Het verband tussen gepest worden op het werk in de gezondheidszorg en depressieve klachten
en de rol van sociale steun
Naam: E.E. Mars
Studentnummer: 852302672
Cursus: PB0712 Literatuurstudie
Begeleider: Nikki van Eijk
Examinator: dr. Jenny van Beek
Inleverdatum: 24 augustus 2024
Aantal woorden: 1769
,Het verband tussen gepest worden op het werk in de gezondheidszorg en depressieve klachten
en de rol van sociale steun
Pesten op het werk is een veelvoorkomend probleem. In Nederland heeft 26 procent van alle
werkenden weleens te maken met pestgedrag op de werkvloer. Onder zorgpersoneel ligt dit
percentage nog hoger: 32 procent van de zorgmedewerkers heeft te maken gehad met pesterijen
(De Hond, 2020). Het meest voorkomende pestgedrag in de gezondheidszorg komt vanuit managers,
gevolgd door collega’s. Hieronder valt het negeren, het verbergen van informatie die iemands
taakprestatie beïnvloedt, vernederen of belachelijk maken, het geven van taken met onmogelijke
deadlines, verantwoordelijkheden van taken weghalen en vervangen voor minder prettige taken
(Carter et al., 2013).
Als gevolg van de pesterijen ontstaat er een disbalans in de machtsverhouding tussen de
dader en het slachtoffer. Het slachtoffer kan zich hier moeilijk tegen verdedigen (Einarsen, 2020).
Daarbij treedt 13 procent van de werkgevers niet op tegen pesten (De Hond, 2020). Daarnaast heeft
pesten ernstige gevolgen voor zowel het individu en de omgeving. Gevolgen voor het individu
kunnen zowel psychisch als lichamelijk zijn (TNO, 2020). Mensen die gepest worden hebben vaker
last van psychische stoornissen zoals depressie, angststoornissen en posttraumatische stressstoornis.
Daarnaast hebben zij vaker last van psychische problemen zoals slaapproblemen, burn-outklachten
en depressieve klachten. Uit een onderzoek blijkt dat psychische problemen en depressie het meest
voorkomen onder zorgmedewerkers als gevolg van pesten (Rodwell & Demir, 2012). De gevolgen
kunnen ook tot een onveilige omgeving leiden voor patiënten. Dit uit zich in het niet mogelijk zijn tot
helder nadenken en concentreren op taken die behoren tot de zorg van patiënten (Carter et al.,
2013). Bovendien brengt pestgedrag ook gevolgen voor de werkgever met zich mee zoals meer
ziekteverzuim en hogere kosten door het verloop van personeel (Bennett & Sawatzky, 2013).
Kijkend naar de gevolgen van gepest worden op het werk in de gezondheidszorg is het van
belang om te kijken naar factoren die hierbij een beschermende rol kunnen spelen. Een mogelijk
beschermende factor tegen depressieve klachten is sociale steun (Gariépy et al., 2016). Sociale steun
, wordt gedefinieerd als interacties die ondersteunen tussen mensen die de sociale basisbehoeften
van de ontvanger tegemoetkomen (Sonderen, 2012). Dit onderzoek gaat verder in op het verband
tussen gepest worden op het werk in de gezondheidszorg en depressieve klachten en de rol van
sociale steun hierin.
Gepest worden op het werk in de gezondheidszorg en depressieve klachten
Studies van Ko en collega’s (2020) en Chowdhurry en collega’s (2022) tonen een significant
positief verband aan tussen gepest worden op de werkvloer in de gezondheidszorg en depressieve
klachten. Persoonsgerelateerd pesten op het werk hangt het meest samen met depressieve klachten
(Ko et al., 2020). De studie van Ko en collega’s (2020) is uitgevoerd onder 484 verpleegsters in
Taiwan, hierdoor is het onderzoek wellicht niet representatief voor de rest van het land en
medewerkers van een ander geslacht. Daarnaast is het de vraag of de werkcultuur vergeleken kan
worden met westerse landen. Het onderzoek van Chowdhurry en collega’s (2022) heeft een grotere
steekproefgrootte van 1264 medewerkers in de verpleging, maar is uitgevoerd tijdens de corona
pandemie en de vraag is of de resultaten van het onderzoek onder normale omstandigheden
hetzelfde zullen zijn.
Uit een onderzoek van Carter en collega’s (2013) blijkt dat de belangrijkste bron van het
pestgedrag de manager of leidinggevende is, gevolgd door collega’s. De werkcultuur in de
gezondheidszorg is een belangrijke factor die meespeelt bij pesten op de werkvloer (Carter et al.,
2013). Kanttekening van deze studie is dat depressieve klachten niet specifiek zijn gemeten, maar
psychische problemen, waaronder depressieve klachten toebehoren. Wel bevat deze studie een vrij
grote steekproef onder 2950 medewerkers in de gezondheidszorg in het Verenigd Koninkrijk, wat
representatiever is voor de westerse werkcultuur.
Naast de werkcultuur speelt mogelijk ook dienstverband een rol. Medewerkers die parttime
of op oproepbasis werken in de zorg die gepest worden, scoren hoger op depressieve klachten dan
medewerkers die fulltime werken en gepest worden (Demir et al., 2013). Parttime medewerkers
kunnen wellicht minder informatie ontvangen wat betreft hun rol en niet dezelfde mogelijkheden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elinemars. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.04. You're not tied to anything after your purchase.