Geschiedenis oefentoets historische context ‘de verlichting’:
Noem 4 ontwikkelingen die verklaren dat aan het begin van de 17e eeuw een
wetenschappelijke revolutie plaatsvond.
Ontdekkingsreizen confronteerden de Europeanen met een heel nieuwe wereld. Een
wereld die niet klopte met wat er in de Bijbel stond. Europeanen gingen naar
verklaringen zoeken voor deze nieuwe ontdekkingen.
Er ontstond een hernieuwde interesse in voor de literatuur en geschiedenis van de
Griekse en Romeinse oudheid. Deze humanisten gingen op kritische wijze op
onderzoek, waardoor de bestaande wetenschappelijke kennis in discussie kwam te
staan.
Er ontstond een debat over hoe mensen aan kennis konden komen, rationalisme of
empirisme.
Er was een kruisbestuiving tussen ambacht en wetenschap. Het ambacht begon de
wetenschap te gebruiken om hun eigen onderzoeksinstrumenten te maken en
andersom.
Uitleggen dat verlichte denkers een nieuwe, kritische en optimistische visie op de
maatschappij ontwikkelden.
De verlichte denkers ontwikkelden hun visie op de maatschappij op verschillende gebieden.
Allereerst op de invloed van de godsdienst in de samenleving. Door alle wetenschappelijke
uitvindingen kwamen verlichte denkers steeds meer los van de kerk. De rol van god kwam
minder centraal te staan, omdat hij na de schepping de wereld heeft overgelaten aan de
natuurwetten. Geloof werd daarom steeds meer gezien als persoonlijke zaak. Daarom
vonden verlichte denkers dat het individu zelf moest kunnen beslissen over zijn godsdienst.
Daarnaast op politiek gebied, waarbij verlichte denkers vonden dat alle mensen gelijk zijn en
geboren worden met dezelfde rechten. Zij verwierpen daarom het systeem waarin de adel
meer rechten bezat en streefden naar volkssoevereiniteit.
Ook in het onderwijs ontwikkelden de verlichte denkers hun visie. Zij vonden dat kinderen
vanaf jonge leeftijd moesten worden opgeleid tot kritische burgers. Dit zou de maatschappij
verbeteren.
De ideeën van de verlichte denkers Locke, Rousseau, Montesquieu en Smith uitleggen.
Locke: Deze verlichte denker ging uit van natuurrechten, waarbij ieder mens dus met
dezelfde rechten wordt geboren. Daarnaast ging hij uit van volkssoevereiniteit, maar
daarbij was hij wel van mening dat de mens niet in staat was zijn land te besturen.
Daarom moesten zij met een vorst een sociaal contract opleggen. In dit sociaal
contract stond vastgesteld dat de burgers beloofden de wetten van de vorst te
volgen, maar wanneer de vorst zich niet aan de gemaakte afspraken hield kon het
volk hen afzetten.
Rousseau: Deze verlichte denker ging net als Locke uit van natuurrechten en
volkssoevereiniteit met behulp van een sociaal contract. Maar Rousseau had een
meer radicale versie van een sociaal contract. Volgens hem moest de vorst regeren
vanuit de algemene wil van het volk. Net als bij Locke konden de burgers de vorst ook
afzetten als zij zich niet aan de gemaakte afspraken hield.
Montesquieu: Deze verlichte denker ging uit van de trias politica. Daarbij werd de
macht verdeeld in drie delen, de uitvoerende macht, de rechtsprekende macht en de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Charlottedool. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.80. You're not tied to anything after your purchase.