Summary
Samenvatting Belgisch Publiekrecht deel 4 inwoners en hun grondrechten
- Course
- Institution
Deel 4 inwoners en hun grondrechten Prof. Moonen T.
[Show more]
Seller
Follow
naishurckmans
Content preview
Belgisch publiekrecht1 DE INWONERS EN HUN GRONDRECHTEN
- Grondrechten zijn essentieel in een rechtsstaat
Ze binden de democratische meerderheid
- Belangrijkste bronnen:
a) Grondwet
Voor Belgen: titel II
Voor niet-Belgen: art. 191 Gw.
b) EVRM: elke persoon onder rechtsmacht van de staat
1.1. DE INWONERS
1.1.1. PERSONEN MET DE BELGISCHE NATIONALITEIT
- Nationaliteit= de staat die een band aangaat met individuele burgers. Je ben burger van die
staat.
- Staten mogen soeverein bepalen: Belgische staat bepaald zelf wie zijn burgers zijn!
- 2 manieren om Belgische nationaliteit te verwerven:
a- Toekenning: op basis van de toestand van de persoon (gebeurt automatisch)
b- Verkrijging: op basis van vrijwillige handeling die gesteld moet worden om nationaliteit
te verkrijgen.
- Bijzondere gevallen:
i) Bipatriditeit: mensen met 2 nationaliteiten
ii) Apatriditeit (staatloosheid): mensen zonder nationaliteit
1.1.1.1. TOEKENNING (O.B.V. TOESTAND VAN DE PERSOON)
- 2 mogelijke aanknopingspunten:
a) Op basis van afstamming (ius sanguinis)
b) Op basis van de plaats van geboorte (ius soli)
Voorbeeld: geboorte in België maar geen afstamming van Belg
Ouder is geboren in België + verbleef in België gedurende 5 van 10 jaar voor geboorte.
Ouders leggen voor twaalfde verjaardag verklaring af + hadden tien jaar voorafgaand
hoofdverblijfplaats in België + minstens 1 ouder had onbeperkt verblijfsrecht.
Voorbeeld: afstamming van belg maar geboorte in buitenland
Binnen 5 jaar verklaring afleggen
Voorbeeld: combinatie afstamming van Belg en geboorte in België: automatische verkrijging
,1.1.1.2. VERKRIJGING
- Kan op 2 manieren:
a) Nationaliteitsverklaring (recht)
Belgische staat kan dit niet weigeren wanneer je aan de voorwaarden voldoet
aangezien het een recht is.
Vb. 18 jar oud + in België geboren + sindsdien hoofdverblijfplaats op grond van wettelijk
verblijf
Vb. 18 jaar oud + 10 jaar hoofdverblijfplaats op grond van wettelijk verblijf + kennis
landstaal + deelname gemeenschapsleven
b) Naturalisatie (gunst)
Kamer van volksvertegenwoordigers oordelen hierover
Kamer kan dit weigeren ook al voldoe je aan de voorwaarden
Voorwaarden: 18 jaar oud + wettelijk verblijf + buitengewone verdiensten op
wetenschappelijk, sportief of sociocultureel vlak.
Subsidiair aan nationaliteitsverklaring (moeten eerst kunnen argumenteren waarom ze
niet via de nationaliteitsverklaring aan nationaliteit geraken).
1.1.1.3. VERLIES
Vb. Je bent 18 jaar en doet afstand van Belgische nationaliteit. Kan enkel op voorwaarde dat je een
vreemde nationaliteit bezit of door deze verklaring een andere nationaliteit kan gaan bezitten (anders
staatloosheid).
- Vervallenverklaring: in geval van: (door openbaar ministerie)
Vervallenverklaring kan je nooit overkomen als je alleen de Belgische nationaliteit
hebt, alleen als je ook een vreemde nationaliteit hebt.
a- Identiteitsfraude
b- Ernstig tekortkoming aan verplichting als Belg
c- Veroordeling tot bepaalde misdrijven (via gerechtelijke procedure voor Hof van beroep of
strafrechter waarbij tegelijkertijd veroordeling van zware misdrijven wordt uitgesproken)
1.1.2. PERSONEN ZONDER DE BELGISCHE NATIONALITEIT
- Hebben grotendeels dezelfde grondrechten als Belgen
Vermeld in Art. 191 Gw. + Art. 1 EVRM
UITZONDERINGEN:
Minder rechten: kiesrecht, openbaar ambt
Minder plichten: opkomst- of dienstplicht
- Soms verschil inzake gewone wettelijke rechten
- Toegang tot en verblijf op het grondgebied
Betreft de toegang tot het grondgebied, voorwaarden vermeld in Vreemdelingenwet,
Unierecht, verdragen
Voor vluchtelingen geldt het VN-verdrag ‘de status van vluchtelingen’
Bij onwettig verblijf: bevel om het grondgebied te verlaten
Verwijdering kan gedwongen gebeuren maar: juridische bezwaren
a- Verbod indien risico op schending Art. 3. EVRM
b- Verbod op collectieve uitzetting
, 1.2. GRONDRECHTEN
= een geheel van subjectieve rechten die tot doel hebben de voorwaarden te creëren en te
garanderen opdat personen op vrije en (mens)waardige wijze zouden kunnen functioneren.
- Gelden voor alle mensen, enkel mensen (dieren en planten hebben geen grondrechten maar
krijgen wel rechtsbescherming)
1.2.1. DE ONTWIKKELING VAN GRONDRECHTEN
1.2.1.1. OP FEDERAAL NIVEAU
- In 1831: zeer vooruitstrevende grondrechtencatalogus (gw. Titel II)
- Vroeger had België een liberale Grondwet
Waarom? Ontstaan van België= reactie op autoritaire regeringsstijl van Willem I (vb. Art.
31 Gw.)
Er kwam vrijheid van meningsuiting, persvrijheid, geloof en onderwijs
- Grootste deel had wel nog steeds geen stemrecht en wie arm was had weinig baat bij allerlei
burgerlijke grondrechten.
Grondwet bood ruim gamma aan ‘burgerlijke’ en ‘politieke’ rechten. = nachtwakerstaat
Staat vooral negatieve verplichtingen
1) Categorie 1
Vrijheid van de persoon, meningsuiting, vereniging, taalgebruik, bescherming tegen
willekeurige onteigening.
= afweerrechten (overheid van weerhouden dat ze zich onrechtmatig mengen in het
leven van de burger)
2) Categorie 2
Burger toestaan deel te nemen aan het staatsgezag zoals recht op vrije en geheime
verkiezingen.
Staat had slechts 1 taak= orde en veiligheid handhaven (nachtwaker)
Na WOII = verzorgingsstaat
1) Categorie 1
Economische rechten
2) Categorie 2
Sociale rechten zoals werkloosheidsuitkering, pensioenen, …
3) Categorie 3
Culturele rechten
Staat vooral positieve verplichtingen
Moest niet alleen optreden als nachtwaker maak ook actief bijdragen tot de
effectieve realisatie van die rechten of voorwaarden voor creëren.
Bijkomende grondrechten werden opgenomen in internationale verdragen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller naishurckmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.59. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now