Summary
Samenvatting Algemeen verzekeringsmanagement Sessie aansprakelijkheid
- Course
- Institution
Samenvatting gastcollege aansprakelijkheid
[Show more]
Seller
Followlauraaerts1
Reviews received
Content preview
.ALGEMEEN
VERZEKERINGSMANAGEMENT
SESSIE AANSPRAKELIJKHEID
P1-P2
2016-2017
,1. SOORTEN AANSPRAKELIJKHEID 4
1.1. Strafrechtelijke aansprakelijkheid 4
1.2. Burgerrechtelijke aansprakelijkheid 4
1.3. Contractuele aansprakelijkheid 4
2.1. De persoonlijke aansprakelijkheid 6
2.1.1. Rechtsbronnen: artikelen 1382-1383 6
2.1.2. Bestanddelen van persoonlijke aansprakelijkheid 6
2.1.3. Verschoningsgronden: De vreemde oorzaak 7
2.2. De samengestelde aansprakelijkheid 8
2.2.1. Aansprakelijkheid voor zaken die men onder bewaring heeft 8
2.2.2. Aansprakelijkheid van de ouders voor hun minderjarige kinderen 9
2.2.3. Aansprakelijkheid van de meesters aanstellers voor hun dienstboden en hun
leerlingen 10
2.2.4. Aansprakelijkheid van de onderwijzers en ambachtslieden voor hun leerlingen en
leerjongens 10
2.2.5. Aansprakelijkheid voor dieren 11
2.2.6. Aansprakelijkheid eigenaar voor instorting gebouw 11
2.2.7. Aansprakelijkheid van geesteszieken 12
Lijst artikels 12
2
,DOEL VAN DE CURSUS
In staat zijn een onderscheid te maken tussen de verschillende types van aansprakelijkheden.
Wezenlijke bestanddelen van de BA opsommen.
Kunnen bepalen op welke rechtsgronden men zich kan vrijstellen van de BA.
Het verschil tussen verzekering en aansprakelijkheid kunnen bepalen.
3
,HOOFDSTUK 1: DE AANSPRAKELIJKHEID
“Aansprakelijkheidsrecht” als “catastroferecht”: talrijke voorbeelden bewijzen dat het leven niet steeds
over rozen gaat en dat zaken vaak mislopen.
→ vergoeding aan slachtoffer: wie?
→ preventie (vb. Brandalarm, inbraakalarm,...)
1. SOORTEN AANSPRAKELIJKHEID
1.1. Strafrechtelijke aansprakelijkheid
Doel: samenleving beschermen tegen de verstoring van de openbare orde → overheidsbelang →
sanctie opleggen aan dader die pijn doet (= sanctie).
Strafrechtelijke fouten = inbreuken of de strafwet → limitatief opgesomd.
“Nullum crimen sine lege” = geen misdrijf zonder straf.
Aanwezigheid van een fout (niet vereist schade aan derde).
Vb: inbreuk verkeersreglement
- Verzekeringstussenpersoon die meewerkt aan oververzekering ter kwader trouw (art 139
WLVO).
Straffen hebben een persoonlijk karakter → strafvordering vervalt bij overlijden van de verdachte.
Strafbare feiten kunnen NIET verzekerd worden. Echter: strafrechtelijke verdediging kan wel
verzekerd worden via verzekering “rechtsbijstand”. Via rechtsbijstand kan je wel een advocaat inhuren
die jou gaat verdedigen.
1.2. Burgerrechtelijke aansprakelijkheid
Regelt verhoudingen tussen burgers onderling (de geleden schade wordt vergoed).
Ruimer dan burgerlijke aansprakelijkheid:
- Contractuele aansprakelijkheid
- Burgerlijke of buitencontractuele aansprakelijkheid
= samenvatting van contractuele en burgerlijke aansprakelijkheid.
1.3. Contractuele aansprakelijkheid
Doel: individu te beschermen tegenover een ander individu → geleden schade vergoeden, niet
meer en niet minder!
Contractuele aansprakelijkheid = niet naleven van een contractuele verbintenis.
Draagwijdte van contractuele aansprakelijkheid vinden we terug in artikel 1147 BW.
Verbintenis = resultaatsverbintenis of middelverbintenis.
Middelverbintenis: men kan niet garanderen dat men een resultaat kan bereiken, maar men
zal er alles aan doen om het resultaat te bekomen vb. leerkrachten , dokters, advocaten,...
←→ resultaatsverbintenis: resultaat MOET bereikt worden.
4
, Een contractuele verbintenis wordt nooit verzekerd.
Resultaatsverbintenis = verplicht de schuldenaar een welbepaald resultaat te bereiken.
Vb: professioneel: Schilder krijgt opdracht om villa in wit te schilderen maar doet het in
gebroken wit, BA onderneming? NEEN. op eigen kosten herschilderen.
Een geneesheer weigert gevolg te geven aan een oproep van een gewonde =
de verplichting hulp te bieden aan een persoon in gevaar is eigen aan het
beroep van geneesheer.
Vb: privé: Buurman vraagt om tijdens zijn afwezigheid een aangetekend schrijven voor
de opzeg van zijn huurcontract naar het postkantoor te brengen. (= mondeling
contract). U vergeet dit. Hierdoor buurman #jaren langer huur betalen. De
schade die buurman oploopt is een gevolg van contractuele
aansprakelijkheid.
Middelverbintenis men kan niet garanderen dat men een resultaat kan bereiken.
Resultaat staat niet vooropgesteld = schuldenaar moet bewijzen dat hij ALLES in het werk gesteld
heeft om het contract tot een goed einde te brengen zonder het noodzakelijk te moeten bereiken. Vb.
informatieplicht in vrije beroepen. Vb. BA beroep van advocaat: adviesplicht = middelverbintenis.
BA verzekeringen dekken meestal de burgerlijke aansprakelijkheid, SOMS contractuele, SOMS,
beide.
→ zie algemene voorwaarden van contract!!
In principe is in BA verzekeringen de contractuele aansprakelijkheid uitgesloten.
In afwijking kunnen bepaalde contractuele aspecten bij uitzondering gedekt zijn.
Voorbeelden: BA Auto: Een huurder beschadigt de deur van een gehuurde garage met zijn
voertuig.
→ verzekerd in BA-auto ookal is het contractuele
aansprakelijkheid.
Men sluit een brandverzekering af als huurder of bewoner.
→ = contractuele aansprakelijkheid.
Voorbeelden combinatie contractuele/burgerlijke aansprakelijkheid:
BA Familiale: De contractuele aansprakelijkheid voor de schade aan een
hotelkamer door brand is gedekt.
→ contractuele aansprakelijkheid, verzekerd
Familiale verzekering is niet verplicht.
BA Gebouw: De aansprakelijkheid van eigenaar tov huurder is soms gedekt.
BA Paard: De contractuele aansprakelijkheid bij schade aan een gehuurd of
gebruikt paard.
→ verzekerd.
5
,BA onderneming of BA uitbating: uitbreiding tot contractuele aansprakelijkheid voor een
“toevertrouwd voorwerp” ( = voorwerp van het werk).
BA beroepsverzekeringen: dekken in principe enkel de contractuele aansprakelijkheid: uitzondering
op het principe! Vb. dokters, advocaten, makelaars.
2. BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID
= essentie van deze uiteenzetting.
2.1. De persoonlijke aansprakelijkheid
“Elke daad van de mens waardoor aan een ander schade wordt veroorzaakt, verplicht degene door
wiens schuld schade is ontstaan, deze te vergoeden.”
“Potje breken is potje betalen”
→ artikel 1382 BW.
= aansprakelijkheid wegens EIGEN daad.
2.1.1. Rechtsbronnen: artikelen 1382-1383
Elke daad: vrijwillig of onvrijwillig, ernstig of niet ernstig.
Van de mens: = persoonlijke aansprakelijkheid van de dader zelf.
Waardoor: wijst op een oorzakelijk verband.
Aan een ander: = derde = ieder ander persoon dan de dader zelf.
Wordt veroorzaakt: wijst op noodzaak oorzakelijk verband.
Er moet altijd een verband zijn tussen enerzijds oorzaak en gevolg.
fout schade
Verplicht degene: = de aansprakelijke heeft een verplichting BUITEN contract: de schade
vergoeden.
Door wiens schuld: = burgerlijke fout: wie niet handelt als een goede huisvader begaat een
burgerlijke fout!
Schade: zonder schade is er géén aansprakelijkheid.
Deze te vergoeden: dit is de uiteindelijke verbintenis buiten overeenkomst: de aansprakelijke
moet de schade vergoeden.
Artikel 1383 BW: verduidelijkt de schuldige daad: “ieder is aansprakelijk niet alleen voor de schade
welke hij door zijn eigen daad maar OOK voor die welke hij door zijn NALATIGHEID of door zijn
ONVOORZICHTIGHEID heeft veroorzaakt.
1383: nalatigheid of onvoorzichtigheid. Meestal bij risico-aanvaarding.
2.1.2. Bestanddelen van persoonlijke aansprakelijkheid
1. De “schade”.
Géén aansprakelijkheid zonder schade!!
De schade ontstaat door de aantasting van het vermogen of de fysieke integriteit van het slachtoffer.
De schade kan: stoffelijk, onstoffelijk, lichamelijk, of moreel zijn, actueel of toekomstig.
6
,Toekomstige schade: meestal lichamelijke letsels of financiële schade.
Om vergoed te worden dient:
- De schade bewezen te worden.
- Er een krenking van rechtmatig belang zijn (bv. Verlies van zwarte inkomsten is niet
vergoedbaar).
- De schade eigen te zijn aan de persoon die de vergoeding eist (na overlijden: zijn
erfgerechtigden) en .... nog niet vergoed zijn.
2. De schuld (de fout) =
Enerzijds de onrechtmatige daad zelf, anderzijds het besef van het foutief gedrag!
Criterium voor foutief gedrag: de doorsnee goede huisvader = een normaal vooruitziend voorzichtig
mens.
Besef van foutieve daad = leeftijd van onderscheidingsvermogen bereikt hebben: gemiddeld vanaf 7
jaar en naargelang de aard van de daad.
Opzet wordt binnen een familiale verzekering verzekerd tot meestal 17 jaar.
→ een kind van 7 jaar kan dus perfect persoonlijk aansprakelijk gesteld worden.
En ouders worden ook mee aansprakelijk gesteld omwille van financiële redenen. Kinderen hebben
geen geld, zijn niet solvabel (= financieel geschikt).
Zwakzinnigen en krankzinnigen zijn niet toerekeningsvatbaar maar kunnen aansprakelijk gesteld
worden (art 1386bis BW).
Art 1386bis BW: wanneer men ontoerekeningsvatbaar wordt gesteld, moet men nog wel betalen aan
de slachtoffers.
!! Foutloze aansprakelijkheid vb. burenhinder, objectieve aansprakelijkheid: geen fout vereist.
Foutloze aansprakelijkheid = objectieve aansprakelijkheid = tegen brand en ontploffing, slachtoffers
worden vergoed los van het feit wie er aansprakelijk is.
!! Situaties waar schuld niet moet bewezen worden maar VERMOED wordt (zie verder).
3. Oorzakelijk verband tussen fout en schade =
Het slachtoffer moet bewijzen dat de schade door de foutieve gedragingen veroorzaakt werd.
2.1.3. Verschoningsgronden: De vreemde oorzaak
= “Sorry.”
De persoon kan zich vrijstellen van zijn aansprakelijkheid door te bewijzen dat de schade volledig
buiten zijn controle ligt.
- Toeval of overmacht
- Fout van een derde
- Fout van het slachtoffer zelf = risicoaanvaarding
Geen risicoaanvaarding: vb. bordje “hier waak ik” en domein is open, hond bijt.
Risicoaanvaarding: persoon is niet thuis, bordje “hier waak ik”, domein is afgesloten door poort
maar men beslist over de poort te springen, hond bijt.
1. Toeval of overmacht = een gebeurtenis die onweerstaanbaar en onvoorzienbaar is.
→ aansprakelijke kan zijn aansprakelijkheid ontlopen.
Voorbeelden: Autobestuurder slipt op olievlek op wegdek.
7
, Bestuurder wordt getroffen door een hartaanval
Uitzonderlijke wervelwind veroorzaakt schade bij buren door wegvliegende brokken
(meestal natuurverschijnselen bv storm, ijzel, mist: géén overmacht want meestal
geen uitzonderlijk karakter.)
2. Fout van een derde: de aansprakelijke kan zijn aansprakelijkheid ontlopen.
Voorbeeld: Voetganger glijdt uit op mijn stoep maar buurvrouw heeft haar emmer water op mijn
stoep leeggegoten.
3. Fout van het slachtoffer zelf kan de aansprakelijke geheel of gedeeltelijk vrijstellen van zijn
aansprakelijkheid.
Zie ook theorie van de risico-aanvaarding in hoofde van het slachtoffer.
Voorbeeld: Slachtoffer draagt geen autogordel = 25 à 30% aansprakelijkheid in hoofde van
slachtoffer zelf.
Sportbeoefening zoals boksen, rugby = risicoaanvaarding.
2.2. De samengestelde aansprakelijkheid
Gaat over de fout die iemand of iets anders van waar ik verantwoordelijk voor ben. Vb. rotte boom valt op
buurmans huis → jij bent aansprakelijk.
Op grond van artikel 1384 tot 1386 BW voor:
1) zaken die men onder BEWARING heeft (art 1384, alinea 1)
2) voor personen voor wie men instaat.
- De ouders voor hun minderjarige kinderen (alinea 2).
- De meesters en aanstellers voor dienstboden en de aangestelden (alinea 3).
- De onderwijzers en ambachtslieden voor hun leerlingen en leerjongens (alinea 4).
3) voor dieren die men onder zijn BEWARING heeft (artikel 1385 BW).
4) voor een gebouw waarvan men EIGENAAR is (artikel 1386 BW).
Kenmerkend: het slachtoffer moet de fout van de aansprakelijke NIET bewijzen: die aansprakelijkheid
wordt VERMOED → gemakkelijker bewijsvoering voor het slachtoffer!
+ In principe zijn de aansprakelijke (ouder, aansteller, leraar) meer solvabel dan de persoon die de
onrechtmatige daad pleegde (kind, aangestelde, leerling).
2.2.1. Aansprakelijkheid voor zaken die men onder bewaring heeft
“Men is niet alleen aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door zijn eigen daad maar ook voor
zaken die men onder zijn BEWARING heeft.”
Zaak = materiële goederen die geen dieren zijn, dus VOORWERPEN.
Rechtsopspraak heeft bijkomende voorwaarde gesteld: het GEBREK van de zaak.
Wie is BEWAARDER?
= Elke persoon die zich VOOR EIGEN REKENING van de zaak bedient, het genot ervan heeft of
voor het behoud ervan zorgt met recht van leiding, controle en toezicht. Vb. eigenaar, huurder,
vruchtgebruiker, de ontlener. NIET de aangestelde die de zaak bedient in de uitvoering van zijn werk
want deze gebruikt de zaak niet voor eigen rekening.
8
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauraaerts1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.80. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now