Summary
Samenvatting - Mediarecht en deontologie
- Course
- Institution
Samenvatting Mediarecht en deontologie
[Show more]
Seller
Followninaderuyck
Reviews received
Content preview
MEDIARECHT & DEONTOLOGIEMEDIARECHT EN ETHIEK
RAAD VOOR DE JOURNALISTIEK
• Onafhankelijke instantie voor journalistieke zelfregulering → zelf verantwoordelijkheid nemen
• Behandelt vragen en klachten over journalistieke beroepsethiek
• Initiatief van de Vlaamse Vereniging van Journalisten en van mediaorganisaties, uitgevers,
omroepen, persagentschappen en productiehuizen
• 36 leden: 12 journalisten, 12 afgevaardigden van de mediaorganisaties en 12 externe leden of
vertegenwoordigers van het publiek of de samenleving
• Burgers en organisaties kunnen bij de Raad voor de Journalistiek terecht met vragen &
klachten over beroepsethiek
• Representatief → door journalisten, iedereen is ermee akkoord
• Transparant → ?
Beroepsethiek
• Code van de Raad voor de Journalistiek
• Verklaring van de rechten en plichten van een journalist
• Code van journalistieke beginselen
• Global Charter of Ethics for Journalists
Boetes
• Er worden geen sancties opgelegd en kent geen schade vergoeding toe
• Raad voor de Journalistiek geeft met zijn uitspraken eeen opinie
• Uitspraken worden wel met naam en toenaam gepubliceerd
CODE VAN DE RAAD VOOR DE JOURNALISTIEK
Overzicht
• 36 pagina’s
• Actueel
• Beginselen
• Normen
• Richtlijnen
Beginselen
• Recht op informatie
• Vrije meningsuiting
• Fundamenteel mensenrecht
• Pers heeft recht en plicht om publiek te informeren over zaken van maatschappelijk belang
• Bepaalde vrijheid maar ook bepaalde verantwoordelijkheid
• Media is de vierde macht (waakhond) naast uitvoerende, rechtelijke en wetgevende macht
• Geld voor alle pers, journalistiek
• Media is aanspreekbaar voor het publiek
• Sommige artikels van de code worden aangevuld met concrete richtlijnen
Normen
• Waarheidsgetrouw te berichten
• Onafhankelijk informatie te garen en te verstrekken
• Fair optreden
• Respect tonen voor privéleven en de menselijke waardigheid
Waarheidsgetrouw berichten
• Alleen informatie publiceren waarvan de oorsprong gekend is
• Schrappen of verdraai geen essentiële informatie in teksten, beelden, opnames of andere
documenten
• Onderscheid tussen zijn feitelijke berichtgeving, commentaar en opinie duidelijk voor publiek
,Onafhankelijk informeren
• Maximale vrijheid → je moet wel je verantwoordelijkheid nemen
• Journalist en redactie bewaren hun onafhankelijkheid en weren elke druk
• Journalist vermijdt belangenvermenging met personen of organisaties waarmee hij
beroepshalve in contact komt
• Journalist maakt geen reclame of propaganda
• Journalist gebruikt financiële informatie
• Neemt maatregelen om ongepaste inhoud te voorkomen of zo snel mogelijk te verwijderen op
sociale media
Fair play
• Loyale methodes om informatie, beeld- en klankopnamees en documenten te verkrijgen of te
verwerken
• Voor informatie wordt niet betaald
• Journalist pleegt geen plagiaat
• Journalist beschermt identiteit van zijn bronnen
Respet voor privéleven en menselijke waardigeheden
• Privéleven mag niet aangetast worden
• Wees voorzichtig met mensen in kwetsbare situatie: minderjarigen, slachtoffers van
criminaliteit, rampen en ongevallen en hun directe omgeving
• Geen discriminatie, racisme
Richtlijnen
Bewerking van beeld- en klankmateriaal + archiefmateriaal
• Beeldbewerkingen die de inhoud van een beeld wijzigen, moeten duidelijk waarneembaar zijn
voor het publiek
• Geef duidelijke bijschrift als het nodig is → verouderingsapp, archiefmateriaal
Rechtzetting bij online berichtgeving
• Bij ernstige fouten in online berichtgeving volstaat het niet om het artikel te verwijderen of te
updaten, maar erkent de journalist de fout en publiceert hij de rechtzetting
Verantwoordelijkheid van de hoofdredactie
• Hoofdredacteur heeft eindverantwoordelijkheid, ook aanspreekpunt
Financiering van journalistieke activiteiten
• Journalistieke activiteiten worden in principe betaald met middelen van de redactie
• Wanneer er in zulke gevallen een risico bestaat voor de geloofwaardigheid bij het publiek, is
de journalist transparant over de externe financiering of ondersteuning
Handelen met voorkennis, marktmanipulatie, beleggingsaanbeveling en belangenconflicten
• Niet in eigen belang
• Niet doorgeven aan derden
• Gevoelige informatie gebruik je alleen voor jezelf
• Journalisten onthuoden zich van ele vorm van manipulatie
Omgang van de pers met minderjarigen
• Code is ook van toepassing op minderjarigen, maar minderjarigen bekleden speciale positie
o Herkenbaar? Toestemming aan ouders (niet bij alledaagse onderwerpen)
o In uitzonderlijke gevallen bekleden minderjarigeen bewust een publieke rol
• Minderjarige in beeld of aan het woord
o Context, aard en gevoeligheid van het thema
o Emotionele betrokkenheid minderjarige
o Maturiteit of oordeelsbekwaamheid van minderjarige
, Verborgen opnames, incognito- en aliasjournalistiek
• Journalist mag incognito zijn maar er hangen voorwaarden aan vast
• Donald MacIntrye
• Aliasjournalistiek → waarbij de journalist bewust een andere hoedanigheid aanneemt, geldt
een gewichtig maatschappelijk belang en is overleg met de hoofdredactie aangewezen
• Een journalist kan niet onder druk worden gezet om risicovolle opdrachten te aanvaarden
Wederhoor
• Wanneer de journalist zelf beschuldigingen uitbrengt, contacteert hij in principe de betrokkene
vóór publicatie of uitzending en biedt de kans om te reageren
• De journalist geeft de betrokkene een redelijke termijn om te reageren
• Verwijzingen naar officiële communicatie van parket of politie, of van gerechtelijke of
sanctionerende instanties vormen geen beschuldigingen zoals bedoeld in deze richtlijn
Embargo
• Een embargo vervalt zodra de informatie uit een andere bron bekend is
• Kan ook gevraagd worden voor uitstel
o Nieuws moet nog intstaan
o Leven of gezondheid van mensen staan op het spel
On the record en off the record
• Als de journalist afspraken maakt met een bron over de manier waarop hij de bron kan
citeren, zijn de termen on the record en off the record nuttig om de afspraken zo duidelijk
mogelijk te maken
Gebruik van informatie en beelden via sociale media
• Wanneer de betrokkkene de toegang tot informatie of beelden op sociale media heeft beperkt,
is gebruik niet geoorloofd. De journalist moet een maatschapelijk belang voorleggen om deze
te rechtvaardigen
• Ook op publieke pagina’s mag er niet zomaar persoonlijke gegevens gedeeld worden
o Respect privéleven
o Oorsprong en waarheid van informatie checken
o Er geldt geen voorbehoud voor het gebruik
Digitale archieven en hergebruik van archiefinformatie
• Het maatschappelijke belang tegenover recht op vergetelheid van de betrokkene
• Ook omgekeerd
• Particulieren kunnen door de VRT genomen archief kopen
Hyperlinks
• Journalist geeft context bij hyperlink, belang afwegen
• Inhoud van andere journalist is ook jouw verantwoordelijkheid
• Hyperlink is vaak gratis reclamee voor een bepaaalde groep of event
Respect voor het privéleven van publieke figuren
• publieke figuren → ruime mediabekendheid
• elementen uit het privéleven kunnen invloed hebben op publieke functioneren
• Bart De Pauw, Marco Borsato, Ali B
• Personen die zelf een inkijk geven → ongevraagde berichtgeving op voorwaarde in
verhouding te zijn met wat de betrokkene zelf naar buiten is gekomen
• Caroline Flack (Love Island) → zelfmoord
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ninaderuyck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.61. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now