Taalintensiveerders: talige middelen die voor een stilistische versterking van de evaluaties in een
tekst, zoals super, zeer, perfect, etc. Sommige onderzoekers scharen evaluatieve bijvoeglijke
naamwoorden als vriendelijk en proper ook onder taalintensivering, anderen beschouwen deze
woorden als gewone evaluatieve bijvoeglijk naamwoorden: het evaluatieve bijvoeglijke naamwoord
vriendelijk kan bijvoorbeeld geïntensiveerd worden tot zeer vriendelijk en proper tot brandschoon.
Woorden als proper, uiteraard en vriendelijk kunnen een niet-evaluatieve uiting subjectiveren, wat in
sommige onderzoeken gelijk lijkt te staan aan intensiveren.
Daarnaast zien sommige onderzoekers taalintensiteit en taalintensivering als synoniemen en scharen
eveneens afzwakkende elementen onder dit fenomeen, andere onderzoekers niet. Ook zijn
onderzoekers het niet eens over met welke mate er betekenisverandering mag optreden bij
taalintensivering en welke talige middelen kunnen optreden als taalintensiveerders.
Naast bijvoeglijke naamwoorden en bijwoorden zijn er namelijk ook andere talige mogelijkheden om
een uiting te intensiveren. VB: hij wachtte uren, dagen, maanden. (stijlfiguur climax)
Taalintensivering in de beschrijvende taalkunde
Ten eerste worden er veelvuldig restricties op het gebruik van intensiverende woordcombinaties
besproken. VB: bar en bijster hebben dezelfde betekenis, maar men zegt enkel bar weinig – niet
bijster weinig.
Ten tweede is veel descriptief taalkundig onderzoek verricht naar de frequentie van intensiverende
woorden en de ontwikkeling van taalintensiveerders in de tijd.
Tenslotte is een veelvuldig besproken aspect dat intensiverende woorden geordend kunnen worden
op sterkte (positief – negatief).
In de beschrijvende taalkunde worden voor het talig versterken of afzwakken van uitingen de termen
gradering, graduation en intensification gebruikt.
Definitie intensiveerders die vaak wordt gebruikt: they indicate a point on an abstractly conceived
intensity scale; and the point indicated may be relatively low or relatively high.
Andere omschrijving: I use the term intensifier for any device that scales a quality, whether up or
down or somewhere in between the two.
Er wordt in beide definities niet besproken op wat voor uitingen intensiveerders betrekking hebben:
descriptieve of evaluatieve uitingen. Wel blijkt dat taalintensiteit als een talig middel wordt
beschouwd om zowel te versterken als af te zwakken. Er wordt niet ingegaan op betekenisverschil
door intensiveerders.
Over de vraag welke linguïstische middelen er zijn om te intensiveren biedt de taalkunde
daarentegen wel helderheid: er wordt gesproken over gradeerbare woorden die geïntensiveerd
kunnen worden. Voorbeelden van gradeerbare woorden zijn werkwoorden (huilen), zelfstandige
naamwoorden (een probleem) en bijvoeglijke naamwoorden (mooi), die versterkt kunnen worden
tot hard huilen, een gigantisch probleem en bloedmooi. Het zijn in de taalkundige studies dus vooral
bijvoeglijke naamwoorden, voorvoegsels en bijwoorden die intensivering aanbrengen, niet de
zelfstandige naamwoorden en werkwoorden zelf. (dus niet krijsen of janken).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SJN. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.