ONDERWERP 3:
NEDERSETTINGS (AFRIKA MET ‘N FOKUS OP SUID-AFRIKA)
Sleutelwoorde:
- Nedersetting: ‘n plek waar mense bly
- Landelike nedersetting: ‘n nedersetting in die platteland ver van ‘n dorp of stad, dit kan ook
‘n plaas wees
- Stedelike nedersetting: ‘n nedersetting wat opgebou is, soos ‘n dorp of ‘n stad
- Vooruitskatting: beteken na raming en wat geprojekteer word (bv. Wat geograwe voorspel
die bevolking gaan wees in die toekoms)
- Opknap: beteken om ‘n ou gebou reg te maak sodat dit beter lyk en weer funksioneel is
- Besoedeling: vuil en soms giftige stowwe wat mense in die lug, water en grond versprei
- Dienste: is iets wat mense nodig het, bv elektrisiteit, water, skoolopleiding en mediese sorg
- Mall: ‘n groot inkopiesentrum
- Ontspanning: aktiwiteite wat mense doen vir pret en stresontlading bv sport, fliek
- Primêre aktiwiteite: is waar mense op en met die grond of see werk waar hulle natuurlike
hulpbronne onttrek, bv. Boerdery, bosbou, mynbou, jag en vissery
- Migreer: van jou huis af weg te gaan om werk te soek
- Saamgebondel: saam in groepe
- Kernagtig: saam in groepe
- Geïsoleer: (afgesonder) ver weg van ander plekke en mense
- Verspreid: uitgesprei, ver weg van mekaar
- Kraal: ‘n toegespande, veilige area om lewende hawe soos beeste, skape, bokke aan te hou
- Dorpie: saamgegroepeerde plaasagtige huise en ander geboue in ‘n landelike area
- Landbou: boerdery met gewasse en diere
- Tegnologie: moderne masjinerie en toerusting wat op plase gebruik word
- Kontantgewasse: gewasse wat geplant word om verkoop te word
- Monokultuur: plant en groei van net een gewas
- Mynbou: neem waardevolle minerale uit die grond, bv. Steenkool, goud, diamante
- Steengroef: minerale en klip word hier uit die grond gegrawe
- Minerale: ‘n substansie wat in klip gevind word (kan gemyn word as dit bruikbaar is)
- Bosbou: plant en kweek van bome op grootskaal om die hout te verkoop
Aardrykskunde Gr 8 Kwartaal 3
, 2
EENHEID 1
NEDERSETTINGS EN GRONDGEBRUIK
Stedelike nedersettings
Wie bly waar?
- Ongeveer 7 biljoen mense op die aarde
- Elkeen leef in ‘n tipe nedersetting
- Bv
o Groot stede
o Klein plaasdorpies
o Familiegroepe
- Landelike nedersetting:
o Platteland ver weg van die stad of dorp
o Meeste mense werk op lande
- Stedelike nedersetting:
o Groot opgeboude plekke bv dorpe / stede
o Werk in verskillende plekke
Bv winkels, banke, hospitale
Verskille tussen landelike en stedelike nedersetting
- SA in 2012
o Totale bevolking 51,77 miljoen
o 32 miljoen woon in stedelike gebiede
o 62% dus in stedelike gebiede
- Sekere lande woon min mense in stedelike gebiede en ander lande meer mense in stedelike
gebiede
Lande met klein stedelike bevolking Lande met hoë stedelike bevolkings
Burundi 11% Singapoer 100%
Uganda 13% België 97%
Malawi 19% Australië 89%
Aardrykskunde Gr 8 Kwartaal 3
, 3
Stede
Wêreld se top Tokio Mexiko- New Moembaai Jakarta Sao Delhi Sjanghai Mannika Kolkata
tien stede: Japan stad York VSA Indië Indonesië Paulo Indië China Fillipyne Indië
2012 en 2025 Mexiko Brasilië
(vooruitskattin)
Bevolking: 36,5 20,5 19.8 19,2 18,9 18,9 18,7 16,7 16,3 15,7
2012 (miljoen)
2015 (miljoen) 36,5 23 20,6 26,4 32 21,4 22,5 19,4 29 20,6
Veskillende bronne gee verskillende bevolkingsgetalle vir stede,
o Dink hoekom dit so sal wees?
Grondgebruik binne stedelike nedersettings
Funksies van stede, en wat stede mense bied
- Stedelike nedersettings gebruik verskillende stukke grond vir verskillende doeleindes
- BV:
Indiensneming:
Winkelassistent
Taxibestuurder
Bankbestuurder
Fabriekswerker
Handelaar op sypaadjies
Woonplek: plekke om te woon
Hoëblok – woonstelle
Informele huise
Meenthuise
Groot voorstedelike huise
Straatbewoners
Vermaak en ontspanning: sport, leer en pret
Fliek, teater
Gymnasium
Musiek
Kunsgalery
Biblioteke
Restaurant
Klubs
Dienste:
Dokter
Tandarts
Tradisionele geneser
Haarkapper
Aardrykskunde Gr 8 Kwartaal 3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anna-marikoekemoer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.75. You're not tied to anything after your purchase.