Droge ogen .............................................................................................................................................................................71
NHG-standaard: Rood oog en oogtrauma (2017)........................................................................................................................ 71
Ziekte van Parkinson ...............................................................................................................................................................72
NHG-standaard: Ziekte van Parkinson (2011) ............................................................................................................................. 72
Ziekte van Crohn .....................................................................................................................................................................76
Richtlijn: Diagnostiek en behandeling van inflammatoire darmziekten bij volwassenen (2009) ................................................. 76
Incontinentie ..........................................................................................................................................................................85
NHG-standaard: Incontinentie voor urine bij vrouwen (2015)..................................................................................................... 85
,Angststoornis
NHG-standaard: Angst (2019):
Behandeldoel = verminderen van de angstklachten en zo het verbeteren van de kwaliteit van leven.
SSRI’s zijn geneesmiddelen van 1e keus bij angststoornissen, vanwege de gunstigere bijwerkingenprofiel en ene
positieve voordeel-risicobalans.
• Late werking: het optimale anxiolytisch effect treedt pas na 2-4 weken op en in sommige gevallen tot 6 weken.
• Tijdens de eerste 2 weken kunnen de bijwerkingen erger zijn:
o Meest voorkomende zijn:
§ Misselijkheid, diarree, obstipatie
§ Seksuele stoornis
§ Slaapstoornis
o Initiële nervositeit of toename angstsymptomen.
§ Dosering kan worden verlaagd om de bijwerkingen te doen afnemen.
§ Benzodiazepinen kunnen hierbij als overbrugging dienen.
à Overweeg bij de start van een AD om initiële angsttoename te ondervangen:
Oxazepam 30 mg in 3 giften (maximaal 150 mg/dag) gedurende maximaal 2-4 weken.
TCA’s hebben een minder gunstig bijwerkingenprofiel vanwege de affiniteit voor meerder receptoren (M3-, H1-, alfa1-
en 5HT2c-receptoren). Ze staan bekend om de anticholinerge bijwerkingen (droge mond, obstipatie, wazig zicht,
urineretentie, verminderde cognitie, tachycardie). Deze middelen moeten langzaam worden afgebouwd, anders
treedt anticholinerge rebound op.
• Clomipramine is de zuiverste TCA die sterk serotonerg is. Daarnaast heeft het ook hoge affiniteit voor alfa1-
receptoren en milde affiniteit voor M3-receptoren (anticholinerg).
Halfwaardetijden van laag naar hoog: CYP2D6- CYP1A2- en QT-verlengers
remmers CYP2C19-
remmer
1. Fluoxamine 13-15 uur (enkelvoudige dosis) Fluoxetine Fluoxamine (Es)citalopram
17-22 uur (meervoudige Paroxetine
dosissen) Citalopram bevat 2
2. Paroxetine 24 uur enatiomeren (R- en S-
3. Sertraline 26 uur enatiomeer). Hierdoor
4. Escitalopram 30 uur heeft het meer
5. Citalopram 36 uur bijwerkingen dan
6. Fluoxetine 4-6 dagen escitalopram.
Norfluoxetine 4-16 dagen
Escitalopram bevat enkel
de actieve S-enatiomeer.
Start en opbouw SSRI’s:
• Start sertraline met en lage dosering (25 mg/dag):
o Als bijwerkingen verwacht worden
o Bij jongvolwassenen (kans suïcidaal gedrag verlagen)
o Bij ouderen.
• Start paroxetine en citalopram met 10 mg/dag.
• Na 1-2 weken de dosis verhogen.
• 4-6 weken na instelling het effect evalueren.
o Bij onvoldoende effect kan de dosering omhoog tot de maximumdosering (tabel 3).
3
, Start en opbouw TCA’s:
• Start TCA’s met een lagere dosering om de bijwerkingen te beperken.
• Verhoog daarna geleidelijk:
o 25 mg voor de nacht
o Dosis per 2-3 dagen ophogen met 25-100 mg/dag
• Bij ouderen is het raadzaam om een nog lagere startdosering (10 mg) te hanteren en de dosering langzaam
op te bouwen.
• 4-6 weken na instelling het effect evalueren.
o Bij onvoldoende effect kan de dosering omhoog tot de maximumdosering.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eline-tielen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.06. You're not tied to anything after your purchase.