarchieën als het gaat om de verhouding van de ouders en
leerkracht tussen kinderen:
De Emotionele hiërarchie rangorde van emotionele bindingen van kinderen met de personen
met wie ze te maken krijgen. De ouders staan hier aan top (de leerkracht moet niet ‘een betere
ouder’ willen zijn).
De verantwoordelijkheidshiërarchie hier gaat het erom wie in de rangorde de grootste
verantwoordelijkheid heeft voor de ontwikkeling van kinderen. Ouders voor de opvoeding,
leerkrachten voor het onderwijs (niet strikt te onderscheiden, want ze ondersteunen elkaar.
, De deskundigheidshiërarchie hier gaat het om de rangorde van de soort deskundigheid die
nodig is bij de opvoeding en de ontwikkeling van kinderen. Hierbij kan een onderscheid gemaakt
worden. Als het gaat om de opvoeding staan de ouders bovenaan de rangorde. En leerkrachten
staan bovenaan de rangorde als het gaat om onderwijs (ze kunnen van elkaar hulp inschakelen).
Samenwerken met ouders betekent niet dat ouders hun zin kunnen ‘doordrukken’. De school zal vanuit
eigen deskundigheid vaststellen hoe ze de ouders bij de school betrekt en welke rol de ouders binnen de
samenwerking vervullen.
1.4 Ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie
Drie redenen waarom scholen de ouders betrekken bij het schoolgebeuren (De Boer en de Vries, 2009).
De school doet dat:
Vanuit het besef dat ouders bij de school horen
Omdat de school niet zonder de praktische ondersteuning van ouders kan
Omdat scholen geloven dat leerlingen, er qua ontwikkeling in algemenere zin, beter van worden.
Een goede samenwerking tussen school en ouders bevordert de betrokkenheid van de ouders. Er wordt
onderscheidt gemaakt tussen:
Ouderbetrokkenheid = de betrokkenheid van ouders bij de opvoeding van het onderwijs van hun
eigen kind, thuis en op school, zoals voorlezen, helpen met huiswerk, bespreken rapport 10min
gesprek op school.
Ouderparticipatie = een specifieke vorm van ouderbetrokkenheid. Dit is het actief deelnemen van
ouders aan schoolse activiteiten, zoals hand- en spandiensten, zitting bij ouderraad,
medezeggenschapsraad of schoolbestuur (kan dus vrijblijvend of geïnstitutionaliseerd zijn).
-ouderparticipatie kan een positief effect hebben op ouderbetrokkenheid (ouders zullen eerder
betrokkenzijn bij de school, ze leren de leerkracht en de school kennen > meer vertrouwen).
-ouderbetrokkenheid thuis heeft een positief effect op het functioneren van kinderen binnen de school
(kinderen hebben het meer naar hun zin als ouders thuis ondersteunend zijn > hulp bij huiswerk > meer
zelfvertrouwen en positieve houding t.o.v. school > betere prestaties bij taal en rekenen en betere
ontwikkeling van sociale vaardigheden).
-het effect is het grootst als thuisactiviteiten samenvallen met de schoolactiviteiten, zoals voorlezen uit
een boek over het thema aan school, vragen naar schoolonderwerpen etc. (het directe contact tussen
ouder en leerkracht van het kind is hierbij van grote invloed op de betrokkenheid).
-Ouderbetrokkenheid kan volgens De Vries (2007) bekeken worden vanuit:
De school, interne behoefte welke school willen we zijn voor ouders?
Van buitenaf, de overheid, externe behoefte welke school moeten we zijn voor ouders?
-Ouderbetrokkenheid zal positiever worden ervaren als het wordt gezien als interne behoefte van de
school (dan vooral als de interne behoefte een pedagogisch motief heeft, namelijk het vergroten van de
samenwerking tussen de ouders en school).
-de externe invloed > de overheid heeft ingezet op de versterking van communicatie tussen ouders en
school en op de verhoging van kwaliteit van onderwijs (in schoolgids verantwoording afleggen aan ouders
over de doelen, activiteiten en resultaten van school).
1.5 Actieve en niet-actieve ouders
De mate van betrokkenheid van ouders kan afhangen van:
Tijd en ‘ruimte’ die de ouder heeft
De opleiding van de ouder
De sociaal-economische achtergrond van de ouder
De leeftijd van het kind (bij jongere kinderen is belangstelling vaak groter)
De eventuele problemen van het kind
, De onderwijsraad (2010) onderscheidt in het rapport ouders als partners twee groepen ouders:
Actieve ouders Niet-actieve ouders
Partners Participanten Overdragenden Onzichtbaren
-Zeer betrokken -Actief bij onderwijs in de -duidelijke -ouders met lage
-Graag invloed klas levensbeschouwing sociale-economische
hebben -Helpen mee wat leuk of -laten onderwijs over positie
-Uit op wat nodig is aan directie en team -ze doen mee aan
samenwerking met -Invloed op beleid -geen behoefte aan activiteiten, maar
leerkracht belangrijk, minder actief dagelijkse invloed minder
-Aanwezig bij dan partners, nemen geen -minder aanwezig bij -weinig belangstelling
schoolactiviteiten initiatief allerlei activiteiten voor bestuurlijke
-deze groep is het grootst inbreng
-participatie is minder geworden, betrokkenheid is er wel meer.
1.6 Niveaus van ouderbetrokkenheid
Ouderbetrokkenheid kan op verschillende niveaus en op diverse manieren plaatsvinden:
Meeleven Meehelpen Meedenken Meebeslissen
Kind
Groep
School
-Ouders moeten regelmatige op de hoogte worden gehouden van actuele ontwikkeling van hun kind (dit is
de basis voor een relatie!)
-Ouders kunnen op drie niveaus van betrokkenheid (kind, groep, school) worden geïnformeerd:
Mondeling: ouderavond
Schriftelijk:
o Kindniveau rapport, persoonlijk briefje over viering verjaardag van de leerkracht,
uitnodiging 10min gesprek
o Groepsniveau uitnodiging informatieavond, ‘klassenkrant’, rooster voor open-les
morgens, informatie op prikbord/mededelingenbord.
o Schoolniveau schoolgids, informatieboekje, schoolbrief, schoolkrant
o
1.7 Typen scholen
Verschillende typen scholen voor ouders (De Vries, 2007):
Informatiegerichte Structuurgerichte Relatiegerichte Participatiegerichte Innovatiegerichte
school school school school school
-leerkrachten echte -taken en -gericht op -streeft naar -werkt met
vakmensen verantwoordelijkhe ouders om vernieuwingen langetermijnvisie op
den van school en problemen te ouders
-klachten van ouders liggen vast voorkomen -kijkt naar waar ouders
ouders >directeur kunnen worden -ouders worden
of leerkracht -ouders weten bij -leerkrachten ingeschakeld (eigen vroeg in het proces
probeert deze te wie ze waarvoor streven naar verantwoordelijkheid bij vernieuwingen
verhelpen moeten zijn op optimale relatie erg belangrijk) betrokken (positie
school met ouders van de ouders is
-contact met ouders -school proactief in hier duidelijk)
formeel als het gaat -contact met ouders -formele aangaan met contact
om informatie, juist formeel en loopt via contacten > met ouders -school en ouders
informeel m.b.t. vaste procedures goede relatie beide even actief
organiseren van -dit contact niet alleen met verbeteren
activiteiten (zonder over school
structuur) onderwijsleerprocesse
n, maar ook
opvoedings- en
beleidsvraagstukken
, Ouderbetrokkenheid op verschillende typen scholen:
Type school Ouderbetrokkenheid op Ouderbetrokkenheid op Ouderbetrokkenheid op
kindniveau groepsniveau schoolniveau
Informatiegerichte school
Structuurgerichte school
Relatiegerichte school
Participatiegerichte school
Innovatiegerichte school
1.8 Partnerschap
-tussen ouders en leerkrachten moet sprake zijn van constructieve samenwerking > ouders en school
moeten elkaar als partners zien en elkaar accepteren.
Partnerschap = een relatie waarbij wederzijdse verantwoordelijkheden duidelijk zijn en het handelen
sturen; zij worden niet alleen gedeeld, maar vooral ook beleefd.
-kind staat in het middelpunt bij partnerschap
-ouders en leerkracht werken optimaal samen aan het leren en ontwikkelen van kinderen.
Partnerschap kan worden onderscheiden in:
Pedagogisch partnerschap afstemmen tussen school en ouders wat betreft de visie op
opvoeden, waar beide hun aandeel in hebben
Educatief partnerschap de ouders volgen en ondersteunen de leerontwikkeling van hun kind
en ze hebben daarover regelmatig contact met school > doel: verbetering van prestaties.
-(Smit): Pedagogisch en educatief partnerschap zijn de educatieve doelen van ouderbetrokkenheid. Ook
een onderwijskundig doel: het ondersteunen van de ouders van het werken dat de leerkrachten uitvoeren,
zodat de schoolloopbaan van de kinderen zo optimaal mogelijk kan verlopen.
Drie doelen van ouderparticipatie:
Organisatorische doelen: ouders leven bijdrage aan het reilen en zeilen van de school als
organisatie en gemeenschap. Activiteiten worden uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van de
leerkrachten
Democratische doelen: informeel en formeel meedenken en meebeslissen van ouders met de
school. School legt verantwoording af over haar werk aan ouders.
Maatschappelijke doelen: ouders en school leveren een bijdrage aan het verankeren van de school
binnen een wijk, de buurt, het dorp of (het deel van) de stad.
De educatieve doelen en het onderwijskundige doel staan het dichtst bij het gezamenlijke belang van
ouders en school (ze willen rekening met elkaar houden > dit vraagt van beide partijen niet alleen de
bereidheid om een bijdrage te leveren aan de taken van de ander, het vereist ook de bereidheid om zelf
open te staan voor de wensen en de inbreng van de andere partij laatste lijkt in de praktijk moeilijker
dan het eerste).
Goede communicatie van groot belang
1.9 Visie op ouders
Een belangrijke vraag voor de school is: hoe kijken we als school tegen (de samenwerking met) ouders
aan?
-visie in schoolgids aangeven
-antwoord geven op volgende vragen:
- hoe ziet de school de pedagogische opdracht?
-welke pedagogische doelen streeft de school na?
-waar staat de school als het gaat om de overdracht van en de communicatie over waarden en
normen?
-welke rol vervullen de ouders: moeten zij de missie en de doelen van de school onderschrijven of
respecteren?
-welke relatie wil de school onderhouden met de ouders?
-hoe wordt er vormgegeven aan ouderbetrokkenheid en participatie
-waar liggen de grenzen van samenwerking tussen school en ouders?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bodilkok. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.69. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now