Tentamen
Strafprocesrecht
Week 1: recapitulatie: het begin van een
strafzaak en het gebruik van
dwangmiddelen
Literatuur
Het Nederlandse Strafprocesrecht H4
Verdachte: Om iemand aan te merken als verdachte idzv art. 27 lid 1 Sv moet er sprake zijn van:
- Lid 1 (materieel criterium): redelijk vermoeden van schuld
Strafbaar feit (art. 1 lid 1 Sr: legaliteitsbeginsel) (concretiseerbaar)
Redelijk vermoeden van schuld van betrokkene aan strafbaar feit objectief
(individualiseerbaar)
Vermoeden moet op feiten/omstandigheden zijn gebaseerd (HR Aanslag Hoog Catharijne:
verdenking kan worden aangenomen obv een anonieme melding) (objectiveerbaar)
- Lid 2 (formeel criterium): tegen wie vervolging is gericht
Rechten/plichten verdachte:
- Art. 27 a/b: identiteitsvaststelling verdacht
- Art. 27c: recht op informatie en verplichtingen op verstrekken van informatie aan verdachte
- Art. 28 lid 1: recht op rechtsbijstand
Vroegverdachte en bij ‘aanwijzingen’ betrokkene: mogen ook een aantal bevoegdheden tegen die
personen worden uitgeoefend uit feiten/omstandigheden moet een redelijk vermoeden voortvloeien
dat in georganiseerd verband misdrijven als in art. 67 lid 1 worden beraamd of gepleegd.
Raadsman: staat verdachte bij. Is verplicht tot geheimhouding van al wat hem is toevertrouwd
(geheimhoudingsplicht + verschoningsrecht)
Is principieel partijdig en komt op voor belangen van zijn cliënt. Er kan sprake zijn van een gekozen of
aangewezen raadsman.
Art. 45 sv: recht op vrij verkeer met de verdachte, behoudens beperkingen
Art. 48 sv: recht op kennisneming processtukken
Politie: art. 3. Politie wet: zorgen voor de daadwerkelijke handhaving van de rechtsorde. Is ondergeschikt
aan het bevoegd gezag, staan onder gezag van de burgemeester (of minister) of de OvJ.
Taken:
- Strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde: daadwerkelijke voorkoming, opsporing,
beëindiging, vervolging, berechting van strafbare feiten
- Handhaving van de openbare orde
OM: art. 127 RO: minister kan algemene/bijzondere aanwijzingen geven is dus ondergeschikt maar wel
beperkt: is sprake van distantie (van politiek). Het OM heeft een opsporingstaak maar ook daadwerkelijke
voorkoming en beëindiging van strafbare feiten bevelsbevoegdheid. Daarnaast heeft OM ook
vervolgingsmonopolie. En mogelijkheid van afdoen van strafzaken dmv transactie/strafbeschikking (art.
74 Sr)
H11
Soms is vrijheidsbeneming wenselijk tbv het onderzoek.
,Dwangmiddelen: gebruiken van bevoegdheden waardoor inbreuk wordt gemaakt op rechten en vrijheden
van personen
Steundwangmiddel: uitoefening van bevoegdheid faciliteren
Discretionaire bevoegdheden: bevoegde persoon, als aan de door de wet gestelde voorwaarden ter
vervulling van de bevoegdheid is voldaan, is die niet verplicht daaraan door de wet gekoppelde gevolgen
te verbinden de bevoegde persoon moet beslissen of en hoe de bevoegdheid gebruikt wordt.
Inbreuk op grondrechten kan door de wet gelegitimeerd worden of door uitdrukkelijke/stilzwijgende
toestemming.
‘dwang’ toepassing van geweld: daarbij wel redelijkheid en billijkheid (prop/sub)
Indeling dwangmiddelen:
Dwangmiddel mbt personen: staande houden, aanhouden, ophouden, etc.
Dwangmiddel mbt voorwerpen: inbeslagneming, doorzoeking, onderzoek
Dwangmiddel mbt plaatsen: schouw, inkijken
Staande houden: aanspreken/aanklampen van verdachte om zijn identiteit vast te stellen (art. 52 jo. art.
27a lid 2 Sv): verdachte is niet tot antwoorden verplicht (art. 29 lid 1 Sv):
- Bevoegde: opsporingsambtenaar
- Tegen wie: verdachte ex. Art. 27 lid 1 sv, getuige
- Doel: vragen naar personalia van de verdachte
Aanhouden: art. 53/54 Sv: het zo nodig door vastpakken/vasthouden de verdachte van zijn vrijheid te
beroven om hem naar een plaats van verhoor te leiden
- Bevoegde:
o Bij heterdaad: eenieder (burgerarrest)
o Buiten heterdaad: opsporingsambtenaar is bevoegd op bevel van de OvJ tot aanhouding
over te gaan
- Tegen wie: verdachte ex. Art. 27 lid 1 Sv
- Doel: voorgeleiden van de verdachte aan de (hulp)OvJ verdachte willen verhoren
Identiteitsvaststelling: kan plaatsvinden dmv vragen, onderzoek aan kleding/voorwerpen (art. 55 lid 1 Sv).
In het openbaar mag dit alleen als het redelijkerwijs noodzakelijk is.
Steundwangmiddelen:
- Art. 55 Sv Binnentreden
- Art. 55a Sv doorzoekingsbevoegdheid
- Art. 55d lid 1 Sv: onder omstandigheden kan middelentest worden uitgevoerd na aanhouding
- Art. 56a Sv: ophouden voor onderzoek: gericht op het eerste onderzoek waaronder het verhoor
en identificatie van verdachte
o Bevoegde: moet door (hulp)OvJ worden bevolen
o Tegen wie: verdachte
o Doel: scheppen van de mogelijkheid voor een eerste onderzoek, mag alleen als de
verdachte is aangehouden
o Termijn:
Vh misdrijf: max. 9 uur
Geen Vh misdrijf: 6 uur max
Als het niet lukt om binnen de gestelde termijn de identiteit van de verdachte
vast te stellen, mag dit met 6 uur worden verlegnd (art. 56b Sv)
Tijd tussen 00:00 en 09:00 telt niet mee
- Inverzekeringstelling
o Bevoegd: door (hulp)Ovj: na verhoor wordt verdachte opnieuw voorgeleid, die beslist
o Tegen wie: verdachte ex. Art. 27 lid 1 sv
o Doel: belang van het onderzoek, bijv: nader verhoren van de verdachte. Er zijn ook
specifieke gronden voor voorlopige hechtenis (art. 67a lid 1 + 2)
o Termijn: max. 3 dagen, in geval van dringende noodzakelijkheid mag deze voor ten
hoogste 3 dagen worden verlengd.
Uiterlijk binnen 3 dagen + 18 uur gerekend vanaf de aanhouding, moet de verdachte voor de RC worden
geleid (art. 59a lid 1): automatic judicial control of police or adminstrative detention
, - Art. 133 sv: Voorlopige hechtenis: vrijheidsbeneming ingevolge enig bevel van bewaring,
gevangenhouding of gevangenneming. 3 vormen voorlopige hechtenis:
1) Bewaring: art. 63 Sv:
- Op vordering van OvJ door RC
- Max 14 dagen (art. 64 lid 1)
2) Gevangenhouding: kan na bewaring, art. 65 lid 1
- Op vordering van OvJ door rechtbank bevolen
- Max. 90 dagen, kan ook verlenging worden aangevraagd
3) Gevangenneming: kan als verdachte op vrije voeten is en terechtstaat, kan ook worden bevolen
nadat het onderzoek ter terechtzitting een aanvang heeft genomen.
Voorwaarden voor toepassing voorlopige hechtenis:
1) Ernstige bezwaren tegen verdachte die uit feiten/omstandigheden blijken (art. 67 lid 3 Sv): er
moet een stevige verdenking zijn
2) Gevallen waarin voorlopige hechtenis mag worden bevolen: art. 67 Sv
3) Grond voor voorlopige hechtenis: een door de wetgever toegelaten doel met het oog waarop
voorlopige hechtenis mag worden bevolen:
o Vluchtgevaar: moet blijken uit bepaalde gedragingen/persoonlijk betreffende
omstandigheden
o Geschokte rechtsorde: gewichtige reden van maatschappelijke veiligheid (art. 67a lid 1
sub b)
o Recidivegevaar:
Ernstig rekening mee houden dat verdachte misdrijf zal begaan met 6+ jaar
gevangenisstraf
Verdachte begaat misdrijf waardoor veiligheid van de staat of de
gezondheid/veiligheid van personen in gevaar kan worden gebracht/algemeen
gevaar voor goederen
Verdenking van misdrijf als diefstal/verduistering/oplichting/heling terwijl
verdachte minder dan 5 jaar geleden wegens zo’n delict onherroepelijk is
veroordeeld tot vrijheidsbenemende straf.
o Kan worden aangenomen als sprake is van verdenking van: art. 141, 157, 285, 300-303,
350 sr
o Collusiegevaar: anderen met wie verdachte zou kunnen samenspannen om bijv.
bewijsmateriaal uit te wissen.
4) Anticipatiegebod (art. 67a lid 3): bevel tot voorlopige hechtenis dient achterwege te blijven als
ernstig rekening moet worden gehouden met de mogelijkheid dat aan de verdacht in geval van
veroordeling geen onvoorwaardelijke vrijheidsstraf/tot vrijheidsbeneming strekkende maatregel
zal worden opgelegd.
Maatregelen in het belang van het onderzoek: kunnen alleen ter opheldering van het strafbare feit
worden bevolen:
- Bevoegd: (hulp)OvJ
- Tegen: verdachte die wordt opgehouden voor onderzoek/in verzekering is gesteld/voorlopig is
gehecht
- Grond: belang van het onderzoek art. 62 lid 1: volstrekt noodzakelijk
- Gevallen: ophouden, inverzekeringstelling, voorlopige hechtenis
H10.11
Dwangmiddelen exclusief aan RC toebedeeld:
- Medebrenging van verdachte, getuigen en deskundigen
- Inverzekeringstelling obv. Art. 206 en 214
- Gijzeling van getuigen
- Overbrenging van verdachte ter observatie
H12
Niet-vrijheidsbenemende dwangmiddelen:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jukevdvelde. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.62. You're not tied to anything after your purchase.