Summary
samenvatting bestuurskunde
- Course
- Institution
- Book
Door deze samenvatting heb ik een 6.8 gehaald
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Profiel van de nederlandse overheid. Hoofdstuk: 2 – 4 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12
-
Profiel van de Nederlandse overheid Remko Iedema & Patricia Wiebinga
Seller
Follow
veravanstam
Content preview
Hoofdstuk 1 t/m 6• De student (her)kent de basisbegrippen van overheid en beleid
• De student (her)kent en benoemt de afzonderlijke fasen van het beleidsproces
• De student (her)kent de inhoud van beleid
• De student (her)kent het model van Easton en weet dit model toe te passen
• De student (her)kent de modellen van de agendavorming
• De student kent de verschillende vormen van beleidsinstrumenten en weet deze toe
te passen
• De student (her)kent en benoemt een aantal besluitvormingsprocessen
• De student definieert aan de hand van een casus belangen-, machts- en
invloedfactoren
• De student past bestuurskundige kennis, inzicht en sensitiviteit toe om het thema
veiligheid te plaatsen binnen een bestuurlijke context
Pagina 1 van 16
, Hoofdstuk 1
De overheid is overal en grijpt in onze maatschappij diep in. De discipline (de studie)
die de overheid centraal stelt is, bestuurskunde.
Bestuurskunde -> de kunde van besturen. wetenschap die zich bezighoudt met de
inhoud van collectieve beslissingen en de manier waarop deze in een samenleving tot
stand komen.
Bestuurders -> iemand die stuurt. Bij de overheid politici; wethouders (gemeente),
gedeputeerde (provincie) of ministers (rijksoverheid).
Als er wordt gesproken over bestuurskunde/beleidskunde heeft men het meestal over
de discipline die zich bezighoudt met de voorbereiding, de bepaling, de uitvoering in
de evaluatie van overheidsbeleid.
Overheden proberen hun organisatie zo aan te passen dat ze hun burgers beter kun-
nen helpen, steeds meer gemeenten hebben bijvoorbeeld een publieksdienst waar alle
contacten met burgers wordt afgehandeld. Zo werken ze ook aan een klantcontact-
centrum, een onderdeel van de publieksdienst. Het doel is de meeste vragen in een
keer kunnen worden afgehandeld, dus niet van de kast naar de muur gestuurd wor-
den.
Twee redenen waarom het nuttig is om in de bestuurskunde te verdiepen:
1. Bestuurskunde helpt de overheid zelf om effectiever te werken
2. Bestuurskunde helpt anderen om doelgerichter met de overheid om te gaan.
Hoofdstuk 2
§2.2
Een staat moet voldoen aan 3 criteria:
- als het een (afgegrensd) grondgebied heeft
- Aanwezigheid van een (geaccepteerd) bestuursgezag
- Een (te onderscheiden) bevolking
Soevereiniteit -> hoogste macht of gezag. Oppermacht, hoogste staatsgezag,
onafhankelijk gezag, macht die door geen andere macht wordt ingeperkt
Veel moderne staten kennen 2 peilers die ten grondslag liggen aan de inrichting van
hun bestuur: de scheiding tussen kerk en staat en de scheiding van de 3 machten. ->
(Trias Politica) – Wetgevend, uitvoerend en rechterlijk.
De manieren waarom de wordt verdeeld:
Samenleving op basis van gelijkheid -> jager-verzamelaars, iedereen is redelijk gelijk
aan elkaar.
Samenleving met rangorde -> er bestaan hogere orde en lagere
Samenleving met gelaagdheid -> standensamenleving, je behoort tot een stand en
dat geeft rechten en lichten.
Motesquieu (1689- 1755) beschreef dat er 3 machten de basis vormen van het staats-
bestel. Hij hij beschreef de volgende 3 machten (trias politica):
3. Wetgevende macht
4. Uitvoerende macht
5. Rechterlijke macht
Dit is de horizontale machtenscheiding omdat het in principe gelijkwaardige machten
zijn. Geen van de machten kan oppermacht worden en hebben elk eigen grondregels.
Rijksniveau:
Wetgevende macht = Staten-Generaal
Pagina 2 van 16
, Uitvoerende macht = ministers
Rechterlijke macht = onafhankelijke rechters.
De regering is de uitvoerende macht maar maakt ook deel uit van de wetgevende
macht dus niet helemaal een machtenscheiding.
Administratief beroep -> een vorm van rechtspraak door de uitvoerende macht zelf.
Door het Europese Hof van de Rechten van de Mens is hier aan een einde gemaakt: dit
oordeelde dat er op die manier geen sprake kan zijn van een onafhankelijke recht-
spraak.
De vierde macht -> ambtenapparaat of bureaucratie. Zij kunnen de ministers sturen
met hun beleidsadviezen. En rijksambtenaren voeren zaken voor de ministers uit en
nemen uitvoeringsbeslissingen.
Media, lobbyisten en adviesbureaus worden ook machten genoemd. Zij kunnen de
politieke besluitvorming beïnvloeden.
1848 was een belangrijk jaar voor de huidige staatsinrichting. Er vond een
grondwetswijziging plaats wat zorgde voor de ‘gedecentraliseerde eenheidsstaat’.
Deze wijziging in 1848 word ook wel een ‘vreedzame revolutie’ genoemd. Johan Rudolf
Thorbecke (1798-1872) zat achter deze grondwetswijziging dus zorgde voor het
huidige Nederlandse bestel. Het huis van Thorbecke -> rijk, de provincie, de
gemeente.
- Invoering van ministeriële verantwoordelijkheid
- Rechtstreekse verkiezingen tweede kamer
- Indirecte verkiezingen eerste kamer.
- Mogelijkheid om de kamers te ontbinden en nieuwe verkiezingen te starten
- Invoering recht van amendement van de tweede maker; wetsvoorstel af te kunnen
weizen
- Invoering recht van enquete
- Jaarlijkste vaststelling van begroting
Nachtwakersstaat -> periode van de moderne tijd (1848-1940), wetgeving was vooral
gericht op handhaven van de rechtsorde. type staat waarin de overheid zich
uitsluitend bemoeit met de openbare orde en veiligheid en de zorg voor het welzijn
van de onderdanen overlaat aan het particulier initiatief.
Codificatie en modificatie -> de verschuiving van het aandachtsveld van de overheid.
Codificatie = het maken van een boek; het op schrift stellen van recht. het bij elkaar
voegen van verschillende regels, gewoonten, voorschriften tot een wetboek, het
opstellen van een wetboek.
Modificatie = wijziging, aanpassing. Er ontstaat een verzorgingsstaat.
verzorgingsstaat -> staat die voor ieders welzijn en materiële zekerheid zorgt door
onder andere sociale voorzieningen.
Onze huidige situatie word ook wel post-verzorgingsstaat genoemd.
Participatiesamenleving -> dat de verantwoordelijkheden steeds meer bij de
burger zelf komen te liggen en de overheid zich steeds meer kan terugtrekken.
De politieke hoofdstromingen van NL
Liberalisme.
vrijheidsbeginsel, vrijheid van het individu, lekker op de vrije loop laten
Christendemocratie
christelijke beginselen, naasten liefde en solidariteit
Socialisme
gelijkheidsbeginsel, meer sociale vrijheid, moet de overheid voor zorgen
Pagina 3 van 16
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller veravanstam. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.93. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now