Lijst met aandoeningen
Zwelling scrotum
Testistumor
Een testistumor is de enige zwelling die vanuit de testis zelf komt. Een testistumor kan
leiden tot lokale geringe klachten. In 90% van de gevallen is het pijnloos. De testikel is vaak
vergroot en vast. De tumor groeit snel.
Let op bij jonge mannen (18-35 jaar)!
Risicofactoren: cryptorchisme, onvolledige genezing epididymitis, familiair, (sub)infertiliteit,
eerdere testistumor, cannabis.
Diagnostiek: diafanie negatief, echografie: intra-testiculaire afwijking, biomarkers: AFP, beta-
HCG, LDH
Behandeling: orchidectomie (binnen 48 uur) en chemo- of radiotherapie bij metastasen.
Stagering:
I alleen in testis
II N+, onder diafragma
III N+, boven diafragma
IV Metastasen
De metastasen gaan altijd eerst naar de lymfeklieren bij de nieren.
Er zijn twee verschillende vormen van testistumoren.
1. Non-seminoom → Deze kunnen ontstaan uit allerlei celtypen, voorbeelden
zijn embryonaalcarcinoom, trofoblastair choriocarcinoom, dooierzaktumor,
teratoom.
2. Seminoom → Hebben histologisch een monotoon beeld met regelmatige
cellen. Seminomen kunnen alleen beta-HCG maken.
Epididymitis (epididymo-orchitis)
Een epididymitis is een ontsteking van het epididymis. Klachten zijn pijn, koorts en evt.
mictieklachten. De epididymis is vaak ook vergroot en pijnlijk. De functie van het epididymis,
transport van zaadcellen, kan in het gedrang zijn door obstructie. Dit kan de vruchtbaarheid
aantasten.
Alleen de eerste 24-48 uur is een epididymitis te onderscheiden van een torsio
testis en testistumor → hierna = frozen scrotum.
Diagnostiek: diafanie negatief, echografie: vergrote epididymis, sedimentafwijkingen.
Behandeling: antibiotica (min. 2 weken) en rust.
Er zijn twee verschillende groepen (+ behandeling):
1. SOA groep (vaker bij jongeren) → azithromycine, doxycycline,
fluoroquinolone
2. UWI groep (vaker bij ouderen) → fluoroquinolone, co-trimoxazol
Torsio testis
Bij een torsio testis is er acute heftige pijn. Dit wordt veroorzaakt doordat de testis een paar
keer rondom zijn as draait waardoor de bloedvaten worden afgekneld (ischemie). Er kan
sprake zijn van braken, buikpijn en misselijkheid. Bij LO zal de aangedane testikel iets hoger
liggen en is de funikeles vaak verdikt. Het is een spoedindicatie.
,Diagnostiek: diafanie negatief, echo doppler: minder flow, afwijkende testikel.
Behandeling: evt. manueel terugdraaien anders OK en fixatie (binnen 6 uur anders necrose).
Testis ruptuur
De tunica albuginea is een heel stevig kapsel om de bal heen dat kan ruptureren bij acuut
trauma of beknelling van de testis. Dit leidt tot veel pijnklachten. Als het niet snel behandeld
wordt kunnen er antistoffen tegen het sperma aangemaakt worden, wat kan leiden tot
onvruchtbaarheid.
Behandeling: verwijderen necrotisch weefsel en hechten.
Torsio appendix testis
Een appendix is een overblijfsel van de embryonale ontwikkeling. In het scrotum zitten er
twee: 1 van de testis en 1 van de epididymis. Normaal zijn ze klein en geven ze geen
klachten, maar als ze groot zijn kunnen ze om hun eigen as heen gaan draaien. Dit zorgt
voor acute pijn, soms misselijkheid, maar wordt vanzelf door het lichaam opgeruimd. Het
wordt gekenmerkt door een ‘blue dot’ op het genitaal.
Hydrocele
Dit wordt veroorzaakt doordat de processus vaginalis niet goed dicht gegaan is wat leidt tot
een opstapeling van vocht in de tunica vaginalis.. Het geeft vaak geringe klachten.
Boven de 40 jaar: vaak e.c.i. Som: ontsteking, trauma, bestraling, liesbreuk of tumor. Bij
kinderen kan het komen door een hydrocele communicans.
Diagnostiek: diafanie positief, echo: zwelling met vocht op testikel.
Het wordt alleen behandeld bij klachten. Behandeling: operatie volgens Winckelmann: tunica
vaginalis openen en omklappen. Hierbij komt de tunica dartos aan de binnenzijde en deze
neemt het vocht op.
Spermatocele
Deze zwelling gaat uit van de ductus epididymis. Als er een zwakke plek in dit buisje zit
stulpt de binnenwand uit door de buitenwand en hoopt het sperma zich op. Er ontstaat
zwelling craniaal van de testis (“aneurysma”).
Diagnostiek: diafanie positief, echo: zwelling craniaal van de testis.
Het wordt alleen behandeld bij klachten. Beschadiging van het buisje als complicatie van de
operatie kan namelijk leiden tot onvruchtbaarheid.
Varicocele
Een varicocele is een zwelling die verdwijnt in een liggende positie. Het ontstaat door
spataders in de plexus pampiniformis door insufficiëntie van de kleppen van de v.
spermatica. De klachten ontstaan vaak bij langer staan: zwaar, moe gevoel in scrotum. In
90% van de gevallen is het linkszijdig.
Diagnostiek: echo doppler: gedilateerde venae.
Veel patiënten zijn gewoon vruchtbaar. Bij klachten of bij infertiliteit wordt het
behandeld → operatie: embolisatie of afbinden vv. testicularis.
Let op: secundaire varicocele (bijv. bij niertumor).
Gynaecologische zwelling buik
Uterus myomatosus (= myoom)
Dit is een veel voorkomende aandoening en is dan ook vaak een toevalsbevinding. Het is
een goedaardige uitstulping van het baarmoeder spierweefsel.
, Klachten: hevig menstrueel bloedverlies, klachten betreft fertiliteit en zwangerschap en
klachten bij sporten, vrijen en mictie.
Diagnose: vaginaal toucher, MRI
Behandeling:
- Uterus sparend → medicamenteus, myoomresectie, embolisatie
- Niet-uterus sparend → hysterectomie
Tubulaire zwellingen
Een tubulaire afwijking geeft in het algemeen geen zwelling van de buik.
Differentiaal diagnose:
- Tuba ovarieel proces (TOA) → dit is een ontsteking na een operatie of SOA
- Extra uteriene graviditeit (EUG) → wanneer een embryo zich innestelt in
de tuba. Behandeling: methotrexaat of een tubectomie.
- Pelvic inflammatory disease (PID)
- Hydrosalfingen → vochtophopingen in de tuba. Indien er subfertiliteit is
wordt het behandeld.
- Tubacarcinoom → zeer zeldzaam.
Torsie van ovarium (= steeldraai)
Dit zorgt voor acute pijn. Het is een spoedindicatie want het kan de fertiliteit in gevaar
brengen door de ischemie. Als het weefsel ruptureert ontstaat er een bloeding.
Een gezond ovarium draait niet ineens → meestal een gevolg van een cyste of
tumor in het ovarium.
Behandeling: terugdraaien en evt. ovariëctomie (ligt aan grote cyste/tumor en kinderwens).
Functionele cyste
Twee soorten:
- Folliculair → gestoorde ovulatie
- Luteïne cyste → geen regressie corpus luteum
Ze zijn uniloculair echolucent en verdwijnen meestal binnen 6-8 weken.
Endometrioom
Dit is een cyste van endometriumweefsel op het ovarium. Hij is donker van kleur
door oud bloed vanwege het mestrueren → ‘chocoladecyste’.
Dysmenorroe staat op de voorgrond en het kan leiden tot subfertiliteit.
Cystadenoom
Dit is een gladwandige tumor die er echografisch ‘goedaardig’ uitziet. Het kan zowel sereus
als mucineus zijn.
Matuur teratoom/ (=dermoidcyste)
Deze tumor bevat alle kiembladen, voornamelijk ectoderm. De cyste kan dus onder andere
talg en haren bevatten. Het geeft snel torsie van het ovarium. Als er talg aanwezig is op de
tumor kan dit peritonitis geven.
Ovariumcarcinoom
Incidentie: 1500 per jaar (sterfte = 1100 per jaar). De piek ligt rond het 60ste levensjaar. 5-
10% bezit de BRCA1/BRCA2 mutatie. De familieanamnese is dus van belang!
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amberdegraaf1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.98. You're not tied to anything after your purchase.