Aardrijkskunde samenvatting groep 7,8 deel 2 PABAO714X2
112 views 1 purchase
Course
Aardrijkskunde groep 7,8 deel 2
Institution
Hogeschool Rotterdam (HR)
Book
Geowijzer
Samenvatting van het boek Geowijzer, powerpoints van de les en aantekeningen. Het gaat over endogene en exogene krachten, vulkanen, aardbevingen, klimaten, enzovoort.
Les 1 Kringloop van het gesteente – endogene krachten
Endogene krachten: krachten die in de aardkorst werken, zoals de vorming van gebergten of het
wegzakken van stukken grond.
De aarde is opgebouwd uit drie lagen:
1. De kern
- binnenste laag van de aarde
- zeer hete bol
- binnenkern is vast materiaal door de hoge druk kan hij niet smelten
- buitenkern is vloeibaar materiaal bestaat uit ijzer en nikkel
2. De mantel (asthenosfeer)
- middelste laag van de aarde
- 80% van het totale volume van de aarde
- hoe dieper je de aarde ingaat, hoe warmer daardoor smelt gesteente in de mantel
- vloeibaar stroperige massa
3. De aardkorst (lithosfeer)
- dunne buitenkant van de aarde
- vast gesteente gestold
- bestaat uit continentale en oceanische korst
- drijft op vloeibare mantel
- onder de oceanen is de korst dunner dan onder de continenten
Platentektoniek
Convectiestromen:
- Door het temperatuurverschil tussen de kern en de aardkorst is de mantel voortdurend in
beweging.
- Zorgen ervoor dat aardplaten verschuiven.
1. De platen drijven op het magma van de mantel.
2. Door de warmte vanuit de kern (bol) wordt het magma omhoog gestuwd en ontstaan er
stromingen in de mantel.
3. Deze stromen botsen tegen de aardkorst en buigen naar links en rechts.
4. Het magma koelt zich af en gaat weer terug naar de mantel.
Twee soorten platen
1. Continentale platen: ongeveer 40 km dik
2. Oceanische platen: ongeveer 7 km dik
, Tektonische platen – plaatbewegingen
1. Convergentie: platen die naar elkaar toe bewegen. Drie mogelijkheden:
- Botsing van twee continentale platen: er ontstaan plooiingen in de aardkorst.
Gevolg: bergen. Bijvoorbeeld de Alpen, Himalaya, Rocky Mountains en Pyreneeën.
- Botsing van twee oceanische platen: subductie. De zwaarste en de oudste plaat schuift
onder de jonge plaat.
Gevolg: diepzeetroggen in de subductiezone
Gevolg: plooiing (gebergtes) van de rand van de oceanische plaat
Gevolg: vulkanische eilanden, als de plaat in de aarde smelt, dan komt magma boven de
aardkorst. Zeer explosief
- Botsing van een continentale en oceanische plaat: subductie. De oceanische plaat zal onder
de continentale plaat schuiven
Gevolg: heftige aardbevingen en vulkanisme.
Gevolg: troggen in de subductiezone: smalle diepe kloven in de zeebodem. Op de
wereldkaarten worden deze aangeven in het donkerblauw.
Gevolg: vulkanen op de rand van de continentale plaat. Zeer explosief.
2. Divergentie: twee oceanische platen drijven uit elkaar. Er ontstaat een ruimte tussen de platen en
die ruimte wordt gevuld met magma. Als magma aan de aardoppervlakte komt, stolt het.
Gevolg: Mid-oceanische rug. Deze rug kan in de vorm van een eiland boven de zee uitkomen. Een
voorbeeld van zo’n eiland is IJsland.
Gevolg rug: vulkaan. Eruptie is rustig.
Gevolg: nieuw land bijvoorbeeld IJsland.
3. Transversaal: langs elkaar schuivende platen.
Gevolg: aardbevingen, omdat de beweging veel wrijving oproept. De aardkorst scheurt zich en er
ontstaan breuken. Bijvoorbeeld de westkust van Verenigde Staten, vlakbij San Francisco.
- Bij een verticale breuk kunnen delen naar beneden zakken of juist naar boven worden geduwd.
Slenken een stuk van de aardkorst zakt naar beneden langs breuken.
Horsten: een stuk van de aardkorst wordt omhooggeduwd. Belangrijk als er in de ondergrond
delfstof zit.
Gevolg: vulkanen. Mensen wonen dichtbij vulkanen, omdat de aswolken vruchtbaar zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bbetuul. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.08. You're not tied to anything after your purchase.
