Summary
Samenvatting sociaal recht 1
- Course
- Institution
Volledige samenvatting sociaal recht 1 inclusief mogelijke examenvragen van de lector Smolders. Tweede jaar, eerste trimester.
[Show more]
Seller
Follow
roosvanderzande
Content preview
Samenvatting sociaal rechtDeel 1
Hoofdstuk 1: Wat is ‘sociale wetgeving’ eigenlijk?
o Hét kenmerk van sociale wetgeving is het doel ervan; beschermen van de belangen
van de werknemers en sociaal verzekerden, en het bevorderen van hun welzijn
o WN is zwakste partij -> is afhankelijk van loon -> ook afhankelijk van WG
o Sociale wetgeving wil WN beschermen dmv beschermingswetten:
Loonbeschermingswet
Wet op het arbeidsreglement
Wet op de arbeidsovereenkomsten
Arbeidswet
o Bestaan reeks wetten die WN waarborgen willen geven om een menswaardig
bestaan te verzekeren als hij zijn inkomen verliest omdat hij om een of andere reden
niet kan werken -> socialeverzekeringswetten:
Wet op arbeidsongevallen
Gezinsbijslagwetgeving
Wet inzake ziekte- en invaliditeitsverzekering
Werkloosheidsreglementering
Pensioenwet
o Arbeidsrecht is het geheel van rechtsregels dat de verhoudingen regelt tussen
werkgevers en werknemers zowel individueel als collectief
o Sociale wetgeving;
Individuele relaties tussen werkgevers en werknemers
Collectieve relaties tussen werkgevers en werknemers
Beschermingsmaatregelen voor werknemers
Arbeidsvoorziening
Sociale zekerheid
Minimumvoorzieningen
Geschillen van sociaal recht
o Naast eigenlijke wetgeving zijn er ook tal van overeenkomsten waarmee men in de
verhouding tussen WN en WG rekening moet houden
o Van een overzichtelijk en gecoördineerd geheel is er dan ook vandaag geen sprake
o Sociale wetgeving is een zeer belangrijke rechtstak owv de centrale plaats in onze
maatschappij
1
,Historiek van het arbeidsrecht
o Verloop werkdag in doorsnee 19e eeuwse fabriek
05.30u: start werkdag
12.30u: pauze + eten
12.40u: einde pauze
18.30u: einde werkdag
o Laatste helft 19e eeuw: België op één na meest geïndustrialiseerde land ter wereld
o Zeer slechte werkomstandigheden
o Tot 1921: coalitieverbod
o 1806: Werkrechtersraden (in 1967 vervangen door de arbeidsrechtbanken)
o Eerste wetten over arbeidsreglementering (uitbetaling loon, verbod nachtarbeid voor
vrouwen en kinderen, zondagsrust, …)
o 1900: wet op het arbeidscontract (enkel voor arbeiders)
o 1922: wet betreffende het bediendecontract
o 1968: wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités
(cao-wet)
o 1978: wet betreffende de arbeidsovereenkomsten (WAO)
Hoofdstuk 2: bronnen van sociale wetgeving
1 Internationale rechtsbronnen
o Internationale rechtsbronnen zijn de verdragen die België met andere landen sluit
1.1 Bilaterale verdragen
o Is van belang tussen België en 1 ander land
1.2 Multilaterale verdragen en instellingen
o Meer dan 2 landen sluiten een verdrag
1.2.1 De internationale Arbeidsorganisatie
o Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling
van het sociaal recht over heel de wereld
o IAO bestaat uit een algemene vergadering, beheerraad en een vast secretariaat en
huldigt het principe van de drieledigheid; regeringen, werkgevers en werknemers zijn
erin vertegenwoordigd
o De IAO stelt 2 soorten normen op; conventies en aanbevelingen
o Het uitvaardigen van een conventie loopt meestal over 5 fasen:
De studie
Raadpleging van de regering
Bespreking tijdens de conferentie
Nieuwe raadpleging van de regeringen
Uiteindelijke beslissing
2
,1.2.2 De organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO)
o Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO)
o Raad, bestaande uit afgevaardigden van de landen die lid zijn, is het hoogste orgaan
van de OESO
o OESO houdt zich vooral met economische zaken bezig maar er worden ook sociale
problemen behandeld door het Comité voor de arbeidskrachten en de sociale
aangelegenheden
o Beslissingen, akkoorden, aanbevelingen en resoluties van de Raad van OESO hebben
in feite slechts een beperkte rechtstreekse weerslag op het Belgisch sociaal recht
1.2.3 De Raad van Europa
o De Raad van Europa is het uitvoerend orgaan van de Raad in het Ministercomité
o Voornaamste akte is het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
o EVRM waarborgt enkele fundamentele vrijheden en kan rechtstreeks ingeroepen
worden voor Belgische rechtbanken
o Europese Sociale Handvest omvat 3 delen:
Opsomming van de rechten die gewaarborgd moeten worden
De verplichting minstens 5 fundamentele rechten te waarborgen, waaronder
de volgende; recht op arbeid, op vrijheid van organisatie, …
Het opzetten van een controlemechanisme teneinde de toepassing van het
Handvest te waarborgen
1.2.4 De Internationale Vereniging voor de Sociale Zekerheid
o Association internationale de la sécurité sociale (AISS) omvat een Algemene
Vergadering, de Raad, het Bureau en het Secretariaat-Generaal
o De rechtstreekse invloed is beperkt
1.2.5 De Benelux Economische Unie
o Benelux Economische Unie bestaat uit een Raad, Cominté van Ministers en een
Secretariaat-Generaal maar ook uit ook ‘Economische en sociale raad van advies
1.2.6 De Europese Unie
o Rechtsbronnen binnen de Europese Unie zijn echter veruit de belangrijkste
o De Europese Unie telt naar de Europese Raad 5 hoofdinstellingen; de Raad van
Ministers, de Europese Commissie, het Europees Parlement, het Euroêes Hof van
Justitie en de Rekenkamer
o Deze organen worden bijgestaan door een aantal nevenorganen, zoals het
Economisch en Sociaal Comité, Comité van de Regio’s, de Europese Investeringsbank
en de Europese Centrale Bank
3
, 2 Nationale rechtsbronnen
2.1 Sociale grondrechten
o Artikel 23 van Grondwet
2.2 Sociale Rechtsbronnen
o Belangrijkste rechtsbronnen van arbeidsrecht:
Wetten
Decreten
Koninklijke besluiten
Ministeriële besluiten
o Ook de rechtspraak en dan vooral die van het Hof van Cassatie, is een belangrijke
bron van recht -> hierin krijgen wettelijke beginselen hun toepassing en interpretatoe
o In België bestaat er echter geen precedentenrecht
o De rechtsleer is het geheel van boeken, tijdschriften en andere publicaties over het
recht
o Arbeidsrecht kent op eigen rechtvorming dmv collectieve arbeidsovereenkomt
o Het gebruik (ongeschreven regel) -> algemeen wordt aanvaard dat een drievoudige
voorwaarde vervuld moet zijn om van een gebruik te kunnen spreken;
Bestendig -> het voordeel moet gedurende een voldoende lange tijd
toegekend zijn
Vast -> steeds hetzelfde voordeel wordt toegekend
Algemeen -> het voordeel wordt aan alle werknemets die zich in dezelfde
situatie bevinden uitgekeerd
2.3 Hiërarchie van de nationale rechtsbronnen
o Artikel 51 van cao-wet
o Hoe moeten we hiërarchie interpreteren? -> langere norm mag slechts afwijken van
een hogere norl in zover hij hiermee niet strijdig is, of de rechten van de werknemets
niet vermindert of zijn plichten verzwaart
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller roosvanderzande. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.65. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52928 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now