Uitwerking van alle colleges, werkgroepen, zelfstudie, en natuurlijk e-modules van geneeskunde blok rood aan de Universiteit Utrecht. Super handig voor het tentamen, maar ook handig naslagwerk voor je coschap!
BLOK Rood Deel 1: Seksualiteit, fertiliteit en zwangerschap
Toets: 50% open vragen
Overdrachten
- NSK = Nationaal Signaleringsinstrument Kindermishandeling → positief is niet goed.
- PCA = patient controlled analgesia = morfinepomp om bolus te krijgen.
- Streptokokken A kan meningitis en fasciitis necroticans veroorzaken.
- Bivide sternum → herniatie hals: kikkerachtig opblazen bij adamsappel
- Status astmaticus = astma die niet reageert op het eerste medicijn
• ABCD:
o Airway: stridor?
o Breathing: dyspnoe
▪ Effort: intrekkingen, neusvleugelen, ademfreq↑, gebruik hulpademhalingsspieren (bubbing (hoofd bewegen) bij kinderen,
orthopneu
▪ Entry: auscultatie (expiratoir piepen → verminderd AG (indien ernstig)), inspectie/ palpatie thoraxexpansie
▪ Effect (respiratoir falen): cyanose, daling saturatie, veranderd bewustzijn (agitatie) / sufheid, eerst tachycardie later bradycardie (bij
acidose: niet goed als er een normaal pCO2 is!),
• Medicatie
o 1. Salbutamol (beta2mimeticum) + ipratropium/ atrovent (parasympathicolyticum) vernevelen
o 2. Cortico’s (prednison): duurt uren voor het werkt.
▪ Magnesiumsulfaat: als patiënt te benauwd is om het effect van prednison af te wachten → ontspanning van alle gladde spieren
• Bijwerking: hypotensie
o 3. Salbutamol i.v.
▪ Veel bijwerkingen: hypokaliëmie, tachycardie, agitatie, smalle therapeutische breedte (daarom op IC)
-Torches = infectieziekten tijdens zwangerschap die aangeboren afwijkingen kunnen geven: toxoplasmose, rubella
-Infauste prognose = kind niet levensvatbaar.
-Van Wiegen Schema
• Loslopen: 18 maanden
-Tips LO: laat kinderen op schoot, warme handen, volgorde loslaten om vertrouwen te verkrijgen, voordoen bij ouders
-Embryo = eerste trimester. Foetus = 2e en derde trimester.
-BLEB = cysten aan de rand → ↑ risico op pneumothorax
-BRUE = Brief Resolved Unexplained Event
,-MCAD = metabole aandoening, waarbij middellange vetzuurketens met moeite worden afgebroken, waardoor de vetreserve niet goed aanspreekbaar is bij
stress of vasten. Geen last bij voldoende glucose, maar wel indien ziek → lactaatacidose → glucose infuus
-Hersenabces: door bacterie, kan zonder koorts en met lage infectieparameters en schone liquor, BSE ↑, hoofdpijn en N/V → puncteren indien > 3 cm +
neurologie & antibiotica indien < 3 cm
o Oorzaken: tonsillitis, sinusitis, gecompliceerde otitis, gecompliceerde meningitis
o Bacteriën in keel/mond gebied: S. Aureus, groep A streptokok, pneumokok, anäerobe verwekkers. CAVE Polymicrobieel
o S. Aureus kan endocarditis geven → checken op hartsouffle. Komt dan als endocarditis linkszijdig zit, want dan kan het doorschieten naar de
hersenen. Als het rechtszijdig zit dan schiet het door naar de longen
o AB: 6-8 wkn i.v. ceftriaxon + metronidazol (voor anaerobe verwekkers) → herhaaldelijk beeldvorming, poliklinisch met PICC-lijn
-Verkracht testen op: chlamydia (1x azitromycine geven VS over 2 wkn terugkomen om te testen), gonorroe (1x i.m. ceftriaxon), hepB (vaccinatie), HIV (PEP)
-Waterpokken: door VZV, 1-5 jaar, niet heel ziek, koorts (na 3 dgn afname van koorts). Als het daarna terugkomt dan is het verontrustend, want dan
waarschijnlijk groep A-streptokok doordat huid barrière kapot is geweest → artritis, cellulitis, sepsis. 10-14 dgn later kan ataxie ontstaan =
immuungemedieerd ziekte beeld. Is geen encefalitis, want op LP geen celverhoging. Geen aciclovir geven, want immuungemedieerd ziektebeeld, dus
antistoffen geven ataxie (wat vanzelf overgaat) of vasculitis (MRI + contrast → prednisolon)
-Recidiverende tonsillitiden door: functiedefect neutro’s (bijv. CGD: wel opeten, maar fagocyteren gaat niet goed) of leukocytenadhesiedefect (wel leuko’s ,
maar gaan niet naar plek van infectie)
-<32 wkn bevallen in centrum met NICU
HC1 Zwanger in Nederland en medische baring
- Zwanger in Nederland
o Doel geboortezorg: bevorderen van een optimale uitkomst van zwangerschap, bevalling, geboorte, kraam- en neonatale periode voor
moeder en kind
o Cijfers:
▪ 170.000 baby’s per jaar geboren: 50% tweede kind, 15% bevalt thuis, 12% geboortehuis (maar: als er complicaties zijn ben je niet
automatisch verbonden aan het zkh dat er aan vast zit), 24% epidurale analgesie, 18% sectio caesarea.
• Poliklinische bevalling = verloskamer wordt ‘gehuurd’ in het zkh, maar eigen HA of verloskundige begeleiden het
▪ 15 vrouwen per jaar overlijden aan maternale sterfte (is tot 30 dagen na geboorte)
▪ Big four: vroeggeboorte, aangeboren afwijkingen, geboortegewicht < p10, apgarscore < 7 na 5 min
o 3 Zorglijnen: huisartsen, verloskundigen, gynaecologen zijn hulpverleners
o Risicoschatting= geboortezorg is ingedeeld op basis van het risico dat een vrouw loopt
, - Risico’s:
o Laag risico → 1e lijn: extramuraal, verloskundigen, HA
o Medium risico → 2e lijn: algemeen zkh, specialist, klinisch verloskundigen
o Hoog risico → 3e lijn: perinatologische centra, subspecialisten, klinisch
verloskundigen
- Bepaald op basis van: voorgeschiedenis & complicaties
- Voorbeelden van uitkomsten:
o A: zwangerschapshypertensie DBP 90-95 OF zwangerschapsDM met normoglykemie
bij dieet
o B: zwangerschapshypertensie DBP 95-100
o C: eerder gecompliceerde zwangerschap, meerlingen, DMT2 (glucose moet rond
5mmol/L zijn), bloedgroepantagonisme, pre-eclampsie/ zwangerschapsHT met DBP >
100
o D: complicaties vorige zwangerschap: bloedverlies > 1 L, geen nageboorte (placenta)
▪ Veel tussen lijnen geschoven: begin baring 50% in 2e lijn en einde baring zit 82,5% (bij nulliparae) en 65% (bij multiparae) in 2e lijn.
- Preconceptie: naar de arts/verloskundige/site → bij voorkeur vooraf consult!
o Preconceptieel advies: het geheel van maatregelen ter bevordering vd gezondheidstoestand vd zwangere en haar kind, dat om effectief te
kunnen zijn bij voorkeur al start voor de conceptie.
▪ V.B. mannen & vrouwen moeten 3 maanden voor conceptie geen alcohol/roken nemen + vrouwen nemen foliumzuur.
o Elementen:
▪ Risicoanalyse = bepalen of de zwangere in 1e, 2e of 3e lijn moet plaatsvinden.
• Algemene anamnese:
o Leeftijd
▪ Jong meer: prematuren, anemie, roken↑, ondergewicht moeder, SGA (klein kind), gastroschisis (open
buik), financieel niet stabiel, SOA
▪ Oud meer: onderliggende ziektes, trisomie 21, zwangerschapsHT, zwangerschapsDM, ↑ alcoholgebruik,
maar financieel beter.
o Lengte en gewicht (BMI): ↑ BMI geeft meer risico op HT, DM en postoperatieve complicaties. Daarnaast
beeldvorming op echo moeilijker. BMI > 40: ↓ kans om zwanger te worden
o Etnische achtergrond: regio gebonden ziektes → Tay Sachs, Thalasserie, CF
▪ West-Afrika: ↑ tweelingen, premature bevallingen, thalassemie, sikkelcelziekte. Negroïde: HT
▪ Hindoestaans: ↑ DM
, o Intoxicaties: kan afkickverschijnselen geven bij het kind
▪ Roken (10% populatie, 20% schoolverlaters): slecht functionerende placenta → klein kind Als mannen ong 3
mnd van te voren stoppen met roken heeft dit een positief effect op de kwaliteit vh sperma
▪ Alcohol (ongehuwd, hoge opleiding, blank > 35 jaar of < 25 jaar): ontwikkelingsstoornissen, ‘verslaafd
geboren’ kind. Meer drinken vaak gecorreleerd aan meer roken
▪ Drugs: hard → verslaving kind, soft → risico sociale verwaarlozing, vergelijkbaar met roken.
• Bij wietverslaving methadon gebruiken.
• Cocaïne: vaatspasmen → abruptio placentae
o Pre-existente ziekte: meer controles
▪ Rubella doorgemaakt? Indien uitbraak → congenitale rubella → complicaties zoals blindheid
o Medicijngebruik/ zelfzorgmiddelen/ voedingsupplementen (bijv. NSAID of vitamines): aangeboren afwijkingen,
effecten op moederlijk functioneren
o Infecties: controleren: hepB, syfilis of HIV-drager
▪ Geen levend vaccin geven → griepvaccin mag, maar probeer uit te stellen tot na 3 mnd
▪ HIV: HAART vanaf 20 wkn geven om niet-differentieerbare virale load te creëeren → 0,5 jaar oud controle
▪ Toxoplasmose: rauw vlees, werken in de tuin geen groot besmettingsgevaar
▪ Listeria: rauwe groenten, verpakte gerookte vis, rauw melkse kaas
▪ Rubella: wellicht gevaccineerd. CAVE ander geboorteland → vaccineren in kraambed
▪ Parvo: crecheziekte < 20 wkn
▪ Waterpokken: IgG bepalen indien waterpokken in omgeving en zwangere heeft dit niet gehad → positief →
passief vaccineren. Vaak: 1e trimester & voor geboorte
▪ Slim: MRSA: varkensboerderij of kippenhouders
▪ Slim: SOA:
• Hepatitis B: indien zwangere een actieve infectie doormaakt dan kan dit tijdens partus op het kind
overgedragen worden→ kind postpartum vaccineren & gezin/ omgeving screenen
• Syfilis: congenitaal lues geeft congenitale afwijkingen
• Herpes: indien primo-infecties heeft moeder nog geen As dus wordt kind besmet bij vaginale
bevalling→ sectio
o Omgeving: werken met dieren/kinderen (dierenarts of slager), cytostatica, zware metalen, oplosmiddelen,
bestrijdingsmiddelen, narcosegassen. Straling: bescherming met loodschorten zeer effectief & kind kan vrij veel
hebben, maar niet meer werken als röntgenlaborante (MRI of echo mag wel).
▪ Slim: Vpk: geen nachtdiensten. Politie: geen straatwerk.
o Foliumzuur: verlagen risico spina bifida/ NBD
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marjan-dejong. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.07. You're not tied to anything after your purchase.
