Summary
Samenvatting cellulaire oncologie
- Course
- Institution
een samenvatting van de colleges van cellulaire oncologie
[Show more]
Seller
Follow
danielvandijk
Content preview
Aantekeningen cellulaire oncologie;Biologie van kanker – the nature of cancer
Tumoren komen voort vanuit normaal weefsel
- Vanuit defecte cellen die niet normale vorm en functie kunnen behouden
- Tumoren hebben aantal histologische kenmerken die overeenkomen met het normale
weefsel waarvan ze vandaan komen
Benign = Goedaardig vs Malignent = Kwaadaardig
Goedaardig: tumoren die lokaal groeien zonder aanliggend weefsel te infiltreren
- Kunnen alsnog problemen veroorzaken
o Hyperthyroidism
o Acromegaly: extremiteiten van het lichaam groeien ontzettend hard door extreme
uitscheiding van groeihormonen
Kwaadaardig: tumoren die aanliggend weefsel infiltreren en metastasen (=uitzaaiingen) veroorzaken
- Verantwoordelijk voor 90% van de doden van kanker (metastasen)
Tumoren komen voort vanuit veel verschillende gespecialiseerde cel typen
- Voornamelijk vanuit epitheliaal weefsel
o Epithelia; ‘lakens’ van cellen die de wanden van
holen of kanalen of het lichaam bedekken + huid
(komen in aanraking met de buitenwereld)
o Basement membrane; basale lamina; gemaakt vanuit
extracellulaire matrix (ECM) en scheidt de epitheliale
cellen van de onderliggende laag van het stroma
(supportende connective weefsel)
Epithelia → geven aanleiding tot de meest voorkomende menselijke kanker: Carcinoma’s
- Tumors van epitheel lagen (mond, oesophagus, buik, darmen, huid etc.)
2 types van kankers vanuit epitheel origine (carcinomas)
- Squamous cell carcinomas; cellen die de beschermde laag vormen
- Adenocarcinomas: gespecialiseerde cellen die substanties secreteren in holen/gangen
Non-epitheliale kankers:
- Sarcomas (1%)
o Fibroblasten die collageen secreten
o Connectief weefsel (cytoplasma, vet, botten)
- Hematopeitic
o Vanuit bloed vormende weefsels
o Leukemie (witte bloed cellen), bewegen vrij door de circulatie (liquide)
o Lymfoma’s (B/T cellen) (7%), vaak gevonden in lymfe knopen waar ze aggregeren
(solide tumoren)
- Gliomas, glioblastomas, neuroblastomas
o Vanuit het zenuwsysteem, vaak dodelijk
, - Niet klassificieerbare kankers
o Epitheliaal – mesenchymale transitie (EMT) → verliezen karakteristieke
eigenschappen van het originele weefsel → moeilijk te zeggen wat de oorzaak is
o Teratomas: komen vanuit sperma/eitjes = germ cells
▪ Kunnen haren/tanden groeien
▪ Goedaardig
▪ Genetisch wild-type (dus lastig om te zeggen of het ook echt een tumor is)
o Dedifferentiatie: wanneer kankercellen eigenschappen verliezen zoals architectuur
Kankers ontwikkelen zich progressief in een multi-stap proces (elke stap meer kwaadaardig en
invasief)
- Hyperplastic groei: enorm aantal cellen, die in staan zijn om zich in weefsel te nestelen en
ogenschijnlijk normaal zijn
o Balans van aantal cellen wordt verstoord → lumen wordt kleiner
o Basal membraan is (nog) niet geschonden en nog heel
- Metaplastic groei: normaal weefsel kan vervangen worden door cellen van een naderbij
gelegen weefsel
o (barrett’s oesophagus) bij de transitie tussen buikcellen en oesophagus kan veel
irritatie ontstaan bij de oesophagus cellen door maagzuur → cellen van maag gaan
naar oesophagus en zich hier innestelen
- Dysplasie: transitie tussen goedaardig en kwaadaardig fenotype
o Variabiliteit tussen nucleaire grote en vorm, meer nucleaire kleuring, vergrote ratio
van nucleus t.o.v. cytoplasma, verhoogde mitotische activiteit, minder normale
cytoplasmatische kenmerken
o Grote effecten op architectuur van het weefsel
o Maar… nog steeds niet door het basilair membraan gebroken
- Neoplasma: invasie in het onderliggende weefsel door het basilair membraan heen
o De tumor wordt nu kwaadaardig
➔ Metastase
Maar deze progressie is zeer simplistisch en alleen geldig tot carcinoma’s
Zijn tumoren monoclonaal?
(Klone: al de nageslachtcellen van een cel)
- Ja, tumoren komen vanuit één singuliere cel
o Alle myeloma cellen van een patiënt produceren dezelfde antilichamen! Dit indiceert
een gelijke voorouder (bloedkanker, B-cellen)
▪ Dit is significant omdat in normaal bloed enorm veel verschillende
antilichamen zijn
o Alle tumor cellen dragen een bepaalde chromosomale her rangschikking of mutatie,
ook al is een tumor zeer heterogeen → indiceert een gelijke voorouder
➔ Betekent niet dat alle cellen identiek zijn! Binnen een tumor is nog steeds veel
genetische variatie
Kanker laten een veranderde energie metabolisme zien:
- Normale cellen in aerobe condities (veel zuurstof) gebruiken glycolyse in het cytosol om
glucose om te zetten in pyrovaat → CO2 → veel energie productie (36 ATP in krebs cyclus)
, - Warburg effect: veel kanker typen gebruiken een andere pathway ook al is er sprake van een
aerobe omgeving, hier gebruiken ze glycolyse om pyrovaat in lactaat om te zetten (2ATP)
o → kankers zijn vaak in zuurstof arme omgevingen
o → tijdens glycolyse worden meer componenten gemaakt die worden gebruikt in
biosynthese
- Gebruiken in de praktijk: Vanwege lage efficiëntie hebben kankercellen veel glucose nodig,
dus veel glucose transporters in kankercellen → deze labelen → herkenbaar op scan
Kanker incidenten zijn verschillend tussen verschillende populaties (bv huidkanker in Japan vs
Australië)
- 2 factoren; erfelijkheid en omgeving!
Summary:
, Virussen, oncogenen en groeifactoren
Vroeger was kanker beschouwd als een besmettelijke ziekte
- Sarcoma uit kip → cellen in andere kip → zelfde tumor in andere kip → RSV; rous sarcoma
virus
Wat zijn virussen?
- Virus; klein beetje viraal DNA in een capsule
- Viraal DNA wordt in het DNA gebracht
- Dit DNA wordt tot expressie gebracht en eiwitten worden hiervan afgeschreven
RSV virus kan oneindig lang delen > vormen foci in petri schaaltje > kanker bestuderen
Virussen kunnen geïnfecteerde cellen transformeren
- Permissive host; toestaan van virus replicatie
o Host cellen worden snel gedood door virus en kunnen niet onsterfelijk worden
- Non-permissive host; niet toestaan van virus replicatie
o Transformed cells > deze cellen worden ‘onsterfelijk’ (wel lage frequentie)
Sommige virussen zullen hun eigen DNA integreren van de host cel (Non-permissive host!)
- Circulaire fragmenten van DNA virus worden geknipt → lineaire fragmenten interacteren
met het DNA van de host waardoor deze geïntegreerd wordt naast het DNA van de host cel
o → DNA van hostcel en virus naast elkaar
Sommige virussen bestaan alleen episomally (buiten het genoom van de host)
- Virale genomen ‘wandelen’ over het chromosoom van de host cel zonder hier mee te
interfereren
Sommige RNA virussen (=retrovirussen) maken gebruik van reverse transcriptie om hun eigen
materiaal in het DNA van de host cel te integreren
- RSV
- RNA → reverse transcriptase → DNA van virus → DNA integreert in DNA host cel → DNA
wordt samen met DNA host afgeschreven naar RNA → RNA geïncorporeerd in virus →
infecteert andere cellen! (Bv. Bij V-Src)
Sommige virussen ontvoeren en exploiteren host genen
- V-src transformeert cellen (v=viraal gen van virus)
- Wanneer aanwezig, v-src van het RSV virus acteerde als oncogeen
- C-src was aanwezig in kippen zonder kanker, verantwoordelijk voor normaal gedrag
o C-src lijkt heel erg op V-src maar geen oncogen!
- Maar v-src was niet aanwezig in ouderlijk ALV virus en niet nodig voor RSV replicatie
- → oncogen werd gekidnapped door het virus van kippen
- → C-src was dus een groei-promoverend proto-oncogen (= precursor van oncogen)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller danielvandijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now