Summary
Samenvatting - Kwaliteit van leven psychische kwetsbaarheid
- Course
- Institution
Samenvatting op basis van de lesnotities en aangevuld met het boek.
[Show more]
Seller
Follow
Floretroucheau
Content preview
KVL psychische kwetsbaarheidKwaliteit van leven b mensen met een psychische kwetsbaarheid
Hoofdstuk 1
(Handboek psychiatrie)
—> voor leerstof die te kennen is kijk pp
—> data: niet te kennen
—> namen alleen te kennen die gezegd zijn in de les
1.1 Geschiedenis van de psychiatrie
• Krankzinnig — bezeten — zot
• Geestesziek — gevaarlijk
• Ziek
6 periodes
Prehistorie - oudheid - Oorzaak: geesten beledigd
- Rotsschilderingen: bezweringstaferelen
- Voorouders zorgden er al voor: schedelboringen —> boze geesten doen
verdwijnen
- Hippocrates: ‘de vader van de geneeskunde’: onjuiste mengeling van de 4
lichaamsvochten, krankzinnigheid is een hersenziekte
4 types vd mens
1. Sanguinisch: overheersing bloed - levendig, hartelijk
2. Flegmatisch type: overheersing slijm - kalm, bedachtzaam
3. Cholerisch type: overheersing gele gal - opvliegend
4. Melancholisch type: overheersing zwart gal - droef, angstig, pessimistisch
- christelijke houding: hun doel om het lot van de zieken, armen,… te
verzachten
300 - 1600 - ‘geestesziekte’
- Nutteloos, gevaarlijk, zot
- Treurigheid/melancholie: slechte gedachte/bekoring
- Vroege middeleeuwen: ‘zotten’: eigen positie, namen op hun manier deel aan
maatschappij
- —>Strakkere organisatie maatschappij: minder tolerantie —> stedelingen
zagen ze als ‘bezetenen’ —> dolhuizen
- ‘Kwade sto en uit lichaam laten wegvloeien’, kei- of steensnijdingen, insect in
het hoofd die veranderde in een kei
- ‘Meester-steensnijder’: publieke pijnlijke operaties op kermissen
- Ze zouden in staat zijn om met goden de communiceren
- 1100: door kerk kregen ze recht op leven, kloosters voor opname en
verzorging
- Middeleeuwen: nutteloos en gevaarlijk, hekserij —> vervolging, foltering,
verbranding, verbanning
- Psychiatrische gezinsverpleging Geel (Dimpna), bedevaarders
1600 - 1800 - gekkenhuizen en gestichten
- Internering (gedwongen opnemen)
- Aan kettingen vasthangen, slecht hygiëne
- Tegen betaling kunnen gaan bezichtigen
- Het is hun eigen fout
Pagina 1 van 41
ff ij
,KVL psychische kwetsbaarheid
6 periodes
19e eeuw - Pinel en Guislain = pioniers!
- Pinel: het is ook een mens, ook zorg voor dragen. Contact met de patiënt
centraal
- Guislain: we mogen de mensen niet wegsteken, ze zijn ziek en hebben
behandeling nodig. Humane behandeling
- Minimaatschappijen die autonoom konden bestaan
- Arts = aliënist
- Door Franse en industriële revolutie: lichamelijke ziekte met medische
verzorging
- Krankzinnigheidsgestichten
- Collocatiewet: regelde de gedwongen opnames en bleef van toepassing tot
1990
- Kerk: initiatieven voor de zorg.
1e helft 20e eeuw - holocaust, psychogenocide: uitroeiing psychiatrische patiënten
- Opkomst psycho-analyse, medische technieken
- Mogelijkheid tot psychoanalyse (=duur)
- Alternatieven: koortskuren, slaapkuren, shockkuren, coma’s, lobotomieën,
bedverpleging, badtherapie, elektroshocks,….
- Chirurgie
- Toezicht van justitie —> toezicht ministerie volksgezondheid (niet langer
gezien als iets juridisch aan te pakken, recht op behandeling)
1950-2010 - psychofarma: eerste antipsychoticum = chloorpromazine (schizofrenie krijgt
ambulante behandeling
- Jaren ‘60: antipsychiatrie (vermindering psychiatrische ziekenhuisbedden
Wettelijke basis voor open afdelingen
1. A-diensten (observatie en intensieve zorgen)
2. T-diensten (resocialisatie en re-integratie)
3. PAAZ-diensten
4. Partiële hospitalisatievormen (dag/nacht)
- Belgische Bond Geesteshygiëne: verschillende uitgangspunten (ambulante/
multidisciplinaire & goedkope hulp bieden, geestelijke gezondheidszorg is een
recht)
- Biologische psychiatrie: geneesmiddelen + psychotherapie
- Ideale: op alle gebieden ondersteunen
- Psychiatrische verzorgingstehuizen en beschut wonen: care ipv cure
- Leeftijdscategorieën en speci eke groepen, proefprojecten
- 2002: wet inzake patiëntenrechten
- Opkomst internet: gelijkwaardigere relatie
1.2 De psychiatrie vandaag
• Behandelen, verzorgen, begeleiden krijgt ruimere invulling
• Van residentieel naar ambulant, van aanbod- naar vraaggestuurde zorg
- minder opnames, uit eigen omgeving cliënt
- Meer kijken naar het individu, wat is de vraag van deze persoon?
• Meer participatie van patiënten en hun netwerk
- kritisch naar kijken want gebeurt in de praktijk niet veel!
Herstelgerichte benadering
• herstel is niet genezing
• 3 vormen van herstel
1. klinisch = medisch, medicatie, kan worden vastgesteld
Pagina 2 van 41
fi
,KVL psychische kwetsbaarheid
2. sociaal = terug in cc komen met omgeving, werkgever,… Maatschappelijke rol
zo veel mogelijk terug opnemen
3. persoonlijk = persoonlijk lijden, persoon leren ‘wie ben ik?’, hoe functioneer ik,
wat is mijn veerkracht, waar haal ik kracht uit?,… = de eigen ervaring van de
cliënt
• Herstel is een proces, vallen en opstaan, samen met omgeving, proces van bewustwording
• Triade: behandelen, maatschappelijk functioneren en persoonlijk herstel
• Patiënt naar zijn krachten, talenten en competenties
• !! Steun van familie en omgeving
• Kwartiermaken ( lmpje)
- in die samenleving iemand krijgen die je wegwijs maakt
- Werken aan inclusie, sociale integratie = levenshouding
- Wil de samenleving mobiliseren, sensibiliseren, mensen in de buurt krijgen cc met
mensen met psychische kwetsbaarheid (=volwaardige burgers)
- “Verschil is iets mooi” - mensen laten contact hebben met elkaar
- Zorgzame omgeving, maatschappij veranderen via praktische methodes
- Outreachend maar geen herstel!
- Ook andere mensen aanspreken, ruimte creëeren voor mensen —> tolerantie van de
samenleving
- Vaak met de groep buitenkomen, vaak in de samenleving komen
- Taboe en stigma doorbreken
• Herstelacademie ( lmpje)
- mensen die samenkomen, visie herstelgericht werken
- Samen leren en ervaringen delen, steun bij elkaar vinden
- Laagdrempelig, ervaringsdeskundigen
- Krachtgericht werken! Eigen talenten leren kennen
- Deelnemers kunnen ook zelf ervaringsdeskundige worden, het is iets cyclisch
- Sociaal herstel, hoop
“De focus verschuift van de kwetsbaarheid en de beperking van de patiënt naar zijn krachten,
talenten en competenties”
1.2.2 ERVARINGSDESKUNDIGEN
• Partners in de zorg
• Mensen die zelf psychisch ziek zijn (geweest), via vorming en bijscholing
ervaringsdeskundigheid ontwikkelen, zinvolle bijdrage aan anderen (beroepsmatig/vrijwilliger)
• Eigenwaarde en zelfbewustzijn versterkt - ervaringsdeskundigheid uitgegroeid tot eigen
vakgebied
• Moeten ook specifieke opleiding krijgen (praktijktheorieën —> ervaringskennis —> toepassen
ervan)
• Essentieel component in een meer herstelgerichte zorg
• Complementair met professionele zorgverleners
• Opleiding van ervaringsdeskundigheid: gecertificeerd; volwaardige vergoeding
• “Gedeelde kennis”
• “Ontschuldigen”
• “Hoop geven”
• “Positievere houding”
• “Zelfreflectie”
• “Leerproces”
1.2.7 ENKELE DEFINITIES
Geestelijke gezondheid
- ruim begrip
- Geestelijk gezond: goed voelen, mogelijkheden om te ontwikkelen op alle vlakken/naar eigen
behoeftes zonder sterk belemmerd te worden
- “Geestelijke gezondheid is een toestand van welzijn waarin het individu zijn/haar competenties
realiseert, kan omgaan met de normale druk van het leven, productief en vruchtbaar kan werken
en bekwaam is een bijdrage te leveren aan de gemeenschap”
Pagina 3 van 41
fi fi
, KVL psychische kwetsbaarheid
- “Geestelijke gezondheid is een toestand die een persoon toelaat zich optimaal te ontwikkelen op
psychisch, intellectueel en emotioneel vlak. Deze ontwikkeling mag geen nadeel berokkenen
aan de ontwikkeling van andere personen.”
- = een holistisch gegeven (gehele persoon + de relaties, alle levensdomeinen, 1 samenhangend
geheel)
- In combinatie met onze fysieke gezondheid
psychiatrie
- “medische discipline die zich bezighoudt met de studie en behandeling van psychiatrische
stoornissen. Het is de geneeskunde van de psychiatrische aandoeningen met een lichte, matige
of ernstige graad”
- Studie/behandeling van problematieken
psychopathologie
- studie van de ‘ziektes’
- “Ziekteleer van de geest”
- Zoeken naar oorzaken, symptomen, kenmerken, verloop
- Leer van de pathologieën
“psychische kwetsbaarheid”
- ruim begrip
- Heeft iedereen
- Uit zich nog niet in kenmerken
—> de kvl podcast
1.2.8 DSM OF ICD
• Classificatiesysteem
• DSM: Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders — APA
- symptomatologie
- Onderzoek
- Uniforme wijze om te communiceren
- Overzicht gedragskenmerken
- Diagnose —> behandelplannen
- Kritiek: onverdraagzaamheid van onze samenleving, te vlug etiket kleven
• ICD: International Classification of diseases — WGO
• Voor psychiatrie niet de DSM criteria vanbuiten studeren
- uit zich bij iedereen anders
- Niet gesproken vanuit krachten, alleen het negatieve gezegd
• We moeten kritisch kijken naar labelen
• ICD: ander classificatiesysteem
• “Je bent meer dan je diagnose” - door diagnose verdwijnen vaak alle kwaliteiten en
eigenschappen naar de achtergrond. Psychiatrische problemen niet minimaliseren en
maximaliseren
1.2.9 BIOPSYCHOSOCIALE BENADERING
- holistische benadering: biologische, psychologische en sociale componenten beïnvloeden
mentaal welbevingen
- Liaisonpsychiatrie: raakvlak tussen algemene geneeskunde en psychiatrie
- Inplanting van een deel van het psychiatrisch ziekenhuis op de campus van het algemeen
ziekenhuis —> psychiatrische patiënten betere opvolging over somatische aandoeningen
en omgekeerd!!!
- Stigma van geïsoleerd psychiatrisch ziekenhuis doorbreken
- Drempel verlagen
- belang medische beeldvorming en labo-onderzoeken
Pagina 4 van 41
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Floretroucheau. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now