Summary
Samenvatting Risicomanagement
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting risicomanagement hoofdstuk 1t/m 5
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
kyrasmolenaars
Content preview
1.1 behoefte aan zekerheidZekerheid is de belangrijkste behoefte van de mens. In de piramide van Maslow worden 5
fundamentele typen van menselijke behoeften onderscheid. Deze zijn te rangschikken op
verschillende niveaus van een hiërarchie. Wanneer de basisbehoefte aan de onderkant van de
piramide niet zijn bevredigd, gaat de persoon geen aandacht geven aan de andere behoeften, in de
rest van de piramide.
De piramide van Maslow ziet er als volgt uit:
Risico's zijn altijd aanwezig geweest. Deskundigen hebben daarom systemen gebouwd waardoor de
kans om getroffen te worden verkleind is.
Mensen proberen risico's te interpreteren vanuit hun ervaringskader. Vaak houdt dat in dat ze de
verschijnselen terugbrengen tot gebeurtenissen die al vaker hebben plaatsgevonden.
1.2 introductie van het begrip risico
Een risico wordt beschreven als het gevaar van schade of verlies. Hierin staan 2 onderdelen
benoemd. Het eerste onderdeel is gevaar. Gevaar houdt in: onzekerheid over de uitkomst.
Onzekerheid is dan ook een vereiste om een gebeurtenis of omstandigheid als risico te bestempelen.
Het 2de onderdeel is schade of verlies. Dat toont aan dat we met risico's een gebeurtenis met een
negatieve uitkomst duiden. Onzekere gebeurtenissen met negatieve gevolgen kunnen voorkomen op
alle vlakken.
1.3 globale begripsbepaling van risicomanagement
In de westerse maatschappij zijn mensen erin geslaagd redelijke zekerheden te scheppen waar het
gaat om de primaire levensbehoeften. Ze hebben geleerd om te gaan met de risico's die het
vervullen van deze primaire levensbehoeften bedreigen.
De westerse samenleving is continu opzoek naar mogelijkheden om de levensbehoeften te
verbeteren. Daartoe hebben ze ingewikkelde systemen en structuren geschapen, waardoor en
waaruit weer nieuwe risico's zijn ontstaan. Deze nieuwe risico's en de aard van de belangen die eraan
onderhevig zijn, brengen met zich mee dat het calamiteitenkarakter ervan is toegenomen.
De term risicomanagement is een vlag, die verschillende ladingen dekt. Het wordt gebruikt voor de
analyse en de beheersing van risico's, het omgaan met allerlei zuiver financiële risico's. In de
industriële sector staat risicomanagement met name voor alle maatregelen die zijn gericht op het
borgen van de kwaliteit, continuïteit en veiligheid van processen en producten. In de accountancy
heeft risicomanagement vooral betrekking op het al dan niet voldoen aan de voorschriften voor de
bedrijfsvoering en verslaglegging. Bij projectmatig werken zoals in de bouw is risicomanagement
gericht op de bescherming van de projectdoelstellingen in termen van budget, tijd en kwaliteit.
,Naast deze specifieke vormen van risicomanagement, heeft risicomanagement zich ontwikkeld als
onlosmakelijk onderdeel van de algemene aansturing van een onderneming of instelling. Deze
algemene vorm is erop gericht dat realisatie van de doelstellingen en het voortbestaan van de
onderneming te beschermen en heeft enerzijds betrekking op ondernemersrisico's zoals
strategische-, commerciële- en organisatorische risico's (de zogenoemde dynamische risico's) en
anderzijds op risico's die kunnen leiden tot schade of verlies en die onlosmakelijk verbonden zijn aan
de activiteiten en middelen van een onderneming of instelling (de zogenoemde statische risico's).
1.4 redenen voor risicomanagement
Risicomanagement wordt natuurlijk in de eerste plaats toegepast door organisaties die structuur
willen geven aan de bescherming van hun continuïteit en de realisatie van hun doelstellingen. Ook de
bescherming van mensen en hun belangen, zowel werknemers, omwonenden als afnemers en
andere betrokkenen, is een belangrijke motiveerde factor. Er is echter ook een aantal externe
invloed factoren die de toepassing van risicomanagement zo niet verplichten, dan toch zeer wenselijk
maken zoals:
1.4.1 Wet- en regelgeving:
Wetgeving waaruit het belang van risicomanagement indirect voortvloeit betreft onder andere de in
1970 in de VS ingevoerde Occupantional Saftey and Health Administration en de ontwikkeling van de
aansprakelijkheidswetgeving en – jurisprudentie. Denk aan de arbeidswetgeving (in NL
arbeidsomstandighedenwet) met bijbehorende uitvoeringsbesluiten, die bedrijven en instellingen
steeds nadrukkelijker dwingen tot een goed gestructureerd risicomanagement inzake
arbeidsongevallen en beroepsziekten.
Wet Sarbanes Oxley: bevat regels voor financiële controle en bewaking van de integriteit van
ondernemingen en heeft geleid tot de opzet van het ‘Enterprise risk management framework’. In
Nederlandis het de ‘Nederlandse Corporate governance code’. Deze codes richten zich op een
verantwoord ondernemingsbestuur en hoewel de hoofdaandacht daarbij uitgaat naar het strategisch
en financieel beheer, valt daaronder ook het aantoonbaar goed en gestructureerd omgaan met
risico's.
International Fincancial Reporting Standards (IFRS): uit deze eisen met betrekking tot de financiële
verslagleging vloeien impliciet ook enige bepalingen voort over de wijze waarop met risico's kan
worden omgegaan.
Basel-akkoorden: worden de akkoorden aangeduid die in de afgelopen gesloten zijn door het basel
comité voor internationaal banktoezicht (zijn er 3). Hebben als doel internationale voorschriften
formuleren voor het vormen van voldoende kapitaalreserves bij banken.
Solvency II-richtlijnen: voor de verzekeringsindustrie. Deze richtlijn is erop gericht om de solvabiliteit
van verzekeraars en daarmee de uitkeringszekerheid van verzekerden te beschermen. De richtlijn
bestaat uit 3 pilaren:
1. Financiële eisen
2. Eisen ten aanzien van governance, risicomanagement en supervisie
3. Eisen ten aanzien van rapportage en transparantie
1.4.2 verzekeringsindustrie
Een andere factor die blijvend aanleiding geeft tot de toepassing van risicomanagement is de
wisselende stabiliteit in de verzekerbaarheid van risico's en de prijsniveaus van verzekeringen.
Bedrijven kiezen ervoor risico's te verzekeren omdat zij hierdoor toekomstige onzekere verliezen
omzetten in een zekere, voorspelbare kostenfactor, de verzekeringspremie.
, De verzekeringsindustrie heeft ook op een andere manier een belangrijke invloed gehad op de
ontwikkeling van risicomanagement. Om tot een verstandig acceptatiebeleid en een verantwoorde
prijsbepaling voor verzekeringen te komen, hebben de verzekeringsmaatschappijen zich van oudsher
verdiept in allerlei risico's en op dit gebied grote deskundigheid verworven. Verzekeraars hebben hun
deskundigheid in risicomanagement in eerste instantie voor hun eigen bedrijfsvoering opgebouwd.
1.5 ontwikkeling van risicomanagement
In de beveiligingsindustrie heeft risicomanagement een grote stempel gedrukt maar ook bij
verzekeraars en functionarissen.
1.5.1 organisaties en richtlijnen
Aanvankelijk werd risicomanagement sterk gedomineerd door het verzekering denken. De
verandering door de jaren heen heeft ervoor gezorgd dat de beroepsorganisatie de American society
of Insurance Managers, haar naam veranderde in Risk and Insurance Management Society (RIMS). In
Nederland bestaat er soortgelijke organisaties als RIMS, namelijk het genootschap voor
risicomanagement en de Nederlandse Associate van Risk en Insurance Managers (NARIM). Deze en
de in andere Europese landen gevestigde risicomanagementorganisaties worden overkoepeld door
de in Brussel gevestigde Federation of European Risk Management Associations (FERMA).
ISO 31000-richtlijn voor risicomanagement. Deze richtlijn is bedoeld als leidraad voor de opzet van
risicomanagement binnen organisaties als paraplu over alle bestaande managementdisciplines
gericht op het beheersen van risico's.
1.5.2 opkomst van Enterprise risk management
In deze paragraaf ligt de nadruk op de beheersing van statische risico's, dat wil zeggen: risico's die
alleen een neerwaartse dimensie hebben (leidt alleen maar tot verlies). De term Enterprice Risk
Management wordt gebruikt (ERM). Met deze termen wordt geduid op de beheersing van alle
risico's van een organisatie het zogenoemde organisatiebreed risicomanagement. Dit
risicomanagement richt zich hierbij ook op de dynamische risico's (ondernemersrisico's). Deze risico's
kunnen positief en negatief uitpakken (winst of verlies).
Het COSO II-raamwerk geeft een definitie van risicomanagement, aanwijzingen voor de manier
waarop risicomanagement kan worden gestructureerd, gemeenschappelijke uitgangspunten voor
risicomanagement en een gemeenschappelijke taal voor het voeren van risicomanagement. Het
dienst als uitgangspunt voor de opzet van risicomanagement.
1.5.3 management van verzekerbare risico's versus ERM
ERM bevat het beheer van alle risico's van een organisatie, terwijl het traditionele risicomanagement
zich voornamelijk richtte op de verzekerbare risico's. ERM kan dus worden beschouwd als een
verbreding die zowel het traditionele risicomanagement in zich opneemt als ook andere
risicogebieden.
In de praktijk vormt ERM een platform om centrale uitgangspunten voor risicobeheersing te
formuleren, kennis over risico's centraal inzichtelijk te maken, de interdisciplinaire effecten van de
risico's onderling te delen, de prioriteiten en de acties voor risicobeheersing te definiëren.
1.5.4 expertise in risicomanagement
Tot slot dragen risicomanagement-experts en –adviseurs en het onderwijs bij aan de ontwikkeling
van de discipline. Adviseurs ondersteunen organisaties bij de ontwikkeling van risicomanagement en
ontwikkelen hierbij tools voor het analyseren en beheersen van risico's. Hogescholen, universiteiten
en andere opleidingsinstituten leveren een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de
theoretische kaders van risicomanagement.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kyrasmolenaars. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.50. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79373 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now