- Wat is bestuur?
o Overheid (overheid in de zin van een administratieve overheid, in de omgangstaal zegt men vaak
de overheid in de zin van de machthebbende zoals WM en UM maar dat bedoelen we hier niet)
Onderscheid privaat vs. publiek recht
- Privaat recht : tussen private personen (regelt
horizontale verhoudingen, tussen personen
onderling)
- Publiek recht : (regelt de verticale verhoudingen)
o Organisatie en werking van overheden
o Tussen overheden onderling
o Tussen overheid en private personen
▪ Bestuursrecht is onderdeel van PBR
STAATSRECHT VS. BESTUURECHT
- Staatsrecht = omvat het geheel van rechtsregels die de essentiële werking van de staat regelen en de
bevoegdheid van haar instellingen.
- Bestuursrecht (vroeger: administratief recht) = recht van het bestuur/overheid – we hebben verwezen
naar het begrip UM -> het bestuursrecht bevat echter meer dan enkel het recht van de UM
Bestuursrecht?
“Het geheel van geschreven en ongeschreven rechtsregels met betrekking tot de organisatie, de
bevoegdheden en de werking van ‘het bestuur’, inclusief de rechtsbescherming van de bestuurde tegen het
bestuurlijk optreden”
- Zowel het bestuur in de organieke zin als in het functionele zin
o Het bestuur i/d organieke zin gaat over de organen v/h bestuur m.a.w. over “de besturen” =
geheel van instellingen dat met de realisatie van die overheidstaken belast is
o Het bestuur in de functionele zin gaat meer om de functie/de taak nl. over “het besturen” = de
beleidsvoering en besluitvorming
▪ Bestuursrecht omvat dus een organiek criterium en een functioneel criterium.
Pagina 1 van 28
,Organiek criterium
- Bestuursrecht regelt vooreerst de organisatie en de werking van de UM (met uitsluiting van dan de WM
en RM) ongeacht of de organen van de UM normatief optreden of besluiten met individuele strekking
nemen en ook wanneer die een taak van geschillenbeslechting op zich nemen
o UM wordt door de grondwet strikt ingevuld => UM stricto sensu = regering + koning MAAR het
toepassingsgebied van het bestuursrecht is niet beperkt tot de UM in de strikte zin – het
bestuursrecht heeft ook betrekking op
▪ overheidsinstellingen bv. FOD financiën
▪ lokale besturen/overheden zoals gemeenten en provinciën
▪ IVAS en EVAS = publiekrechtelijke organen
▪ Overheidsbedrijven zoals de lijn, Belgacom
• Behoren niet tot UM stricto sensu MAAR vallen zijn onderworpen bestuursrecht
o Het bestuursrecht is van toepassing op besturen ook wanneer zij normatief (regelgevend) OF
rechtssprekend gaan optreden
▪ Bv. gemeente = lokaal bestuur/overheid => bestuursrecht op van toepassing
• De gemeente kan GAS-boete opleggen (taak van bestuur)
• De gemeente kan ook reglementair optreden door het maken van reglementen
(wordt gedaan door de gemeenteraad)
o De gemeenteraad treedt normatief op maar behoort niet tot de WM,
het is een bestuursrechtelijk orgaan
Functioneel criterium (het besturen als functie)
- Bestuursrecht normeert ook het handelen van de organen van de WM en RM of zelfs van niet-overheden
wanneer ze een taak van “bestuur” of “uitvoering” uitoefenen
o Bv. beslissing van de Kamer of het Vlaams Parlement of van de RvS tot het sluiten van
overheidscontracten of tuchtbeslissingen t.a.v. haar personeel
▪ Oefent een taak van bestuur uit dus wordt genormeerd door het bestuursrecht MAAR
• RvS behoort niet tot de UM, ook niet tot de RM (heeft statuut sui generis)
• Vlaams parlement behoort tot de WM
- Normeert ook het handelen van private partijen wanneer ze handelingen stellen die bekleed zijn met
overheidsgezag
o Bv. examenbeslissing van een vrije onderwijsinstelling => UGent = geen bestuur, maar privaat
Het bestuursrecht = recht van het bestuur – bestuur mag je gelijk schakelen met het begrip overheid en dan
vooral overheid in de zin van administratieve overheid WANT het bestuursrecht heeft voornamelijk betrekking
op de UM – het is in de eerste plaats van toepassing op de UM – de UM in de strikte zin (stricto sensu) =
koning + regering – echter is het toepassingsgebied van het bestuursrecht veel breder en beperkt het zich dus
niet enkel tot de UM in de strikte zin
Pagina 2 van 28
, De UM in de strikte zin = regering + koning => die regeringen bevinden zich op bestuursniveau van de klassieke
overheid MAAR het bestuursrecht is ook van toepassing op lokale besturen, overheidsinstellingen, etc. => zij
behoren niet tot de UM in de strikte zin maar toch zal het bestuursrecht op hen van toepassing zijn
- Het bestuursrecht beperkt zich dus niet tot het bestuursniveau van de klassieke overheid (UM in de strikte
zin) maar gaat ook van toepassing zijn op:
o Lokale besturen
o Administraties van de klassieke overheid
▪ FOD’s
▪ Ministeries, departementen, agentschappen (IVA’s)
▪ Gemeentelijke administratie
o Semioverheden
▪ Overheidsbedrijven zoals NMBS, de Lijn
▪ EVA’s zoals de VRT
▪ Instellingen voor sociale zekerheid zoals RIZIV
- DUS in de eerste plaats is het bestuursrecht van toepassing op de UM, maar het is niet beperkt tot de UM
in de strikte zin, de gehele klassieke overheid en semioverheid (die samen het openbaar bestuur) vormen
zijn onderworpen aan het bestuursrecht => m.a.w. heel het openbaar bestuur (of overheid in de zin van
administratieve overheid) is onderworpen aan het bestuursrecht
o (Openbaar) bestuur = geheel van organen belast met overheidstaken
▪ M.a.w. overheid maar niet in de zin van de heersende machten, eerder in de zin van
administratieve overheid
o Ook van toepassing op het bestuur wanneer die normatief of rechtssprekend optreedt
- Het gaat ZELFS NOG VERDER: ook de WM en RM en niet-overheden zijn onderworpen aan het
bestuursrecht wanneer ze een taak van bestuur uitoefenen
o bv. examenbeslissing van de UGent
▪ UGent = niet-overheid, het is een privaat rechtspersoon met een publieke taak =>
behoort niet tot de overheid maar wel tot de publieke sector
Pagina 3 van 28
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amina05. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.30. You're not tied to anything after your purchase.