Summary
Economie lesbrief Marktresultaat en overheidsinvloed 5vwo samenvatting
- Course
- Level
uitgebreide samenvatting van de lesbrief marktresultaat en overheidsinvloed, stof uit 5vwo
[Show more]
Seller
Follow
mdelange31
Content preview
Hoofdstuk 1. Economische doelmatigheid1.1 Inleiding: een markt voor vervoer
In onze eeuw gaan ontwikkelingen met vervoer continue verder. Infrastructuur en vervoer
spelen een belangrijke rol in de economie.
- Sneller en goedkoper vervoer = lagere transactiekosten, maar wel meer reizen
- Betere vervoersmogelijkheden lokt vraag naar nieuw vervoer uit
- Nieuw aanbod → Nieuwe vraag
● Volkomen concurrentie/mededinging: 1. Marktvorm met een groot aantal vragers
en aanbieders
2. homogene producten
3. vrije toe- en uittreding en volledige transparantie
4. De individuele vrager of individuele aanbieder heeft geen invloed op de prijs.
1.2 Ruilwinst
● Betalingsbereidheid: Het maximale bedrag dat een persoon wil betalen voor een
product
● Ruilwinst: Bereid 500 te betalen, kost maar 450 → ruilwinst van 50
● Ruiltransactie: Geeft iets en krijgt er iets anders voor terug
→ Door dit soort transacties kunnen mensen over meer verschillende goederen en
diensten beschikken
Bij een economische keuze worden kosten en baten afgewogen
● Kosten: de waarde van de opgeofferde schaarse middelen
● Schaarse middelen: als er productiemiddelen moeten worden opgeofferd om het
product voort te brengen.
● Baten: Een opbrengst: wordt gevormd door de mate van behoeftebevrediging en de
waarde van het bezit
→ liggen vaak in de toekomst
Ook bedrijven en overheid maken kosten-batenanalyses.
● MKBA (maatschappelijke kosten-batenanalyse): worden alle kosten en baten
inclusief de effecten op bijv natuur in geld uitgedrukt
● Consumentensurplus/ruilwinst: het verschil tussen het bedrag dat een koper
maximaal bereid is te betalen en de prijs die hij in werkelijkheid betaalt
Voorbeeld:
Tim is bereid voor een vliegticket 120 te betalen → baat
Tim betaald uiteindelijk 100 → kosten
Consumentensurplus: 120-100= 20
● Leveringsbereidheid: het laagste prijs waarvoor een aanbieder zijn product wil
verkopen
● Producentensurplus: het bedrag dat de aanbieder ontvangt boven het bedrag van
het leveringsbereidheid
→ geeft het voordeel weer dat de aanbieder heeft van de ruil
→ Producentensurplus = winst
, Er zijn Marginale kosten: extra kosten per producten en Vaste kosten
Producentensurplus berekenen: Prijs - Marginale kosten
1.2.1 Het totale surplus
● Doelmatige economische uitkomst: als vragers en aanbieders ruilwinst behalen
Om te kijken of een markt doelmatig is, kijk je naar de producenten en consumenten surplus
van iedereen.
→ Prijsmutaties hebben invloed op alle consumenten en producenten
Een prijsdaling leidt (in de meeste scenario's) tot een toename van het consumentensurplus
1.3 de perfecte markt
Ruil kan voor zowel de koper als de verkoper surplus opleveren.
Bij een markt van volkomen concurrentie zorgt marktwerking voor een evenwichtsprijs en
evenwichtshoeveelheid. De uitkomst noemen we dan efficiënt/doelmatig
● Evenwichtsprijs: de prijs waarvoor geldt dat het aanbod gelijk is aan de vraag
● Perfecte markt: als de totale surplus maximaal is
Vraaglijn → betalingsbereidheid van de consument
Aanbodlijn → leveringsbereidheid bij een bepaalde prijs
- Leveringsbereidheid hangt af van marginale kosten (prijs < marginale kosten = niet
aanbieden, prijs > marginale kosten = wel aanbieden)
Bij volkomen concurrentie valt de MK-lijn samen met de aanbodlijn, de lijn moet dan worden
omgeschreven
Voorbeeld:
Qa= 0,4P - 2
P= (Qa / 0,4) - (2/0,4)
P= 2,5q + 5
Door de oppervlakte van de driehoeken in een markt grafiek uit te rekenen druk je het
surplus uit in een getal
- ½ x basis x hoogte
De markt selecteert vragers met de hoogste betalingsbereidheid en aanbieders met de
laagste leveringsbereidheid (bedrijven die met de laagste kosten produceren). Daardoor
worden andere aanbieders geprikkeld zo efficiënt mogelijk te produceren.
- Bij marktevenwicht worden productiefactoren het meest doelmatig gebruik → totale
surplus = maximaal
- Bij een toename van het aantal ruiltransacties zal de omvang van het TS stijgen
1.4 De economische uitkomst
Het surplus is een maatstaf om te kijken of een markt doelmatig werkt. Economen gebruiken
daarbij het criterium van Pareto.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mdelange31. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now