Preconceptie
Een gezond dieet voorafgaand aan de conceptie is belangrijk:
- Helpt stoornissen die extreem vroeg in de zwangerschap ontstaan door tekorten aan
voedingsstoffen te voorkomen foliumzuurdeficiëntie kan resulteren in
neuralebuisdefecten
- Zorgt ervoor dat de inname van stoffen die schadelijk kunnen zijn voor de foetus kunnen
worden vermeden of beperkt alcohol, cafeïne, tabak, drugs, medicijnen, supplementen
- Kan helpen om de vrouw een optimaal BMI te laten bereiken BMI van 19,8-26,0
- Kan helpen voedingsgerelateerde stoornissen van de zwangerschap te voorkomen
zwangerschapsdiabetes, zwangerschapshypertensie
Optimaal BMI:
- Verlaagt het risico op complicaties bij de geboorte lange bevalling, keizersnede
- Obesitas verhoogt het risico op het polycysteus ovariumsyndroom dat kan resulteren in
onvruchtbaarheid
De voeding en leefstijl van de man voorafgaand aan de conceptie is ook belangrijk:
- Calcium, vitamine D, foliumzuur en anti-oxidanten (vitamine C) verbeteren de
spermakwaliteit en vruchtbaarheid
- Ondervoeding (zinkdeficiëntie), obesitas, diabetes, een dieet hoog in verzadigd vet, roken en
drugs verlagen de vruchtbaarheid
Foetale ontwikkeling
Kritieke periode: in het eerste trimester is het embryo of de foetus gevoeliger voor schadelijke
stoffen waardoor geboorteafwijkingen of een miskraam kunnen ontstaan
Aanbevolen gewichtstoename tijdens de zwangerschap:
Gewichtsstatus voor de Aanbevolen gewichtstoename
zwangerschap
Normaal 11,5 -16 kg
Ondergewicht 12-18 kg
Overgewicht 7-11,5 kg
Obesitas 5-9 kg
Normaal (tweeling) 17-24 kg
Patroon van gewichtstoename bij normaal gewicht:
- Eerste trimester: gewichtstoename van 1 tot 2 kilo
- Tweede en derde trimester: gewichtstoename van 0,5 kg
Overtollig gewicht kwijtraken na de zwangerschap:
, - Fysieke activiteit
- Borstvoeding productie kost energie
- Snel gewichtsverlies is af te raden omdat de melkproductie vermindert en de
samenstelling van de borstvoeding verandert
- Gewichtsverlies van 0,5-2,0 kg per maand
Ondergewicht tijdens de zwangerschap verhoogt het risico op:
- Vroeggeboorte voor 38 weken
- Laag geboortegewicht minder dan 2500 g
- Laag gewicht voor zwangerschapsduur onder 10e percentiel
- Risico op het uitputten van de eigen voedingsreserves
Overgewicht of te veel gewichtstoename verhoogt het risico op:
- Hoog geboortegewicht meer dan 4000 g
- Hoog gewicht voor zwangerschapsduur boven 90e percentiel
- Groter risico op obesitas en metabole abnormaalheden (bloedglucose) gedurende de
kindertijd en adolescentie
- Moeilijker terug te keren naar het gewicht voor de zwangerschap
Risico’s laag geboortegewicht voor zwangerschapsduur:
- Infecties
- Verslechterde fysieke ontwikkeling
- Dood in het eerste levensjaar
- Gezondheidscomplicaties later in het leven
- Leermoeilijkheden
Risico’s hoog geboortegewicht voor zwangerschapsduur:
- Trauma tijdens de bevalling
- Keizersnede
- Perinatale dood
Voedingsbehoefte zwangere vrouwen
Toegenomen behoefte aan macronutriënten:
- Leveren energie
- Zorgen voor het opbouwen van weefsels bij de foetus en zwangerschapsweefsels bij de
moeder
Energie:
- Eerste trimester: verhogen van de voedingsstofdichtheid
- Tweede en derde trimester: 350-450 kcal per dag extra
Eiwit:
- 1,1 g per kg
Koolhydraten:
- Minimaal 175 g om ketose te voorkomen
Vet:
, - DHA is in het derde trimester belangrijk vanwege de sterke groei van de hersenen
Toegenomen behoefte aan micronutriënten:
- Ondersteunen de verhoogde energiebehoefte
- Ondersteunen de weefselgroei
Verhoogde behoefte:
- Foliumzuur (eerste 28 dagen na conceptie): celdeling, sluiten neurale buis 400 mcg
- Vitamine C: afname concentratie in moederlijk bloed vanwege toename bloedvolume
foetus 85 mg
- Vitamine A 750 mcg
- IJzer (vooral in het laatste trimester vanwege foetale opslag omdat borstvoeding laag is
in ijzer): toegenomen moederlijk bloedvolume, groeiende baarmoeder/placenta/foetus
16 mg
- Zink: synthese van RNA, DNA en eiwit, groei van weefsels van de moeder en foetus 9,1
mg
- Jodium 200 mcg
Nauwelijks/geen verhoogde behoefte:
- Vitamine B12: efficiëntere absorptie regenereert de actieve vorm van foliumzuur
3,3 mcg
- Calcium: efficiëntere absorptie vorming foetaal skelet (vooral in het laatste trimester)
1000 mg
- Vitamine D: relatief kleine hoeveelheid gaat naar de foetus 10 mcg
- Natrium vochtbalans
Verhoogde vochtbehoefte:
- Toename moederlijk bloedvolume
- Gedraagt zich als glijmiddel
- Helpt bij het reguleren van de lichaamstemperatuur
- Nodig voor veel metabole reacties
- Beschermt de foetus in de baarmoeder
Aan voeding gerelateerde stoornissen in de zwangerschap
- Ochtendmisselijkheid
- Zwangerschapsdiabetes = onvoldoende insulineproductie of insulineresistentie tijdens de
zwangerschap waardoor de glucoselevels in het bloed te hoog worden
- Zwangerschapshypertensie = hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap
- Zwangerschapsvergiftiging = hoge bloeddruk in combinatie met snelle en excessieve
gewichtstoename en zwelling
- HELLP-syndroom = ernstige vorm zwangerschapsvergiftiging verhoogde afbraak van
rode bloedcellen, tekort aan bloedplaatjes, gestoorde leverfunctie
, - Craving = verlangen naar een bepaald type voedsel / pica
- Aversie sociaal, cultureel, religieus
- Gastro-oesofageale reflux ontspannen van de onderste slokdarmkringspier door
zwangerschapshormonen / druk van de vergrote baarmoeder op de maag tijdens het
tweede en derde trimester
- Constipatie zwangerschapshormonen ontspannen de spieren in de dikke darm
waardoor de peristaltiek vermindert / verminderde motiliteit door druk van de
baarmoeder op de dikke darm
- Door voedsel overgedragen ziekte (listeriose) kwetsbaar immuunsysteem tijdens de
zwangerschap
Tips ochtendmisselijkheid:
- Kleine frequente maaltijden en snacks
- De meeste vocht tussen de maaltijden consumeren
- Snacks meenemen naar bed voor nachtelijke misselijkheid tegen te gaan en wat te eten
voor het opstaan
- Beelden, geuren en geluiden die misselijkheid veroorzaken vermijden
- Koude maaltijden in plaats van warme maaltijden
- Alternatieve therapie
- Prenatale supplementen op de tijd van de dag nemen dat braken het minst waarschijnlijk
is
- Gember, gemberthee, kamillethee
Tips gastro-oesofageale reflux:
- Excessieve gewichtstoename voorkomen
- Kleine frequente maaltijden
- Langzaam kauwen
- Geen strakke kleding dragen
- Tot minstens een uur na het eten niet liggen
- Slapen met het hoofd opgehoogd
- Maagzuurremmers die veilig zijn gedurende de zwangerschap
Tips constipatie:
- Verhogen van de vezelinname (30-40 g)
- Verhogen van de vochtinname
- Fysieke activiteit
Niet eten tijdens de zwangerschap:
- Ongepasteuriseerde of gesteriliseerde zuivel
- Ongepasteuriseerd sap
- Rauw vlees (tartaar / biefstuk) / rauwe vleeswaren (carpaccio) / voorverpakte vis
(gerookte zalm/forel), rauwe vis (sushi), rauwe eieren
- Lever en leverproducten (orgaanschade door vitamine A)
- Roofvissen (makreel / paling / tonijn / snoekbaars / zwaardvis / haai / marlijn / tegelvis /
koningsmakreel) zware metalen (kwik) veroorzaken geboortedefecten
- Alcohol (foetaal alcoholsyndroom)
- Kruidenpreparaten (vervuilingen)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Adleme. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.48. You're not tied to anything after your purchase.