Van nature zijn we verschillend → dat willen we ook, we willen uniek zijn
Ongelijkheid en discriminatie is onvermijdbaar doordat we allemaal zo verschillend zijn en ook bepaalde
mensen hebben waar we liever niet in contact meestaan
Toch streven we naar gelijkheid → velen filosofen en politici nemen gelijkheid als uitgangspunt
Gelijkheid heeft een feitelijke en normatieve betekenis
- Bv. “allochtoonse kinderen zijn slachtoffer van ongelijkheid”
o Feitelijk: minder vertegenwoordigd in sterke richtingen
o Betekent ook dat we er iets aan moeten doen = normatieve betekenis
Gelijkheid moeten we in de normatieve zin bekijken – iedereen is descriptief niet gelijk aan elkaar (ene bruine
ogen, andere blauwe) maar normatief kan het beter zijn dat mensen meer gelijk zijn bv. gelijke kansen
Gelijkheid wordt net zoals vrijheid, waardigheid, democratie, etc. door iedereen anders ingevuld. Er is niet één
definitie die iedereen onderschrijft, er is niet één ultieme definitie die altijd en overal waar is. Het is een
essentially contested concept = wezenlijk betwist begrip – je zal geen onbetwistbare definitie vinden.
Iedereen wilt gelijkheid maar velen geven een andere invulling aan die gelijkheid.
- Gelijkheid in de zin van recht op gelijke behandeling (gelijkheid in de zin van non discriminatie) →
kijken naar de beginsituatie
o Formele gelijkheid
o Rechtengelijkheid
o Kansengelijkheid
- Recht op minder ongelijk resultaat (gelijkheid in de zin van herverdeling) → niet gelijk aan de start,
maar dat je ook een gelijke uitkomst hebt (kijken naar de eindsituatie) – dat er niet te veel verschillen
zijn tussen de mensen die aan de finish komen – niet enkel gelijke kansen, ook gelijk resultaat (niet
eerlijk dat ene meer dan ander zou hebben → als je zo denkt dan kijk je naar een gelijkheid in de zin
van gelijk in zelfde resultaat)
o Compenserende gelijkheid
o Bronnengelijkheid
o Welvaartsgelijkheid
Pagina 1 van 19
,BIJVOORBEELD:
- Recht op gelijke behandeling:
o meisjes die toegelaten worden bij de jongensploeg (non discriminatie)
o mannen niet toegelaten in club zonder vrouwelijk gezelschap → discriminatie
- Recht op minder ongelijk resultaat/minder verschil bij de meet:
o niet alleen kunnen voetballen maar ook evenveel verdienen als de mannen
o alle kleine mensen vooraan bij concert, langere achteraan → gelijk resultaat: zo kan iedereen
het concert volgen – anders zien de andere niet
Recht op gelijke behandeling
Evolutie naar meer inclusie → we accepteren steeds minder dat mensen worden uitgesloten/gediscrimineerd
MAAR soms kan je je afvragen of dat dat niet een beetje overdreven is (vandaag veel kritiek op deze evolutie)
- uniparen = dansparen die willen dansen met mensen van hetzelfde geslacht → die werden niet
geaccepteerd in klassieke danscompetenties WANT dat stond in het reglement
o een aparte competitie voor uniparen → uniparen vonden dat niet oké → dat is toch een
teken van inclusie? Die organisatie accepteerde dat niet → uniparen zijn naar de commissie
voor gelijke behandeling gegaan – commissie zei dat uniparen moeten toegelaten worden
tot de danscompetentie → na 20j vinden we dat normaal
- Chique restaurant dat werkt met vrouwenmenu (een menu zonder prijzen, de man zou moeten
betalen) → werd vervolgd voor discriminatie
- Een brillenverkoper is beboet o.b.v. antidiscriminatiewet → “als je meer dan 50 bent dan krijg je 50%
korting, 60j = 60%, …., 100j = gratis)
o Wat is daar mis mee? Dat vragen velen zich af → maar de wetgeving zegt dat je geen
discriminatie mag doen o.b.v. ouderdom en het is er dus in strijd mee
- Boekhandel gaf een gratis kopje voor moeders, niet op Vaderdag → ze moesten ermee stoppen
Bv. Matthias Storm → hij zegt dat het een fundamentele vrijheid is om te discrimineren
Er zijn ook mensen die vinden dat je je nooit iets moet aantrekken van “gelijkheid” → het behoort tot
beginsel van vrijheid/autonomie → je mag zelf kiezen wie je in je club, ziekenhuis, etc. wilt
- Robert Nozick hecht veel belang van vrijheid
o Hij wou een minimale state → niet te veel overheidsbemoeienis
o (contractuele) vrijheid biedt de partijen altijd de vrijheid om te discrimineren (geen ethische
beperking) → zelfs geen consistentie nodig (je mag de ene dag zeggen alleen mannen,
andere dag alleen vrouwen, …) → allemaal onder de notie van vrijheid
o Geen voorstander van gelijkheid want het belemmerd de vrijheid van de mensen
Pagina 2 van 19
, ▪ PROBLEMEN:
• Hij vertrekt vanuit het idee dat partijen symmetrisch zijn – dat er geen
machtsverhoudingen zijn
• Hij gaat voorbij aan het effect van uitsluiting
• Botst met moderne grondrechten bv. recht op onderwijs,
gezondheidszorg, etc.
Non-discriminatie kan je niet in elke domein doorvoeren → het private terrein mag je o.b.v. je vrijheid wel
gaan discrimineren tussen mensen bv. je kiest zelf met wie je naar de bioscoop gaat
2. FORMELE GELIJKHEID
2.1. ARISTOTELES
Je hebt gelijkheid zonder egalitarisme. Gelijkheid zonder gelijke rechten, kansen, bronnen en welvaart MAAR
toch ben je voor gelijkheid.
Er is sprake van formele gelijkheid → dat vindt je terug bij Aristoteles – hij formuleerde dit beginsel onder het
motto “behandel gelijke zaken gelijk” MAAR ook ongelijke dingen moet ongelijk behandeld worden
(consistentieplicht → heb je niet bij Nozick)
- Bv. A en B hebben alle vragen juist – A krijgt 20/20 dan moet B ook 20/20 krijgen
Als mensen een kenmerk delen dan moeten hun gevolgen hetzelfde zijn
DUS formele gelijkheid = behandel gelijke zaken gelijk en ongelijke zaken ongelijk → gelijkheid staat hier voor
een consequente manier van handelen (NIET DOEN AAN vriendjespolitiek, eigenbelang, nepotisme, …) → je
moet gelijke zaken gelijk behandelen ook als het gaat om je vriend en je vijand (ONPARTIJDIGHEID)
Aristoteles zag zijn theorie als een dam tegen anders beoordelen van gelijke situaties. Formele gelijkheid was
een eerste stap naar een rechtvaardigere maatschappij.
Bv. Lance Armstrong – wielertoerist die veel heeft gewonnen d.m.v. doping – men is er achter gekomen –
zware gevolgen voor hem – hij zegt dat er andere zijn die ook doping hebben gebruikt en er makkelijker van
zijn afgekomen → in de zin van formele gelijkheid heeft hij dan wel gelijk
TEKORTKOMINGEN VAN FORMELE GELIJKHEID:
- Het heeft geen inhoud
o Gedeelde kenmerk (K) kan om het even wat zijn, waardoor Barbaarse samenleving kan doen
wat ze wilt en toch nog voldoen aan die formele gelijkheid
▪ Voorbeeld ging over kenmerk (K) = alle vragen juist hebben
▪ Kenmerk (K) kan ook Jood betekenen, dan zou iedereen met het kenmerk K moeten
afgevoerd worden naar een concentratiekamp van zodra we dat bij één doen
Pagina 3 van 19
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amina05. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
