Samenvatting Biologie H12 Afweer
12.1 Planten en afweer
Stekels zijn voor struiken een mechanische afweer voor grote herbivoren.
Andere planten maken stoffen die hun beschermen, een vorm van chemische afweer.
- De brandnetel: 1. mierenzuur maakt wondjes in de huid
2. histamine verwijdt bloedvaten
3. acetylcholine prikkelt zenuwen
- De reuzenberenklauw: furocoumarine (komt vrij bij contact met de haren op de stengels of
het beschadigen van de stengels/bladeren) maakt huid erg gevoelig voor uv-straling
- De venijnboom: taxine is heel giftig
Ook scheiden planten stoffen af om de andere bladeren te beschermen
Plantencellen herkennen schadelijke schimmels en bacteriën via receptoren op de
celmembranen. Ze sluiten hun huidmondjes, maken waterstofperoxide (zorgt voor meer
bescherming) en is een cel beschadigd dan ontstaat er NO. NO is dodelijk voor
ziekteverwekkers en de cel zelf, daarom maakt de cel gelijk een stof aan die de NO
onschadelijk maakt voor zich zelf.
12.2 Bescherming
Bacteriën zijn eencelligen zonder celkern met een cirkelvorming DNA in het grondplasma.
Goede bacteriën zitten bijvoorbeeld op je huid en in je darmen. Slechte bacteriën leven vaak
van organische stoffen die ze uit hun omgeving opnemen. Daarvan maken ze producten die
soms tot een heftige reactie bij mensen kan leiden.
- Cholerabacterie eiwit choleratoxine darm gaat water uitscheiden diaree
- Blauwalgen microcystines (kleine peptidemoleculen) tast de lever aan
anatoxine-a tast zenuwen aan, stopt ademhaling
Malaria ontstaat doordat parasieten in het lichaam komen bij een prik van een malariamug.
De parasieten ontwikkelen zich in de lever en besmetten rode bloedcellen, dan komen ze na
een paar dagen uit de rode bloedcellen en hierbij komen gifstoffen vrij. Gebeurt dit bij veel
bloedcellen tegelijk, dan krijgt de patiënt een malaria koortsaanval.
Dekweefsels vormen een fysische barrière voor ziekteverwekkers en gevaarlijke stoffen. Ze
schermen het inwendige milieu af van het uitwendige milieu. De buitenste laag is de
hoornlaag, deze bestaat uit dode, verdroogde cellen. Deze cellen kunnen afslijten. Maar door
de delende cellen van de kiemlaag wordt dit herstelt.
Bruine kleur huid is een beschermingsreactie door extra productie van het pigment door
melanocyten in de kiemlaag. Het beschermt het DNA en het voorkomt huidkanker.
Je binnenzijde van je darm en longen zijn beide bedekt met slijmvlies. Dit beschermt je tegen
bacteriën. Bij je longen werkt het als kleeflaag waar ze aan plakken en in je darmen scheiden
slijmbekercellen slijm af dat bacteriedodende stoffen bevat. Door trilharen wordt het slijm uit
de luchtwegen via je keelholte naar je maag gestuurd, door de lage pH zullen de bacteriën het
niet overleven.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tessab56. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.