Summary
Samenvatting inleiding tot het recht
- Course
- Institution
Sv van alle lessen en concepten die we tegenkomen
[Show more]
Seller
Follow
sacha1
Content preview
Inleiding tot het recht 2de semesterDeel 1
Recht en zijn bronnen
I. Het begrip recht.
Er is geen uniforme definitie van het recht want recht is altijd context-, tijd en plaatsgebonden. Op
sommige plaatsen zijn dingen strafbaar op andere niet. Bijvoorbeeld; In Singapore is er een verbod
op swing-gum. Recht verschilt van maatschappij tot maatschappij.
o Er is soms een wet maar geen morele norm
Bijvoorbeeld; verbod op grasmaaien op zondag.
o Soms is er een morele norm maar geen wet
Bijvoorbeeld; je mag niet liegen (het staat niet in de wet behalve bij eed).
3 regels in het recht, gemeenschappelijke kenmerken. EXAMEN
I. Recht is een geheel van bindende regels.
Iedereen moet zich aan deze regels houden, er is geen uitzondering of keuze. Zijn in vijf
categorieën onderteelt.
o Gebods-,verbods- en verlofbepalingen.
Ze leggen een bepaald gedrag op, verbieden en laten toe. Bijvoorbeeld; je moet
aan een roodlicht stoppen.
Gebodsbepaling moet
Verbodsbepalingen mag niet
Verlofbepalingen mag
o Regels toepasbaar naar keuze.
Toepasselijk als een persoon in toestand een keuze gemaakt heeft voor een
bepaald gedrag. Bijvoorbeeld kiezen om te huwen, er komen regels bij en
verplichtingen zoals erfrecht of echtscheiding als het nodig is.
o Wilsaanvulende regels
Als partijen geen eigen regeling hebben voorzien. Bijvoorbeeld; je koopt een
auto aan in een garage op internet. De garage verbrand in de nacht, jij wil de
auto niet meer betalen.
De andere partij wilt dat je betaald. Legaal ben je de eigenaar geworden
wanneer je hebt gezegd dat je deze kocht. Behalve als het anders was
besproken.
o Ondersteunende regels
Het zijn geen gedragsregels. Ondersteuning inrichten van instellingen, werking
in de tijd en ruimte regelen.
Bijvoorbeeld; je krijgt een boete als Belg in Nederland. De Belg betaald zijn
boete aan Nederland.
1
,Inleiding tot het recht 2de semester
o Technische regels en formalisme
Dient om rechtszekerheid en bescherming te bieden. Bijvoorbeeld je kan geen
huurder buiten zetten zonder een aangetekende brief. De huurder heeft recht
op X tijd om het (huis, appartement) te verlaten.
Er zijn heel vaak verregaande gevolgen. Bijvoorbeeld nietigheid (ongeldige
rechtshandeling) als deze nietig verklaard worden is dit alsof deze nooit heeft
bestaan.
Formalisme in het recht (procedure voorschrift). Uitsluiting en bescherming van
personen.
Een huwelijk is een contract tussen A & B die moet getekend worden voor een
ambtenaar van een burgerlijke staat bv; een burgemeester.
Een plechtige verklaring formalisme
Bescherming van minderjarigen bijvoorbeeld; een beroep bij een C-attest in het
middelbaar heb je de hulp van je ouders nodig.
II. Recht moet de samenleving ordenen en in stand te houden.
Orde scheppen door:
A. Bestaande toestanden/handelingen tot juridische norm te verheffen.
o Gesanctioneerde feitelijkheid (vastleggen in juridische normen)
Voorbeeld; de meerderjarigheid in BE vanaf 18 jaar (feit je word 18jaar en ze
hebben dit aan een wet gekoppeld.) Het is persoonsgebonden.
Voorbeeld; alle overeenkomsten strekken naar wetten, het terugsturen van een
pakje of een auto kopen.
o Onwenselijk gedrag vermijden
Voorbeeld; een overeenkomst onder dwang nietig.
Schijnhuwelijk huwelijk voor papieren/ verblijfvoordeel.
B. Beleidsinstrument; recht als instrument.
Instrumentele visie van het recht. Recht word gebruikt om bepaalde levensvisie
of politiek systeem te bekrachtigen en te vernieuwen.
Bijvoorbeeld
Tax shift ontdieseling recht word
Vervuiler betaald prijs van de vuilnisbakken stijgen. hier als
Verhogen van pensioen leeftijd. instrument
gebruikt
recht word als beleid instrument gebruikt bv. tegen passief roken door rookverbod
als preventie voor de gezondheidszorg om te komen tot een gezondere samenleving.
III. Wet vereist gezag
Uitvaardigen van het recht
2
,Inleiding tot het recht 2de semester
Regulerende organen = betrokkenheid van de staat
Rechtsgeldig => respecteren van bevoegdheid
Hiërarchie in normen (niet alles staat op het zelfde niveau)
Bevoegdheid verdelende regels rechtsgeldig
Proceduurregels
Naleving van recht werkt met sancties, soorten sancties: penale, administratieve bijvoorbeeld schade
vergoeding is een civiele sanctie.
Handhaving van het recht
- Gerechtelijke macht bijgestaan van de politie
- Arbitrage bepaald geschil die door en derde opgelost word.
- Bestuur ( bv; stadiumverbod, boete) onder toezicht van de rechter.
- Eigenrichting van de burgers ( burger neemt recht in eigen hand) bijvoorbeeld: iemand
slagen op straat je mag geen geweld gebruiken behalve voor verdediging.
Recht is een geheel van regels uit gevaardigd en afgedwongen door de daartoe bevoegde organen op
gezag van de gemeenschap waarvoor ze gelden, en die tot doel hebben de samenleving ordenen en
in stand te houden.
II. Indeling van het recht. EXAMEN
Publiek recht Privaat recht
Vertrekt van een algemeen belang Burger staat centraal
Overheid stuurt de burger in de samenleving.bv Een particulier belang, bv. contract tussen
niet door het rood rijden. Apple & consument
Dwingende recht (OO) er mag niet van worden Aanvullend recht, wettelijke kader mag
afgeweken. overtreden worden.
Geen gelijkheid in de partijen. Gelijkheid der partijen (in theorie) geen
feitelijke gelijkheid.
Vervanging van de grenzen soms zijn er geen scherpe grenzen “gerechtelijk privaatrecht”.
Vervanging door de toenemende rol van de overheid rechtsvormen van publiekrecht toepasbaar
in privaat recht. Openbaarheid in ondernemingsrecht/financieel recht. Een jaarrekening van een BV
is nu openbaar en je kan deze terug vinden op internet.
De 2 rechten worden vermengd.
Gebruik van privaatgerechtelijke technieken voor algemeen belang. Bijvoorbeeld: peage in Frankrijk
voor de autosnelweg.
Belang van het recht
Alle regels in strafrecht zijn dwingend.
Kenmerken en begrippen zijn eigen aan een bepaalde rechtstak bijvoorbeeld: het begrip woonplaats
is niet waar je woont in het recht maar is de plaats waar je de centrum van je belangen hebt. DUS
NIET de domiciliëring.
3
, Inleiding tot het recht 2de semester
Rechtstakken
Publiekrecht Privaatrecht
Staatsrecht: Het staatsrecht regelt welke Burgerlijkrecht: Bv. bij erfenis, huwelijk. Het
bevoegdheden de organen van de staat burgerlijk recht wordt ook privaatrecht of civiel
hebben. Bij organen kunt u bijvoorbeeld denken recht genoemd. Dit recht regelt de onderlinge
aan provincies en gemeenten. verhoudingen tussen personen
Bestuursrecht: In het bestuursrecht staan de Ondernemingsrecht: wanneer gaat en bedrijf
regels waar de overheid zich aan moet houden failliet? Het ondernemingsrecht valt in
bij het nemen van besluiten. Nederland onder het privaatrecht, het recht dat
zich bezighoudt met rechtspersonen, in dit
geval een onderneming met winstoogmerk.
Strafrecht: Strafrecht is het geheel van Gerechterlijkprivaatrecht: alle procedure
rechtsregels waarin is vastgelegd welk gedrag regels. Bv: als ik naar de rechtbank moet heb ik
strafwaardig wordt geacht, welke straffen op dit een advocaat nodig?
gedrag gesteld zijn en via welke weg
strafoplegging gerealiseerd kan worden.
Strafprocesrecht: Het strafprocesrecht, ook wel Internationaal privaatrechten: discussies
formeel strafrecht of strafvordering is het tussen twee staten. Bv. een koppel gehuwd in
procesrecht van het strafrecht. Marokko volgens het Marokkaanse recht zijn ze
dan geldig gehuwd in België?
Fiscaalrecht: Fiscaal recht gaat erover hoe je
belastingheffing zo rechtvaardig mogelijk
verdeelt onder burgers en bedrijven.
Gemengde takken van publiekrecht & privaatrecht
- Economisch recht mag ik met verlies verkopen?
Wat houdt economisch recht in?
Ondernemingsrecht en economisch recht omvat de regels die gelden wanneer verschillende
partijen handel voeren.
- Financieel recht tot hoeveel is mijn geld gewaarborgd op mijn spaarboekje? Het financiële
recht is de verzamelnaam voor alle juridische zaken die te maken hebben met de financiële
sector, mogelijke schendingen van de zorgplicht en de regelgeving vanuit financieel toezicht.
- Sociaal recht in welke maten kan iemand aangenomen worden of ontslagen worden?
Sociaal recht in de meest ruime zin: Al het recht waarbij de mensen die een zwakke positie in
de maatschappij innemen worden beschermd. Hieronder valt het arbeidsrecht en sociale
zekerheidsrecht, maar ook het huurrecht, consumentenrecht, gezondheidsrecht en
vreemdelingenrecht.
- Intellectuele rechten mag ik lessen van de VUB verkopen op internet? Intellectuele
eigendom (IE) is de verzamelnaam voor rechten op uitgewerkte ideeën en creatieve
concepten, zoals vormgeving, uitvindingen, muziek, merken, software, games, teksten en
foto's.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sacha1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.60. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now