Summary
samenvatting religie geloof ethiek
- Course
- Institution
Zeer uitgebreid. Volledige notities van alle colleges. Geslaagd met 14/20!!
[Show more]
Seller
Follow
lalala4
Content preview
Religie- geloof- ethiekCollege 1
Wat is ethiek?
- Fundamentele/theologische ethiek/moraal ethiek <-> toegepaste ethiek
- Descriptieve ≠ normatieve ethiek
Descriptieve ethiek: wat mensen doen en denken op ethisch vlak beschrijven
Normatief: gaat over de norm, over de het wenselijke> wat zouden mensen willen Bv.
Wat is een goede dood?
Definitie volgens Bosmans van Moraaltheologie/ theologische ethiek :
Systematische en kritische reflectie op het handelen van mensen onder het opzicht van goed en
kwaad, menswaardig en mensonwaardig in het licht van het geloof.
Systematisch> een systematische systeem = zoeken naar een samenhang hoe de dingen die je zegt
met andere in verband staat. -> een reflectie zoeken hoe ze met andere theologische composities
samenhangen.
Kritische (reflectie): niet zover aannemen dan nodig, absoluut over iets nadenken.
“het handelen van mensen”= gaat over wat je VRIJ en BEWUST doet met je verstand.
Licht van het geloof= verwijst naar de traditie en kerk.
Ethische vragen die je kan stellen :
1. Is het moreel verantwoord om volgens christelijk standpunt de doodstraf toe te
passen?
2. Is het als pastoor ethisch verantwoordt om tijdens het uitvoeren van euthanasie
aanwezig te zijn?
3. Is het goed om een seriemoordenaar ten dood te brengen?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bosmans : “traditie is gebleken waarheid” “traditie kan alleen doorgegeven worden als de gever en
de nemer, de confrontatie met de waarheid kan aangaan (intellectueel en spiritueel)”
________________________________________________________________________________
College 2
Waarom dit vak? Waarom is het nuttig? Waarom ethiek?
Socrates: een leven dat niet onderzoekt wordt is het niet waard om te leven.
“Iemand die niet bewust is van zijn leven, leeft een waardeloze leven”
Socrates maakt ons bewust dat iets nuttig en belangrijk kan zijn hoe we leven
Stilstaan en nadenken over hoe je leeft = ander definitie van ethiek en denken van is het
goed hoe ik leef. Dit is geen zinloze vraag omdat als je onnadenkend leeft omdat je
, onbewust hebt gekopieerd van andere en eigenlijk niet de beste keuze is voor jou. En
daarom kan je ontgoochelt geraken. Bovendien leven mensen vanuit regels en
overtuigingen (onbewust) wat schadelijk kan zijn voor andere. Bv als je racistisch bent dit
kan andere schaden.
Andere element dat nuttig is om te nadenken over je leven: keuzes die je maakt, liggen
keuzes goed hoe ze ik ze heb gemaakt en op lange termijn?
Socrates; door te nadenken kan je leven in vrijheid, je wordt veel vrijer met omgang met
andere mensen en andere culturen.
Hij bedoelt: dat hij het spijtig vindt dat je je leven zo leeft
Maar hoe moet je nu echt leven?
Iedereen heeft een moraal.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Moraal vs ethiek
Moraal= descriptieve term: moraal beschrijft hoe mensen leven, wat zijn de regels die mensen
gebruiken tijdens het leven. Iemand die zegt dat ik geen moraal heb ontkent dat hij of zij een
bepaalde weg uit gaat in het leven.
Ethiek= normatieve term: ethiek is het nadenken over het vraag hoe je zou MOETEN leven.
Waarom zouden we eigenlijk goed willen leven?
PLATO’s verhaal met GLAUKOM :
Veel mensen zeggen dat ze niet ethisch leven, waarom zouden deze mensen nu goed moeten leven,
hoe moeten we ze overtuigen….
In de staat is er discussie tussen twee mensen: glaucoom en Socrates(verdedigt rechtvaardigheid)
-Maar er zijn mensen die als basis van het leven onrechtvaardigheid verdedigen.-
Glaucon zegt, Van nature vinden mensen onrecht doen goed en onrecht ondervinden slecht. Onrecht
ondergaan weegt zwaarder door.
Er komt een compromis tussen de heerlijke wereld van onrecht plegen en verschrikkelijke wereld dat
onrecht moet ondergaan. We gaan geen onrecht meer plegen zodat we geen onrecht ondervinden. =
evenwicht in samenleving. =ethiek (navolgen anders komen in de hel terecht)
Stel er is een onrechtvaardige en rechtvaardige mens. Als de rechtvaardige alles mocht doen dan gaat
hij uiteindelijk ook onrechtvaardigheid worden. Niemand is uit vrije wil rechtvaardigheid maar alleen
uit dwang. Niemand gaat rechtvaardig handelen maar onrechtvaardigheid omdat dat je vrij bent en
alles kan doen.
Iedereen mens verlangt om zijn eigen zin te doen.
Wat doet de ethiek dan: de ethiek is de compromis waarvan iedereen slachtoffer van is. Er wordt
maw een onderscheid gemaakt tussen geluk en rechtvaardig/ geluk en goed leven
-volgens Glaucon is het opperste geluk gewoon je zin doen, alles doen,alles krjgen, geen grenzen
Rechtvaardigheid is iets wat ons geluk in de wegstaat, niemand wil rechtvaardigheid, iedereen wilt
ALLES. Waarom hebben we dan rechtvaardigheid?
Omdat ze ons beschermd tegen ongeluk. Bv tegen slechte opmerkingen van andere.
,Rechtvaardigheid is ook een wet. Die ons dwingt.
Glaucon en Socrates zijn er overeen dat iedereen opzoek is naar geluk.
Socrates is niet akkoord met glaukon. Dit is een absurde wereld waar ethiek en geluk tegenover
elkaar staat (glaucon). Wat we echt willen is het goede leven, het opperste geluk is wanneer je merkt
dat je een goed mens bent. Voor hem is geluk geen genot van behoefte bevrediging het maakt je op
lange termijn NIET-GELUKKIG. Bij socrates zijn er wetten(geen dwangwetten), deze weten maken je
gelukkig wanneer je ze juist volgt.
Glaukon > plichtethiek , wetten die ingaan tegen je natuur
Bv als je in een relatie zit moet je TROUW blijven. Ethiek houdt je aan de leiband
Socrates > gelukethiek, ligt in het verlengde van het menselijke verlangen
We moeten ethiek hebben om gelukkig te zijn
BV als je trouw blijft aan je partner, dan kan je op lange termijn er gelukkig van worden. Je bent trouw
omdat dat niet moet door de samenleving maar je bent trouw omdat je jezelf ontplooid in wie je
bent.
Maar het niet altijd plezant om de wet na te volgen? Soms doen we dingen
bewust waarvan we dat het niet ethisch is. Socrates zegt dat van ja dat is niet altijd makkelijk, maar
als je volhoudt ga je uiteindelijk geen spijt krijgen, gelukkig zijn.
Mens vs samenleving
Glaukon mens: egocentrisch , nooit genoeg met dingen, onvolledig
Glaukon Samenleving; voortdurende conflict van egotisten
Socrates mensen: verlangen allemaal maar met elkaar verbonden omdat we samen zoeken naar
geluk
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ethiek begint meestal wanneer het fout loopt. Men begint ethisch wakker te worden wanneer het
misgaat.
Genesis 1-4 schepping
God brengt hierin orde omdat het goed zou zijn. Het is een visie op mens en wereld en waarvan god
zegt het is goed. Hebreeuwse woord (tov) Er is een verband tussen het goed zijn van de wereld en de
goedheid van de schepping.
Vers 26: de mens is gemaakt naar ‘beeld van god’ (imagoDei) en dieren niet (want de mens heerst
over al de rest) -> god wordt getegewoordigt op aarde door mens(bv bij de islam ‘khalifa’). Mens
heeft een unieke waarde, hij kan niet als slaaf behandelt worden.
Op welke manier lijkt de mens niet op god? We zijn sterfelijk, we zijn vlees en bloed.
We zijn beeld van god omdat we net als god verstand/rede en hebben en vrije wil.
Alles wat er wordt gezegd is goed. Goede leven en geluk staan centraal en zijn nauw verbonden. Alles
is bestemd om goed te zijn. <> dit botst eigenlijk met het menselijke leven, want het echte leven is
niet altijd goed. (daarom tweede verhaal waar ze hierbij rekening mee houden)
, In het tweede verhaal gebruiken ze een mythe/stichtingsverhaal > op symbolische manier
samenhang van dingen uitdrukken.
Mens = combinatie van kwetsbare en goede.
Wat is de boom van kennis van goed en kwaad
College 3; verhaal van Oedipus & Adam en Eva (zie extra literatuur)
Tragisch (Oedipus)
Wat is het oorsprong van het kwaad?
- Is niet zo duidelijk, het kwaad is er altijd al geweest.
- Onvermijdelijke lot
- Natuurlijk fenomeen, geen duidelijk oorsprong
Wat is het beeld van god?
- Goden zijn soort krachten van goed en kwaad
- De orakels zeggen soms wat goed is maar soms ook heel onlogische dingen bv. Wat heeft
Oedipus te maken met de schuld van zijn vader?
Hoe wordt de mens voorgesteld?
- Machteloos
- Oedipus beseft niet wat hij doet, hij is soort van blind
- Passief
- Hij is kwetsbaar, hij is slachtoffer ; hij kan zijn noodlot niet ontlopen
- Medelijden en compassie ; maar geen (basis) reflex om een schuldige te zoeken
ADAMISCH (ADAM & EVA)
Wat is het oorsprong van kwaad? > god verbiedt iets > betekent eigenlijk op een negatieve manier ‘jij
bent vrij’ > god heeft iets gecreëerd wat keuzes kan maken en vrijheid heeft en god zelf is niet
verantwoordelijk voor de keuzes die de mens uiteindelijk maakt.
- Menselijke daad van ongehoorzaamheid
- vrije keuze
er is een begin van het kwaad ; er is iets waarmee het kwade mee begint.
De mensen weten wat goed en kwaad is, maar ze kiezen voor het kwade
God wordt voorgesteld als schepper van het Goede
wat is het godsbeeld?
- God wordt voorgesteld als schepper van het goed
Wat is mensbeeld?
- De mens is verantwoordelijk voor zijn daden ; gaan in tegen het goede
- Vrij
- Actief
- Blind > de mens is bewust
- De mens is kwetsbaar ; de mens kan fouten maken
- Slachtoffer > de mens is dader
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lalala4. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now