Cellen HC 24&25 – CYTOSKELET (opname)
Cytoskelet filamenten
Het cytoskelet is een ingewikkeld netwerk van eiwit filamenten/draden die zich uitstrekt in het hele
cytoplasma. Het geeft structuur en vorm aan de cel, maar dient ook als geleider van organellen die
door de cel heen vervoerd moeten worden. Er zijn drie typen filamenten:
1. Intermediair filament: N-wegen; Bestaan uit polymeren van eiwitten die voor ieder celtype
specifiek zijn, met een diameter van 8-12 nm.
2. Microtubuli: De snelweg; Buisvormige structuren met dikte van ong. 25 nm. Meestal aan één
kant verbonden aan het centrosoom van waaruit tubuli in alle richtingen uitstralen. Belangrijk
bij celdeling, waar ze de chromosomen uit elkaar trekken, daarnaast zijn ze belangrijk voor het
transport van vesikels (organel van een cel, die bepaalde stoffen in de cel transporteert of
opslaat)
3. Actinefilamenten: Boerenwegen; Actinefilamenten zijn eiwitpolymeren die worden
opgebouwd uit actine-monomeren met een diameter van 7 nm. Een microfilament kan als het
ware bewegen door verplaatsing van de actine-deeltjes en geeft een cel dus vorm en
beweeglijkheid.
INTERMEDIATE FILAMENTS
Intermediare filamenten
- Hun belangrijkste functie is om cellen mechanische spanning te laten weerstaan die optreedt
wanneer de cellen zich uitrekken.
- Tussenliggende filamenten zijn zoals touwen gemaakt van lange, gedraaide draden van eiwitten
(subeenheden met opgerolde spoeldomeinen) -> ze missen structurele polariteit
- Het intermediare filament monomeer bestaat uit een α-helicale centrale staafdomein getoond met
ongestructureerde einddomeinen aan beide uiteinden
-> paren van monomeren associëren om een dimmer te vormen → twee coiled-coil dimeren lopen
in tegengestelde richting om een antiparallelle tetrameer te vormen → tetrameren vormen samen
een spiraalvormige structuur met acht tetramere strengen → deze voegen weer samen tot een
touwachtige draad
- Deze draden missen polariteit, omdat de uiteinden van de tetrameren hetzelfde zijn doordat de
twee dimeren in de tegengestelde richting gingen
- Bijna alle interacties tussen de intermediare filamenten eiwitten zijn afhankelijk van een niet-
covalente binding; het is de gecombineerde kracht van de overlappende laterale interacties langs de
lengte van de eiwitten die geeft tussenliggende filamenten hun grote treksterkte
,Verschillende functies van intermediate filamenten in verschillende cellen
In epithelia, intermediate filaments (keratin) vormen sterk netwerk door cell-cell junctions
(desmosomes)
De filamenten in elke cel zijn indirect verbonden met die van naburige celllen via de desmosomen,
waardoor een continue mechanische verbinding van cel naar cel in het hele epitheelblad tot stand
komt.
, Mutaties in keratine eiwitten kan de huid blaargevoelig maken (Epidermolysis bullosa simplex
genetic disease)
- Het defecte eiwit wordt geassembleed met de normale keratines en daardoor verstoort het
keratine filamentnetwerk in de huid.
- De epitheellaag is mechanisch instabiel -> cellen scheuren makkelijk van basale laag af
Meshwork van tussenliggende filamenten onder het celkermembraan: nuclear lamina (lamins)
- Intermediate filamenten ondersteunen en versterken de celmembraan
- Defecten in de nuclear lamine (fibrillar netwerk in de kern) kunnen een zeldzame vroegtijdige
verouderingsprocessen die progeria worden genoemd veroorzaken
- Celkernen krijgen een abnormale vorm, waardoor ze gevoeliger zijn voor stress -> gaan sneller
kapot
- Dit speelt ook een rol bij de organisatie van chromatine -> invloed transcriptie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurheling. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.29. You're not tied to anything after your purchase.