Class notes
Gendergeschiedenis hoorcollege aantekeningen
- Course
- Institution
- Book
Dit document bevat alle hoorcollege aantekeningen voor het tweedejaarsvak Gendergeschiedenis.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followhayaamchibane
Content preview
Gendergeschiedenis hoorcollegesHoorcollege 1: Introductie
Wat is Gender?
- Sekse = geslacht fysiek-biologische verschil tussen M/V/X
- Gender = sociale/culturele/politieke/economische betekenis die aan sekse
wordt gekoppeld
o Hoef niet bewust of uitgesproken te zijn
o Niet biologisch of ahistorisch: cultureel en evoluerend aan
historische verandering onderhevig
o Persoonlijk: zelfbeeld
o Sociaal: sociale organisatie
o Cultureel: normerend effect
Gendercontroverses
- Gendergeschiedenis gaat over de betekenissen die worden toegekend aan de
biologische verschillen tussen mannen en vrouwen in het verleden
- Joan Scott: ‘Gender is a constitutive element of social relationships based on
perceived differences between the sexes, and gender is a primary way of
signifying relationships of power’ (1986)
Het constructieve karakter van geschiedenis
- Reconstructie d.m.v. een selectie primaire en secundaire bronnen, dit komt
o.a. omdat niet alles betrouwbaar is en omdat een groot deel niet bewaard is
- Normen en waarden van jezelf als een historici neem je mee, maar ook die uit
het verleden
- Gebaseerd op de fysieke verschillen tussen mannen en vrouwen
Gendergeschiedenis
- We onderzoeken het verleden, het gaat over Geschiedenis
- Normen, waarden en woorden die in het verleden werden gebruikt, komen niet
per se overeen met huidige normen, waarden en woorden
De ontwikkeling van vrouwen- naar gendergeschiedenis
- Tweede helft 19e eeuw
Geschiedenis als wetenschap
- Leopold von Ranke
- Ontstaan geschiedwetenschap
- Methode: archiefonderzoek
- Focus op politieke, institutionele, juridische en later economische
Geschiedenis
- Mannelijk monopolie, onderwerpkeuzen androcentrisch
- Historische kennis is afhankelijk van de vragen die historici stellen over het
verleden en de manieren waarop ze deze vragen beantwoorden
Ontstaan vrouwengeschiedenis als wetenschap
- Timing Jaren 60 van de twintigste eeuw:
, o Brede democratisering van onderwijs
o Tegencultuur: studentenbeweging
o Tweede feministische golf
- Academische evolutie/revolutie:
o Sociale Geschiedenis, history from below
o Neomarxisme
o Tegengeschiedenis ‘her’-story in plaats van ‘his’-story
Kenmerken vrouwengeschiedenis
- Angelsaksische oorsprong
- Marginale en subsersieve sub discipline in historiografie
- Zeer interdisciplinair: vrouwenstudies
- Geen specifieke methodologie of thema’s
- Engagement staat centraal
- Merry Wiesner het doceren van vrouwengeschiedenis was voor docenten
een politieke daad
Ontwikkeling, debatten en thema’s
- Fasen in de vrouwengeschiedenis (Gerda Lerner) ideaaltypen:
o Invisibility: afwezigheid van de vrouw in trad historiografie
o Compensatory history: vrouwelijke heldinnen
o Contributions history: vrouwelijke bijdragen aan grote verhalen =
behoud androcentrische standaarden en denkkaders
o Opression history: ‘vrouw’ als analysecategorie, patriarchie, analyse
mannelijk perspectief op vrouw
o Women’s culture: ‘vrouwelijke sfeer’ vrouw als historische actor analyse
vanuit het vrouwelijke perspectief
Opbrengsten vrouwengeschiedenis
- Natuur vs. cultuur
o Onderwaardering vrouw
o Ook natuur is sociaal geconstrueerd
o Middel om machtsverschil te legitimeren
- Gezin vs. arbeid
o Productieve en reproductieve arbeid
o Betaald en onderbetaald werk
- Private sfeer vs. publieke sfeer
- Sociaal-geconstrueerd en historisch karakter van machtsverhoudingen
Kritiek/beperkingen vrouwengeschiedenis
- Isolatie
o Vrouwengeschiedenis lijkt niet van invloed op de algemene
geschiedwetenschap
o Herbevestiging vrouwelijke particulariteit (ten opzichte van universele
mannelijke Geschiedenis)
- Kritiek op ‘de vrouw’ als analysecategorie
o ‘Black feminism’ en etniciteit
o Postmodernisme en deconstructivisme
, - Nathalie Zemon Davies (1975) we komen er niet als we alleen naar
vrouwen kijken
Taal en macht
- Taal= macht
- Poststructuralisme en Linguistic/cultural turn: taal is geen transparante spiegel
van de realiteit maar construeert onze beleefde realiteit
- Hoe we dit doen (het construeren van die realiteit) bepaalt
machtsverhoudingen. Nadruk op cultuur en betekenisgeving kritiek: bestaat
er dan iets als een historische actor?
- Taal kan in- en uitsluiten
Joan Scott: Gender as useful category of historical analysis
- ‘Gender is a constitutive element of social relationships based on
perceived differences between the sexes, and gender is a primary way of
signifying relationships of power’
- Scott is een sterk beïnvloed door het Franse poststructuralisme
- Dichotomieën/opposities: ene concept niet zonder het andere te begrijpen
man/vrouw
Andere theoretische perspectieven
- Perspectieven waarbij vragen over identiteit, subjectiviteit en de culturele
constructies van verschil centraal staan
- History of:
o Masculinities
o Sexuality/Gay and lesbians
o Queer theory
- Ook deels ontstaan vanuit kritiek op genderstudies: is het wel zinvol om alles
vanuit het binaire onderscheid man-vrouw te bekijken?
Judith Butler
- Gender Trouble (1990)
- Bodies That Matter (1993)
- Performatieve natuur van gender en seksuele identiteit (gender performativity)
iets wat je doet niet per se bewust
- Genderrelaties = sociale praktijken die voortdurend beoefend worden
- Kritiek op binaire onderscheid man-vrouw en heteroseksualiteit als norm
Gender en historische kennis
- Geschiedenis van slavernij en kolonialisme
- Geschiedenis van de natie, oorlog en burgerschap
- Arbeid, gezin en economie
- Geschiedenis van seksualiteit
- Politieke en sociale bewegingen en protestbewegingen
Gender en methoden, bronnen en benaderingen
- Micro vs. macro
- Mondelinge bronnen
- Interdisciplinaire benadering
, Centrale begrippen en concepten
- Gender en sekse
- Privésfeer vs. publieke sfeer (separate spheres)
- Patriarchaat
- Mannelijke hegemonie
- Intersectionaliteit
Patriarchaat
- Patriarchaat: een specifieke vorm van mannelijke dominantie waarbij vaders
autoriteit hebben over vrouwen en kinderen en over jonge mannen. Macht en
invloed nemen toe met leeftijd. Niet alle mannen zijn patriarchen, maar alle
patriarchen zijn mannen
- Was bepalend in
o Familie en gezinsverband
o Sociale, economische, politieke en culturele leven
Mannelijke hegemonie (Connell)
- Masculinities i.p.v. masculinity
- Hegemonie van een specifiek type mannelijkheid in een bepaalde periode
- Cultureel bepaald en verankerd in instituties (maar historisch en variabel door
de tijd)
Intersectionaliteit
- Kruispuntdeken/intersectionaliteit:
o Maatschappelijke ongelijkheid en patronen van macht lopen lang
verschillende assen die elkaar snijden, zoals gender, ras, klasse,
religie, seksuele geaardheid, opleidingsniveau, etniciteit etc.
o Discriminatie en onderdrukking vindt plaats lang verschillende ‘assen’
die elkaar snijden
Intersectionaliteit en geschiedenis
- Sojourner Truth (ca. 1797-1883) is in slavernij geboren, meerdere malen
verkocht en ontsnapte uiteindelijk
- Ze zit op verschillende assen, want ze is een feministe en een abolitionist
o Haar kritiek op het ‘witte feminisme’ was dat ze het over alle vrouwen
moesten hebben, niet alleen de witte vrouwen ‘Ain’t I a Women?’
Conclusies
- Gender heeft een geschiedenis en gender is historisch van belang
- Gender is een constructie die aan historische veranderingen onderhevig is
- Ontstaan gendergeschiedenis hangt samen met ontstaan en ontwikkelingen
binnen vrouwengeschiedenis, cultural turn en poststructuralisme
- Gendergeschiedenis onderzoekt hoe veronderstelde verschillen tussen de
seksen machtsrelaties bepaalden en vormgaven
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hayaamchibane. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.41. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now